Από εκατέρωθεν αιχμές μεταξύ Νίκου Κοτζιά και Μεβλούτ Τσαβούσογλου σημαδεύτηκαν τα εγκαίνια του ανακαινισμένου ιστορικού κτηρίου, στην προκυμαία της Σμύρνης, όπου επέστρεψε μετά από χρόνια το Προξενείο της Ελλάδας.
Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών πραγματοποίησε τα εγκαίνια μαζί με τον Τούρκο ομόλογό του.
«Εμείς βλέπουμε τη συνεργασία και τον διάλογο ως λύση και δεν θα επιτρέπαμε σε πραξικοπηματίες που θα είχαν στοχεύσει την Ελλάδα να βρουν καταφύγιο στη χώρα μας», τόνισε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών στον Νίκο Κοτζιά, αναφερόμενος στους οκτώ Τούρκους στρατιωτικούς.
Ο Νίκος Κοτζιάς απάντησε: «Εμείς σταθήκαμε στο πλευρό της Τουρκίας στο πραξικόπημα». Κι επεσήμανε ότι παρά τα προβλήματα στις διμερείς σχέσεις καταβάλλονται προσπάθειες για τη βελτίωσή τους.
Στη συνέχεια σε ερώτηση δημοσιογράφου ο κ.Κοτζιάς τόνισε: «Εμείς δεν φιλοξενούμε τρομοκράτες. Αυτό που έχουμε πάντα στη χώρα μας είναι τις διαδικασίες του Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου. Σε αυτό πιστεύουμε ότι στηρίζονται και οι σχέσεις μας, η φιλία μας, η κοινή μας πορεία στην Ευρώπη.
Τη στιγμή, εξάλλου, των εγκαινίων, πάνω από την προκυμαία της Σμύρνης πέταξαν τουρκικά μαχητικά, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός εκκωφαντικού ήχου.
«Ακούω φασαρία», σχολίασε ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών και συμπλήρωσε πως «φασαρία κάνουν αυτοί που δε θέλουν τις συμφωνίες».
Ο ίδιος δήλωσε μετά τα εγκαίνια: «Πάντα υπογραμμίζω ότι μια ευρωπαϊκή Τουρκία, μια Τουρκία κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι το μέγιστο κέρδος για την Ελλάδα. Δεν μπορώ να φανταστώ το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς αυτή την ειδική σύνδεση με την Τουρκία. Αλλά δεν πρέπει να περιμένουμε εκείνη την ημέρα. Πρέπει πολύ νωρίτερα να καταργηθεί η απαίτηση βίζας από τους Τούρκους πολίτες και να έχει μια δουλειά λιγότερη το Προξενείο μας. Η Τουρκία δικαιούται την υλοποίηση των συμφωνιών με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ό,τι συμφωνούμε πρέπει να υλοποιείται κι από τις δύο πλευρές».
Το ιστορικό κτήριο και η καθυστέρηση ανακαίνισης
Το κτήριο Καπετανάκη βρίσκεται στην προκυμαία της Σμύρνης και αποτελεί σημείο ιστορικής αναφοράς του Ελληνισμού. Διεσώθη κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή, αποτελώντας ένα από τα λιγοστά διασωθέντα παλαιά κτήρια της πόλης. Από το 1924, που επαναλειτούργησε η Προξενική Αρχή της Ελλάδας στη Σμύρνη μέχρι το 1955, το Γενικό Προξενείο στεγαζόταν σε διάφορα μισθωμένα ακίνητα επί της ιστορικής προκυμαίας της πόλης.
Το νεοκλασικό κτήριο κληροδότησε στο Ελληνικό Δημόσιο, το 1948, ο ομογενής Εμμανουήλ Καπετανάκης. Το 1955 παραδόθηκαν τα κλειδιά από τον Νομάρχη Σμύρνης. Διεκόπη, κατά αυτόν τον τρόπο η δικαστική διαδικασία για την αναγνώριση της ελληνικής κυριότητας του ακινήτου, σε μία προσπάθεια της Τουρκίας να κατευνάσει τη διεθνή κατακραυγή εναντίον της για τα Σεπτεμβριανά. Έκτοτε, το κτήριο Καπετανάκη στέγασε το Γενικό Προξενείο της Ελλάδος έως το 2001, οπότε και κρίθηκε ακατάλληλο, λόγω στατικών προβλημάτων.
Μετά από καθυστέρηση ετών, η σχετική σύμβαση ανακαίνισης-αποκατάστασης του διατηρητέου κτιρίου υπεγράφη το 2015. Τον Οκτώβριο του 2016 έγινε η προσωρινή παράδοση του έργου από την ανάδοχο εταιρεία. Το κόστος της ανακαίνισης-αποκατάστασης καλύφθηκε από εθνικούς πόρους, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Αναλυτικά η ομιλία Κοτζιά:
Είναι μεγάλη χαρά, για την ελληνική διπλωματία και εμένα προσωπικά, να κάνουμε τα εγκαίνια του ανανεωμένου Προξενείου της Ελλάδος στη Σμύρνη. Είναι μεγάλη μου χαρά αυτά τα εγκαίνια να τα κάνω παρουσία του ομολόγου μου, Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Mevlüt Çavuşoğlu. Παρά τα προβλήματα που υπάρχουν ανάμεσα στα δύο κράτη, έχουμε βρει με τον κ. Çavuşoğlu ένα δρόμο συνεργασίας, φιλικών σχέσεων και κοινής δράσης, όπου μπορούμε.
