Skip to main content

Covid-19: Η αδιαφορία για τους ανθρώπους του πολιτισμού

Η πανδημία ανέδειξε τη γύμνια και τη φτώχεια της τοπικης αυτοδιοίκησης η οποία αντιμετωπίζει τον πολιτισμό επιφανειακά, ευκαιριακά και επικοινωνιακά.

*της Έλλης Χρυσίδου

Στην περίοδο της κρίσης και του εγκλεισμού που βιώσαμε εξαιτίας της παγκόσμιας πανδημίας του Covid-19, αναδείχθηκαν, η συνέπεια στην ανάληψη της ατομικής ευθύνης των πολιτών απέναντι στους ίδιους, αλλά και στους άλλους, με αποτέλεσμα την στήριξη του ελλειπούς και στοχευμένα απαξιωμένου υγειονομικού συστήματος, του ίδιου του κράτους δηλαδή, αλλά και το κοινωνικό πρόσωπο της τέχνης, του πολιτισμού, την δυναμική και αλληλέγγυα παρουσία των καλλιτεχνών και εργαζομένων του χώρου στην δοκιμαζόμενη κοινότητα. Ο σημαντικός ρόλος της τέχνης, σε κοινωνίες σε κρίση είναι γνωστός.

Αυτό έπραξε και σήμερα,ο καλλιτέχνης, ο δημιουργός, ο εργαζόμενος στο χώρο του πολιτισμού, που δοκιμάστηκε άγρια στη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης της χώρας, άντλησε κουράγιο, δύναμη και πάθος, στάθηκε μέσα στην κοινότητα, δημιουργώντας ένα δίχτυ αισιοδοξίας, αλληλεγγύης, υπέρβασης, ενδυνάμωσης, αντίστασης στην θλίψη, την ανασφάλεια, την αγωνία, τον φόβο των ανθρώπων.

Ανέδειξε όμως και την αδιαφορία, την ηθελημένη απαξίωση του χώρου και του ρόλου του πολιτισμού, την έλλειψη μιας σύγχρονης πολιτικής πολιτισμού, κυρίως του υπουργείου Πολιτισμού αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Απέναντι στο χώρο και τους ανθρώπους του, οι θεσμοί σταθήκανε με έπαρση, με αδιαφορία, με απαξίωση, αλλά και στην καλύτερη περίπτωση, με άγνοια και εσωστρέφεια.

Μετά την σαφώς εντυπωσιακή κινητοποίηση όλου του χώρου, τα μέτρα που πάρθηκαν και οι προτάσεις που κατατέθηκαν, από τους θεσμούς, ήταν ακόμη μια απόδειξη της στάσης τους απέναντι στο σύγχρονο πολιτισμό. Μετρα ασαφή, ευκαιριακά, χωρίς σχεδιασμό σε σχέση με τις νέες συνθήκες, τη νέα πραγματικότητα.

Ενας στρουθοκαμηλισμός για να κρύψουν την απόστασή τους απο τον χώρο, με εμμονικές συμπεριφορές υποστήριξης παλιών προτύπων και συνταγών, χωρίς λόγο και περιεχόμενο, με ενα εύκολο, φτηνό και επιδερμικό ψηφιακό περιτύλιγμα και μια κλειστοφοβική στάση, απέναντι σ'έναν ουσιαστικό διάλογο, για τον σχεδιασμό μιας πολιτικής πολιτισμού σύγχρονου, καινοτόμου, που θα ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες και προκλήσεις της επόμενης μέρας.

Αλλά φάνηκε και η γύμνια, η φτώχεια της τοπικης αυτοδιοίκησης, που αντιμετωπίζει τον πολιτισμό επιφανειακά, ευκαιριακά, επικοινωνιακά, με πρώτη την ΚΕΔΕ, θέλοντας να δείξει την ευαισθησία της τάχα προς τους ανθρώπους του πολιτισμού, ανακοίνωσε την παραχώρηση των χώρων στους καλλιτέχνες και τις ομάδες, δωρεάν!Αλλοίμονο, το μόνο πους τους ενδιαφέρει, είναι να μη σταματήσουν οι καλλιτέχνες, να προσφέρουν το έργο τους, πώς όμως θα παραχθεί αυτό το έργο, δεν τους απασχολεί.

Τι, όμως καλύτερο μπορείς να περιμένεις όταν, ο δήμαρχος της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης, της Θεσσαλονίκης, αναφέρει οτι ο πολιτισμός είναι ''είδος έκτακτης ανάγκης''; Και μ' αυτή τη θέση -ακατανόητη πράγματι- χωρίς κάποια ενέργεια συνάντησης των υπηρεσιών πολιτισμού του δήμου, με τους ανθρώπους του χώρου,ανακοινώνει στις 11 Μαΐου, ανοιχτό κάλεσμα κατάθεσης “ολοκληρωμένων προτάσεων!!” για την συμμετοχή τους στο νέο φεστιβάλ καλοκαιριού, με έναρξη, όπως αναφέρουν την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου!

Δηλαδή, σε λιγότερο απο δύο εβδομάδες, οι ενδιαφερόμενοι θα πρεπει να ετοιμάσουν τις ''ολοκληρωμένες προτάσεις'', χωρίς δεδομένα, χωρίς ένα θεωρητικό πλαίσιο του φεστιβάλ, χωρίς τις υγειονομικές παραμέτρους, την αναφορά των χώρων, το οικονομικό πλαφόν που θα κινηθούν... Και σ' αυτό το διάστημα, θα καταθέσουν τις προτάσεις τους (σε ποια επιτροπή, αν υπάρχει και ποιά είναι;), θα αξιολογηθούν (με ποιά κριτήρια;), θα σχεδιασεί το πρόγραμμα και η παραγωγή του! Δεν θέλω να προσθέσω και τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν...

Ακόμη μια φορά,αποδεικνύεται η ανευθυνότητα και η ευκολία με την οποία αντιμετωπίζεται ο πολιτισμός απο την διοίκηση και την υπηρεσία πολιτισμού το δήμου, η έλλειψη διάθεσης να μάθει αφού δεν γνωρίζει τον ρόλο του σύγχρονου πολιτισμού ποιά η σχέση του με την κοινότητα, πως σχεδιάζεται και οργανώνεται ένα φεστιβάλ, πως ο πολιτισμός, η τέχνη λειτουργεί στην ενδυνάμωση της κοινότητας, της κοινωνικής συνοχής.

*Η Έλλη Χρυσίδου είναι δημοτική σύμβουλος Θεσσαλονίκης