Skip to main content

Δίκτυο υποστήριξης των παιδιών που βρίσκονται σε κίνδυνο

Άρθρο του υπ. βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Χάρη Καστανίδη.

Γράφει ο Χάρης Καστανίδης, υποψήφιος βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στην Α΄ Περιφέρεια Θεσσαλονίκης.


Τα παιδιά όταν βρίσκονται σε κίνδυνο ή υιοθετούν παραβατική συμπεριφορά είναι ένα θέμα που αφορά  όλους μας .

 

Η συστηματική χρήση βίας, η σεξουαλική ή εργασιακή εκμετάλλευση όπως και η παραμέληση των παιδιών από τα πρόσωπα που έχουν την επιμέλειά τους αποτελούν εδώ και χρόνια σοβαρά ποινικά αδικήματα. Οι ποινές μάλιστα ορισμένων από αυτά αυξήθηκαν με τον πρόσφατο νόμο για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας.


Παρά την ύπαρξη των κανόνων, ωστόσο, η κακοποίηση αποτελεί ένα φαινόμενο το οποίο  πολύ συχνά απασχολεί την ελληνική κοινωνία. Οι ερευνητές ανεβάζουν τον αριθμό των παιδιών που κακοποιούνται σήμερα στην Ελλάδα στις 40000 το χρόνο, με 4000 περίπου παιδιά να υφίστανται σοβαρή κακοποίηση. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι η κακοποίηση των ανηλίκων ανήκει στους κατ’ εξοχήν τομείς της άδηλης εγκληματικότητας, αφού τα θύματα δεν έχουν τη δυνατότητα να καταγγείλουν όσα υφίστανται, ενώ και οι συγγενείς ή οι γείτονες φαίνονται κατά κανόνα απρόθυμοι να καταγγείλουν όσα γνωρίζουν, θεωρώντας ότι δεν πρέπει να παρεμβαίνουν σε «οικογενειακά» ζητήματα.


Και σάν πρόβλημα βέβαια, μας αφορά  όλους , πρωτίστως, γιατί σχετίζεται με την προστασία αδύναμων ατόμων, και δευτερευόντως γιατί αποτελεί πλέον κοινή παραδοχή ότι ένα κακοποιημένο ή παραμελημένο παιδί πολύ συχνά, μεγαλώνοντας, υιοθετεί και το ίδιο παραβατική συμπεριφορά. 

 
Δυστυχώς το κράτος δεν έχει φροντίσει μέχρι σήμερα να διαμορφώσει ένα συνεκτικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση του προβλήματος, αντιδρώντας σπασμωδικά μόνον όταν ένα περιστατικό γίνεται ευρύτερα γνωστό. Υπηρεσίες βεβαίως υπάρχουν, οι υπηρεσίες όμως αυτές ανήκουν σε διαφορετικούς φορείς  – Υπουργείο Παιδείας, Υγείας, Δικαιοσύνης, Δημόσιας Τάξης, Εργασίας, Δήμους ή Ιδιώτες – χωρίς να υπάρχει καμία θεσμοθετημένη συνεργασία μεταξύ τους. Πολλές από αυτές υπολειτουργούν, διαθέτοντας διοικητικό συμβούλιο, όχι όμως και ανάλογο προσωπικό. Το αποτέλεσμα είναι ένας κατακερματισμός των δυνάμεων, κατασπατάληση πόρων και ελαχιστοποίηση του προσφερόμενου έργου. Παράλληλα, όλες οι υπηρεσίες περιμένουν να φθάσει η καταγγελία σε αυτές προκειμένου να ασχοληθούν, οπότε όμως είναι πλέον πολύ αργά.


Απόφασή μας είναι να παρέμβουμε στο χώρο αυτό άμεσα και δυναμικά, αναμορφώνοντας πλήρως όλους τους μηχανισμούς υποστήριξης των παιδιών που βρίσκονται σε κίνδυνο, αλλά και των παιδιών που έχουν προχωρήσει στην υιοθέτηση παραβατικής συμπεριφοράς. Βασική αρχή είναι ότι χρειάζεται η θεσμοθέτηση της συνεργασίας του κράτους με τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης και τους ιδιώτες, έτσι ώστε από κοινού να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί μια ενιαία πολιτική για τη διαμόρφωση μηχανισμών πρόληψης της κακοποίησης και υποστήριξης των θυμάτων.


Για το σκοπό αυτό έχει προταθεί η ίδρυση ενός Δικτύου υποστήριξης των παιδιών που βρίσκονται σε κίνδυνο ή υιοθετούν παραβατική συμπεριφορά, μέσω του οποίου θα επιτευχθεί:


Οργάνωση της συνεργασίας όλων των φορέων που ασχολούνται με τα θέματα των ανηλίκων, είτε ανήκουν σε επιμέρους Υπουργεία είτε στην τοπική αυτοδιοίκηση ή ιδιώτες.


Διαμόρφωση ενός συντονιστικού οργάνου για την ενοποίηση της δράσης των επιμέρους φορέων, την ορθολογική κατανομή του προσωπικού στις επιμέρους υπηρεσίες και τη μεγιστοποίηση του προσφερόμενου έργου.


Ανάπτυξη μηχανισμών πρόληψης της κακοποίησης των ανηλίκων με εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης από τα ΜΜΕ και τις εφημερίδες και με προβολή κυρίως των επιπτώσεων που έχει στην ανάπτυξη των παιδιών η κακοποίηση, καθώς και με οργάνωση ενημερωτικών σεμιναρίων και εκδηλώσεων.


Διαμόρφωση μηχανισμού ανίχνευσης της παιδικής κακοποίησης, με δράσεις ενταγμένες στο σχολικό πρόγραμμα, ενημέρωση και κινητοποίηση των δασκάλων και των καθηγητών και κυρίως αξιοποίηση της δυναμικής ομάδων εθελοντών, που θα πρέπει ασφαλώς να έχουν προηγουμένως κατάλληλα εκπαιδευθεί.


Ανάπτυξη όλων των νεοτερικών θεσμών υποστήριξης των θυμάτων της κακοποίησης, όπως είναι οι θεσμοί της οικογενειακής στήριξης ή ο θεσμός των ανάδοχων οικογενειών, όταν κρίνεται αναγκαία η απομάκρυνση του παιδιού από το οικογενειακό του περιβάλλον. 


Ανάπτυξη ενός ενιαίου συστήματος για την τήρηση στατιστικών στοιχείων της κακοποίησης και της παραβατικότητας των ανηλίκων .


Με ένα τέτοιο πλαίσιο, αν το εφαρμόσουμε με συνέπεια και σοβαρότητα, αξιοποιώντας τις γνώσεις και την ευαισθησία όλου του επιστημονικού προσωπικού που διαθέτουμε στην Ελλάδα, μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι η κακοποίηση των παιδιών θα περιοριστεί σημαντικά με τη συμβολή όλων.


Του Χάρη Καστανίδη