Η αποκατάσταση αυτού του επιβλητικού κτηρίου είναι η αποκατάσταση του παρελθόντος, του παρόντος και ενός δημιουργικού μέλλοντος. Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών -παρά την κρίση που είχαμε- αποκαθιστά, με σειρά μέτρων, κτήρια ιστορικού χαρακτήρα της ελληνικής διπλωματίας, όπως είναι το παρόν στη Σμύρνη, το κτήριο «Σεφέρη» στην Κορυτσά, η Πρεσβεία μας στο Βερολίνο. Εδώ θέλω να ανακοινώσω ότι θα βάλουμε και τη λυδία λίθο για την Πρεσβεία μας στην Άγκυρα.
Θέλω να ευχαριστήσω όσους εργάστηκαν για αυτήν εδώ την ημέρα, την Πρόξενό μας την κα Παπούλια, όλο το προσωπικό του Προξενείου μας, την Τεχνική Υπηρεσία του Υπουργείου μας. Να ευχαριστήσω, ακόμα, τους ντόπιους εργαζόμενους που με την τέχνη τους συνέβαλαν στην αποκατάσταση αυτού του πανέμορφου κτηρίου.
Ευχαριστώ και τους Τούρκους επισήμους για την παρουσία τους, αλλά ιδιαιτέρως τον Μητροπολίτη Σμύρνης, κ. Βαρθολομαίο.
Όλα αυτά τα πρόσωπα και πρώτα-πρώτα ο ομόλογός μου ο κ. Çavuşoğlu, θα μας φέρουν την καλή τύχη που χρειαζόμαστε για να αναπτύξουμε τις δραστηριότητες του Προξενείου.
Η Σμύρνη είναι μια πανέμορφη πόλη, είναι η πόλη των ονείρων, της τραγωδίας και της δημιουργικότητας. Είναι η πόλη όπου για άλλη μια φορά συναντιέμαι με τον φίλο μου, τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, με τον οποίο συνεργαζόμαστε για πιο δημιουργικές και πιο παραγωγικές σχέσεις ανάμεσα στα δύο κράτη. Οι δυο μας εργαζόμαστε όχι μόνο για καλύτερες σχέσεις ανάμεσα στα δύο κράτη, αλλά και για να στηρίζουμε την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας.
Σήμερα, στις δυο χώρες μας είναι επικεφαλής δυο μεγάλες προσωπικότητες - ηγέτες οι οποίοι, βασισμένοι στο Διεθνές Δίκαιο, μπορούν να λύσουν τα προβλήματα που εκκρεμούν. Για ένα κοινό μέλλον, με σταθερότητα στην περιοχή. Για μια σταθερή και αναπτυσσόμενη Τουρκία, για μια σταθερή και αναπτυσσόμενη Ελλάδα.
Η Ελλάδα, μετά από πολλά χρόνια, βγαίνει από την κρίση. Συμπαρασταθήκαμε και συμπαραστεκόμαστε στην Τουρκία ενάντια σε κάθε είδους πραξικοπηματίες και είμαστε σίγουροι ότι θα βρει και θα διατηρήσει τη σταθερότητά της στον οικονομικό της δρόμο.
Η Σμύρνη είναι η πόλη της Δύσης εδώ στην Τουρκία. Η Τουρκία είναι μια μεγάλη δύναμη στην Ευρώπη. Η Ελλάδα είναι το κέντρο του πολιτισμού και της ιστορικής κληρονομιάς της Ευρώπης. Ο Θεός και ο Αλλάχ μας έδωσαν τη δυνατότητα και τη δυσκολία, καμιά φορά, να είμαστε γείτονες.
Αυτό το Προξενείο είναι ένα Προξενείο φιλίας, αγάπης ανάμεσα στους γείτονες και η παρουσία του ομολόγου μου, του Mevlüt Çavuşoğlu, επιβεβαιώνει αυτή τη φιλία και αυτή τη μάχη που δίνουμε για ένα κοινό, ειρηνικό, σταθερό μέλλον.
Κυρία Παπούλια, ευχαριστούμε για όλη τη δουλειά που κάνατε για να φτάσουμε μέχρι εδώ. Όπως και τον Πρέσβη μας, τον κ. Μαυροειδή.
Mevlüt, ευχαριστώ πάρα πολύ που ήρθες μέσα σε αυτή τη ζεστή -και μεταφορικά και κυριολεκτικά- ατμόσφαιρα. Είναι μία ατμόσφαιρα όπως είναι πάντα ζεστές οι καρδιές μας όταν συναντιόμαστε. Χαίρομαι που είμαι για το Προξενείο μας, εδώ στην Τουρκία και πάλι. Που με υποδέχεσαι στη χώρα σου και χαίρομαι που σε υποδέχομαι στο Προξενείο μας. Ευχαριστώ πολύ για την παρουσία σου.
Ευχαριστώ όλους σας που ήρθατε.