Η χθεσινή μέρα ήταν ξεχωριστή για τους κατοίκους του δήμου Εορδαίας, που πήραν μία ανάσα μετά την άρση των αυστηρών περιοριστικών μέτρων έπειτα από σχεδόν τέσσερις μήνες. Ωστόσο, οι βαθιές πληγές που άφησε στην τοπική οικονομία το παρατεταμένο lockdown παραμένουν ανοιχτές, προκαλώντας αβεβαιότητα για το μέλλον, κυρίως για τους επιχειρηματίες του λιανεμπορίου.
Η πρώτη μέρα της άρσης των περιορισμών που σηματοδότησε το άνοιγμα της αγοράς ήταν μια τονωτική ένεση στην ψυχολογία του κόσμου. «Δεν πανηγυρίζουμε, αλλά σαφώς είναι καλύτερη η ψυχολογία του κόσμου. Είχε μεγαλύτερη κίνηση στους δρόμους και το Σάββατο, μετά δηλαδή την ανακοίνωση για το άνοιγμα, παρότι τυπικά ήμασταν ακόμα σε lockdown», είπε στη Voria.gr ο δήμαρχος Εορδαίας, Παναγιώτης Πλακεντάς, ο οποίος τόνισε πως ο δήμος θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν, προκειμένου η πόλη να παραμείνει ανοιχτή.
Στον αντίποδα, όμως, η επανεκκίνηση της αγοράς βρήκε τους πολίτες μουδιασμένους, την κίνηση στα εμπορικά καταστήματα να κινείται σε χαμηλά επίπεδα και τους επιχειρηματίες να αγωνιούν για την επιβίωσή τους. «Το πρωί τα πράγματα ήταν υποτονικά, ενώ το απόγευμα υπήρξε μία σχετική κίνηση. Όμως, δεν ελπίζουμε πολλά για δύο λόγους: πρώτον ανοίξαμε 15 μέρες μετά σε σχέση με την υπόλοιπη αγορά της περιφερειακής ενότητας Κοζάνης και δεύτερον ο κόσμος είναι ακόμα μουδιασμένος, αφού είμαστε σχεδόν τέσσερις μήνες κλειστά. Μας βλέπουν ανοιχτά και μας ρωτάνε: μπορούμε να μπούμε;», ανέφερε στη Voria.gr ο αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Πτολεμαΐδας, Σταύρος Καδόγλου και πρόσθεσε: «Τα πράγματα είναι πάρα πολύ δύσκολα. Δεν ξέρω πόσο θα αντέξουμε. Είναι πρωτόγνωρες αυτές οι καταστάσεις. Έχουμε ως οικογένεια καταστήματα εδώ και 41 χρόνια και δεν έχουμε ξαναζήσει τέτοιο πράγμα. Είχαμε την οικονομική κρίση δέκα χρόνια που την πληρώσαμε εμείς. Τώρα μας χτυπάνε κι άλλο. Έχουμε μια δυσβάσταχτη φορολογία, η οποία τόσα χρόνια μας έχει υπερχρεώσει όλους».
Έκτακτα μέτρα ζητούν οι έμποροι
Οι ιδιοκτήτες των εμπορικών καταστημάτων διαμαρτύρονται διότι από το σύνολο των 1.728 επιχειρήσεων που εγκρίθηκαν να λάβουν οικονομική ενίσχυση από το πρόγραμμα της περιφέρειας: «Ενίσχυση Μικρών και πολύ Μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία COVID-19 στην Δυτική Μακεδονία», αμιγώς εμπορικής δραστηριότητας ήταν μόλις οχτώ, τρεις από την Πτολεμαΐδα και πέντε από την Κοζάνη.
«Το ποσοστό είναι ελάχιστο. Προφανώς επλήγησαν και άλλοι κλάδοι, όπως οι κατασκευαστικές εταιρείες και δικαίως πήραν επιδότηση. Το θέμα είναι τι γίνεται με μας τους υπόλοιπους. Υπάρχει θέμα με τις επιδοτήσεις της περιφέρειας, όχι με τα κριτήρια, γιατί γνωρίζουμε ότι βάσει ευρωπαϊκής νόρμας μικρή και πολύ μικρή επιχείρηση θεωρείται αυτή που έχει από δύο έως δέκα άτομα προσωπικό. Το 70% των επιχειρήσεων της περιοχής είναι ατομικές και είτε δεν έχουν υπάλληλο, είτε έχουν μόνο έναν, συνήθως συγγενικό πρόσωπο. Άρα μπορεί να έχουμε τζίρο, αλλά χάνουμε μόρια από εκεί. Για εμάς θα έπρεπε να γίνει αυτό που έγινε στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, όπου η περιφερειάρχης έβαλε οριζόντιο πλαφόν στα 10.000 ευρώ. Βέβαια καταλαβαίνω ότι αυτός που έχει επιχείρηση με 10 – 15 άτομα δεν μπορεί να πάρει τα ίδια λεφτά με μία ατομική επιχείρηση. Θα μπορούσαν, όμως, να βάλουν, για παράδειγμα, διαβάθμιση στο ποσό ανάλογα με την πτώση του τζίρου», τόνισε ο κ. Καδόγλου.
Οι επιχειρηματίες επισημαίνουν ότι τα υπόλοιπα μέτρα που έχουν προβλεφθεί, όπως η επιστρεπτέα προκαταβολή και τα προγράμματα ΕΣΠΑ που ανακοίνωσε το υπουργείο Ανάπτυξης δεν μπορούν να αξιοποιηθούν από τον εμπορικό κόσμο. «Ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ 15.000 ευρώ για ένα μαγαζί όπως το δικό μου με κύκλο εργασιών 35.000 ευρώ τον χρόνο θα πρέπει να δεσμεύσει 18.000 ευρώ. Δηλαδή, θα πρέπει να τα πληρώσω και στην καλύτερη περίπτωση σε έξι μήνες ή 12 ή 18 να πάρω τα χρήματά μου πίσω. Είναι δυνατόν να δεσμεύσω το 40% του ετήσιου τζίρου μου περιμένοντας την περιφέρεια για να πάρω τα λεφτά μου πίσω; Η δε επιστρεπτέα προκαταβολή είναι θέμα ναι μεν αλλά. Ποιος είπε ότι θέλουμε να πάρουμε δάνειο; Το εμπόριο αυτή τη στιγμή θέλει ρευστότητα κι εμείς δεν την έχουμε», υπογράμμισε ο αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου, ο οποίος επισήμανε ότι εξ αρχής ο σύλλογος είχε ζητήσει να δοθούν από την περιφέρεια μικρά voucher επιχειρηματικότητας, ώστε να μπορούν οι επιχειρηματίες να κάνουν κάποιες εργασίες πληρώνοντας τα χρήματα που τους αναλογούν χωρίς όμως να δεσμεύσουν ποσά.