Ο «πόλεμος της πατέντας για τις πατέντες» που ξέσπασε στην Ελλάδα τα τελευταία 24ωρα είναι κακοσκηνοθετημένος. Ακόμη χειρότερα αφορά μια πολύ παλιά ιστορία.
Το αν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη ή τις ιδέες είναι ένα ερώτημα το οποίο έχει απαντηθεί αμετάκλητα εδώ και αιώνες. Δεν υπάρχει. Όσοι υποστηρίζουν το αντίθετο ανήκουν απλά στην κατηγορία του αντιπαραγωγικού «ιδεοπώλη», από αυτούς που στην Ελλάδα έχουμε αρκετούς. Ανάμεσα τους συγκαταλέγονται και όσοι πιστεύουν ότι τα πάντα είναι πολιτικά, υπό την έννοια ότι λύνονται με αποφάσεις που παίρνουν οι πολιτικοί στα γραφεία τους, κάτι που ασφαλώς δεν ισχύει όταν από τα λόγια περνάμε στην πράξη.
Όπως ακριβώς ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις, έτσι και στη χώρα μας πολλά από τα μεγαλύτερα εγκλήματα κατά της κοινωνίας έχουν γίνει στο όνομα της ιδεολογίας και προς όφελος των Ελλήνων πολιτών. Πολύ εύκολα ξεχνάμε ότι η προ κορωνοϊού δεκάχρονη οικονομική, κοινωνική –και μέχρι ενός σημείου πολιτική- κρίση και περιπέτεια της χώρας οφείλεται σε κοντόφθαλμες επιλογές που το προηγούμενο διάστημα έκαναν οι εκπρόσωποι του ελληνικού λαού. Άνθρωποι καλών προθέσεων, αλλά χαμηλού ορίζοντα, που μπορεί να κέρδιζαν σε πρώτο επίπεδο τις εντυπώσεις, αλλά οδήγησαν μεσοπρόθεσμα σε αδυναμία διαχείρισης των οικονομικών και τελικά στη χρεοκοπία του κράτους. Αστοχία την οποία εξακολουθούν να πληρώνουν όλοι οι Έλληνες με την τσέπη τους και τη ζωή τους.
Η ιστορία με την άρση των δικαιωμάτων στις πατέντες των εμβολίων κατά του κορωνοϊού είναι χαρακτηριστική. Κυρίως όμως είναι πολύ σοβαρή για να αποτελεί αντικείμενο καφενειακής αντιπαράθεσης στην εγχώρια πολιτική σκηνή και μέσω αυτής στην ελληνική κοινωνία. Η ιστορία θα γράψει ότι τη λύση στο πρόβλημα της πανδημίας που επί 15 μήνες ταλαιπωρεί τον πλανήτη έδωσαν σε χρόνο ρεκόρ κάποιοι επιστήμονες –τα καλύτερα μυαλά που διαθέτουμε ως είδος- με όχημα φαρμακευτικές και τεχνολογικές εταιρείες, οι οποίες συνδυάζουν τα εξής:
Πρώτον, έχουν τη δυνατότητα να βρουν πολλά χρήματα για να επενδύσουν.
Δεύτερον, συνεργάζονται με τους κορυφαίους επιστήμονες του συγκεκριμένου τομέα. Τα καλύτερα μυαλά.
Τρίτον, διαθέτουν προηγμένη τεχνολογία και τεχνογνωσία επί του θέματος των εμβολίων, μιας και ασχολούνται μονίμως και όχι ευκαιριακά, μόνο και μόνο επειδή ενέσκηψε ο κορωνοϊός.
Τέταρτον, έχουν κίνητρο να ασχοληθούν, καθώς πρόκειται για μεγάλες εταιρείες –ορισμένες από αυτές είναι πολυεθνικές-, εισηγμένες στα χρηματιστήρια, που… σημαδεύουν το κέρδος για τους μετόχους και τα στελέχη τους. Έτσι λειτουργεί το σύστημα. Έτσι προχωρούν τα πράγματα. Έχει κανείς αμφιβολία;
Με αυτά τα δεδομένα η συζήτηση για τις πατέντες των εμβολίων –στην πραγματικότητα για δεκάδες, ίσως και εκατοντάδες πατέντες- είναι εξαιρετικά ευαίσθητη. Από νομική, επιχειρηματική, δεοντολογική και πολιτική άποψη. Πολύ σωστά το θέμα έχει τεθεί στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και στις χώρες στις οποίες εδρεύουν οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες. Δηλαδή σε οργανισμούς και οντότητες που μπορούν είτε θεσμικά, είτε δια της πλαγίας να προωθήσουν μια σοβαρή συζήτηση γύρω από το θέμα και –κυρίως- να πιέσουν τις εταιρείες να συναινέσουν. Κι αυτό επειδή όλοι αντιλαμβάνονται ότι πέραν της ταχύτητας πρέπει να διασφαλιστεί η αξιοπιστία των εμβολίων, που –ας μη γελιόμαστε- μπορούν να παρασκευαστούν σε λίγα εργοστάσια στον πλανήτη, πέραν των πιστοποιημένων αυτή τη στιγμή εγκαταστάσεων των εταιρειών παραγωγής.
