31 Ιανουαρίου 2020. Μια μέρα γιορτής για τους υπέρμαχους του Brexit στο κέντρο του Λονδίνου. Αλλά και βαθιάς θλίψης για όσους ήθελαν η χώρα να παραμείνει στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Έχουν περάσει ήδη δύο χρόνια από την αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας από την ΕΕ και ο βρετανικός λαός μοιάζει πιο διχασμένος από ποτέ. Την ώρα που ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον μάχεται για την πολιτική του επιβίωση, τι λένε οι πολίτες στο Λονδίνο 24 μήνες μετά το Brexit;
«Μακάρι να είχαμε μείνει στην ΕΕ» αναφέρει η Κάρολ Χριστοφή από το Σάρεϊ Χιλς, κάνοντας βόλτα στην περιοχή Κόβεν Γκάρντεν. Η ίδια ψήφισε κατά του Brexit και ανησυχεί για το μέλλον των παιδιών της: Έχει δύο κόρες 17 και 21 ετών, οι οποίες θα ήθελαν να σπουδάσουν στο εξωτερικό. Πλέον οι Βρετανοί μπορούν μεν να ζουν και να εργάζονται όπου θέλουν, ωστόσο με ειδική βίζα, η οποία κοστίζει. Το ίδιο ισχύει και για τους πολίτες χωρών της ΕΕ, πολλοί εκ των οποίων προ Brexit ήθελαν να μεταναστεύσουν εδώ. Η Χριστοφή σημειώνει ότι πλέον στη Μ. Βρετανία αναζητούν όλοι προσωπικό, στη γαστρονομία, το λιανικό εμπόριο, παντού.
Τεράστιες ελλείψεις στην αγορά εργασίας
To ίδιο παρατηρεί και η Αμάντα Χίτσκοκ, η οποία κλείνει συμβάσεις παροχής υπηρεσιών καθαριότητας με μεγάλα γραφεία ή άλλους επαγγελματικούς χώρους στο Σίτι του Λονδίνου. «Υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις σε καθαριστές ή προσωπικό ασφαλείας» παρατηρεί η Χίτσκοκ, εκτιμώντας ότι η βρετανική κυβέρνηση δεν εφάρμοσε σωστά όσα προέβλεπε η έξοδος από την ΕΕ. «Πραγματικά μας έβαλαν σε μπελάδες» σημειώνει. Και η Χίτσκοκ είχε ψηφίσει υπέρ της παραμονής της Μ. Βρετανίας στην ΕΕ στο δημοψήφισμα του 2016. «Δεν ανήκω σε κανένα κόμμα», λέει χαρακτηριστικά.
Από την άλλη πλευρά ο Σαμ, ο οποίος εργάζεται στον χώρο του πολιτισμού και δεν θέλει να μιλήσει με το επώνυμό του δηλώνει ότι η ψήφος υπέρ του Brexit ήταν ό,τι πιο «ηλίθιο» έχει κάνει. «Το έχω μετανιώσει βαθιά» λέει ο ίδιος. Μάλιστα έκρυβε τα τελευταία χρόνια από φίλους και γνωστούς του ότι επέλεξε τότε να ψηφίσει υπέρ της εξόδου της χώρας του από την ΕΕ. Ωστόσο συνεχίζει να θεωρεί λανθασμένη την ευρωπαϊκή αγροτική πολιτική και τη στάση της ΕΕ έναντι της Ελλάδας την περίοδο της κρίσης.
Τι λένε οι δημοσκοπήσεις σήμερα
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση έξι στους δέκα Βρετανούς σήμερα θεωρούν ότι το Brexit λειτούργησε αρνητικά ή ότι δεν λειτούργησε όπως αναμενόταν. Στην έρευνα, που διεξήχθη για λογαριασμό του Observer, το 42% των ερωτηθέντων που ψήφισαν τότε υπέρ του Brexit σήμερα έχουν αρνητική εικόνα. Όπως παρατηρεί ο ερευνητής Άνταμ Ντράμοντ, που συμμετείχε σε αυτήν, ακόμη και στο στρατόπεδο των υπέρμαχων του Brexit σήμερα υπάρχουν αντιτιθέμενες τάσεις.
Στο μεταξύ η μεταβατική περίοδος του Brexit έχει τελειώσει και έκτοτε οι Βρετανοί βλέπουν τι σημαίνει στην πράξη: λιγότερο προσωπικό, λιγότερα ευρωπαϊκά προϊόντα, προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες.Ο Λονδρέζος έμπορος Τζον Τζόουνς εξακολουθεί να βλέπει μεγάλες ευκαιρίες για νέες εμπορικές συμφωνίες στη μετά-Βrexit εποχή, ωστόσο αυτές δεν έχουν αρχίσει ακόμη να διαφαίνονται. Και όσες νέες συμβάσεις έχουν ήδη υπογραφεί, δύσκολα κάνουν τη μεγάλη διαφορά στην οικονομία. Σαν να μην έφταναν όλα τα άλλα, σύμφωνα με τον Τζόουνς «το Βrexit μπλόκαρε και εξαιτίας του κορωνοϊού».
Από την άλλη πλευρά αισιόδοξοι παραμένουν ειδικοί από τον χώρο των ασφαλίσεων, όπως ο Νάιτζελ Χάνμπαρι. «Η επιχείρησή μας ανθεί. Το σημαντικότερο είναι ότι είμαστε πλέον ελεύθεροι από τους περιορισμούς που έθετε η ΕΕ» σημειώνει χαρακτηριστικά. «Αλλά υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει».
Λαρίσα Σβέντες, dpa
Eπιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη
Πηγή: Deutsche Welle