Επίσης, διότι όλοι οι σοβαρώς ενασχολούμενοι με το θέμα αναγνωρίζουν ότι δεν πρέπει να διασαλευθεί το λειτουργικό πλαίσιο στον κλάδο του φαρμάκου, το οποίο μέχρι αυτή τη στιγμή –είτε αρέσει σε κάποιους, είτε όχι- εξασφαλίζει την πρόοδο, που τόσο ανάγκη έχει η ανθρωπότητα. Το επιχείρημα που υπάρχει είναι ισχυρό: ο κορωνοϊός δεν θα αφήσει ήσυχο τον πλανήτη, εάν εξακολουθήσουν να υπάρχουν σημεία, όπου θα επιζεί και θα μεταλλάσσεται ανενόχλητος. Επομένως τα εμβόλια πρέπει να φτάσουν με οποιοδήποτε τρόπο και μέσω οποιασδήποτε οδού στην τελευταία άκρη της Γης. Όπου υπάρχουν άνθρωποι και κυρίως, όπου ζουν φτωχοί άνθρωποι, ο ένας πάνω στον άλλο.
Με αυτά τα δεδομένα ο εσωτερικός καυγάς στην Ελλάδα και οι δηλώσεις παραγόντων για το αν και πως θα πρέπει να γίνει άρση στις πατέντες των εμβολίων είναι αδιανόητος. Το ποιος το σκέφτηκε πρώτος και άρα είναι πιο έξυπνος και πιο ευαίσθητος κοινωνικά, δηλαδή στην καθομιλουμένη ποιος είναι πιο… μάγκας, αρμόζει βέβαια στη «Γη όπου ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα», στο δημόσιο βίο της οποίας εμφιλοχωρούν πρόσωπα με νοοτροπία μικρομέγαλου. Μικροπρεπείς καιροσκόποι, οι οποίοι τη μία ημέρα καταφέρονται κατά των εμβολίων χρησιμοποιώντας είτε αργκώ της πιάτσας, είτε θεωρίες συνομωσίας και την επομένη φορούν κοσμοπολίτικο ιμιτασιόν καπέλο και κόπτονται για την διανομή των εμβολίων στις φτωχές χώρες.
Αντί να αξιοποιήσουν την ενεργητικότητά τους στο εσωτερικό μέτωπο των εμβολιασμών, που αντικειμενικά δεν πηγαίνει πολύ καλά, για να πείσουν τους… άπιστους των Αθηνών και της Θεσσαλονίκης και να επιτύχουμε την πολυπόθητη ανοσία της ελληνικής κοινωνίας, κάνουν πως ενδιαφέρονται για την… υποσαχάρια Αφρική και την πέραν των Ιμαλαϊων Ασία. Άνθρωποι που τα βλέπουν όλα εύκολα, διαγράφοντας από το μυαλό τους κάθε πραγματική δυσκολία και πολυπλοκότητα που υπάρχει στη ζωή. Διότι όταν κάποιος βλέπει τα πάντα «άσπρο – μαύρο», «εμπρός – πίσω», «ΠΑΟΚ – Ολυμπιακός», «καλός – κακός» μπορεί να λύνει το ψυχολογικό του πρόβλημα, αλλά είναι βέβαιο –αποδεικνύεται καθημερινά- ότι δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα κανενός άλλου. Ούτε στην Ελλάδα, ούτε –πολύ περισσότερο- στην άκρη του κόσμου.
ΥΓ. Στην εποχή μας κυριαρχούν τόσο η οικονομία της γνώσης, όσο και η παγκοσμιοποίηση. Τα πνευματικά δικαιώματα ποτέ δεν είχαν μεγαλύτερη σημασία, κάτι που οι ΗΠΑ το γνωρίζουν καλά. Η εκστρατεία τους ανά τον κόσμο για την ανάσχεση της πειρατείας στα προϊόντα της βιομηχανίας ψυχαγωγίας και της πληροφορικής είναι πολύ εντονότερη από την προώθηση των οπλικών τους συστημάτων. Ο πρόεδρος Μπάιντεν γνωρίζει καλά τι λέει όταν μιλάει για τις πατέντες, γι’ αυτό είναι προσεκτικός στα λόγια του. Γνωρίζει, κυρίως, ότι πρέπει να συζητηθούν πολλά και να συμφωνηθούν τα βασικά, πριν το σχέδιο προχωρήσει σε βάθος χρόνου.
ΥΓ2. Η αύξηση της παραγωγής εμβολίων είναι το μόνο πρόσφορο μέσο για να υπάρξει βοήθεια στις φτωχότερες χώρες. Οι μεγάλοι του πλανήτη, κυρίως οι ΗΠΑ και η Ευρώπη, καθυστέρησαν επ’ αυτού, αν και σε σύγκριση με τις πατέντες πρόκειται για σαφώς απλούστερη λύση, που απαιτεί μόνο χρήματα. Σε πρώτη φάση φρόντισαν αποκλειστικά τα του οίκου τους, κάτι που μάλλον δεν είναι ιδιαίτερα έξυπνο ούτε για τη φύση του ρόλου τους στο διεθνές σκηνικό, ούτε για την έκταση και το βάθος του προβλήματος. Τώρα τρέχουν…
ΥΓ3. Το να υψώνονται οι τόνοι στο εγχώριο πολιτικό σύστημα για τις πατέντες των εμβολίων του κορωνοϊού βοηθάει κάποιους να αλλάξουν την ατζέντα της καθημερινότητας. Δραπετεύουν για λίγο από μια δύσκολη κατάσταση στην οποία οι ίδιοι έχουν περιέλθει αυτοβούλως. Δεν τους φταίει κανείς, ούτε εμείς…