Σε διαφορετική γραμμή από το ΤΕΕ για το ζήτημα των φονικών κατολισθήσεων στα Τέμπη εμφανίστηκε σήμερα η διοίκηση του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Κεντρικής Ελλάδας
Σε διαφορετική γραμμή από το ΤΕΕ για το ζήτημα των κατολισθήσεων στα Τέμπη εμφανίστηκε σήμερα η διοίκηση του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Κεντρικής Ελλάδας σημειώνοντας ότι οι εκρήξεις για τη διάνοιξη της σήραγγας δεν αποκλείεται να συνετέλεσαν στο φαινόμενο και ότι σε κάθε περίπτωση θα έπρεπε να είχαν ληφθεί πρόσθετα μέτρα ασφαλείας από την εταιρία που κατασκευάζει το έργο.
Ειδικότερα, κλιμάκιο του ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας αποτελούμενο από τους γεωλόγους, Δρ. Κωνσταντίνο Σκόρδα, Αλέξανδρο Μπέλεση, Θεόδωρο Καραντάνα, Κωνσταντίνο Καράνη και Μενέλαο Νανά, επισκέφθηκε το σημείο όπου εκδηλώθηκαν οι καταπτώσεις των βράχων και προέβη στις παρακάτω διαπιστώσεις, επισημάνσεις και προτάσεις:
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Το ανάγλυφο της περιοχής χαρακτηρίζεται ως έντονο με ποικιλία γεωμορφών. Οι γεωμορφολογικές κλίσεις είναι μεγάλες, ενώ τα ρέματα έχουν χαρακτηριστικό σχήμα V. Στην περιοχή των Τεμπών δεν έχουμε να κάνουμε με τυπική περιστροφική ολίσθηση αλλά με κατάπτωση βραχωδών τεμαχών από κλιτείες μεγάλης μορφολογικής κλίσης. Ο κίνδυνος κατά τη διέλευση από την κοιλάδα των Τεμπών υπήρχε από παλιά. Η αναπόφευκτη επικινδυνότητα ως αποτέλεσμα φυσικών διεργασιών είχε ήδη επισημανθεί στο παρελθόν σε διάφορες τεχνικές εκθέσεις-μελέτες ενώ πτώσεις βράχων έχουν συμβεί επανειλημμένα κατά το παρελθόν. Η ιδιαιτερότητα της πρόσφατης κατάπτωσης είναι ότι αφορούσε έναν ιδιαίτερα μεγάλο όγκο από μεγάλο ύψος και ότι προκάλεσε την απώλεια ανθρώπινης ζωής.
Για την εκδήλωση του φαινομένου των καταπτώσεων στην Κοιλάδα των Τεμπών το κλιμάκιο εκτιμά ότι δεν είναι ικανή η παρουσία ενός και μόνο παράγοντα αλλά απαιτείται η συνύπαρξη πολλών παραγόντων, που έχουν σχέση τόσο με τις γεωλογικές, γεωτεχνικές και μορφολογικές συνθήκες όσο και με τις περιβαλλοντικές συνθήκες και ανθρώπινες παρεμβάσεις και δραστηριότητες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η δράση της χλωρίδας, φυσικοχημικές διεργασίες όπως η αποσάθρωση του εδάφους, οι έντονες βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις, η υφιστάμενη γεωλογική δομή (έντονα κερματισμένοι ασβεστόλιθοι-φτωχή ποιότητα βραχομάζας), η συνεχής και επαναλαμβανόμενη καταπόνηση από τις εκρήξεις στα μέτωπα διάνοιξης της σήραγγας (όπως μένει να διερευνηθεί). Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας, Δρ. Κωνσταντίνο Σκόρδα, οι παραπάνω παράγοντες, άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο, συνέβαλαν στην μείωση της διατμητικής αντοχής του εδάφους με αποτέλεσμα την εκδήλωση των καταπτώσεων.
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
Κατά τους γεωλόγους του κλιμακίου, καλό θα ήταν να γίνει έλεγχος της ζώνης επιρροής και της έντασης των δονήσεων από τις εκρήξεις για να εξασφαλιστεί ότι δεν θα επηρεάσουν την υπάρχουσα επισφαλή ισορροπία σε θέσεις όπου η σήραγγα θα πλησιάσει τα πρανή της οδού. Επίσης προτείνεται να γίνει έλεγχος των Γεωλογικών - Γεωτεχνικών μελετών στα πλαίσια σχεδιασμού και υλοποίησης του έργου. Συνάμα, απαιτείται η αυστηρή εφαρμογή μέτρων ασφαλείας κατά την εξέλιξη των έργων ενώ επισημαίνεται ότι σε έργα τέτοιας κλίμακας και σε περιοχές με έντονη μορφολογία αναμένονται κάποιες αστοχίες. Τονίζεται, όμως, ότι σε ένα τέτοιο έργο όπου διέρχεται η εθνική οδός, έπρεπε να είχαν διερευνηθεί πιθανές αστοχίες και να είχαν ληφθεί πρόσθετα μέτρα ασφαλείας.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Στις προτάσεις που καταθέτει το ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας για την αντιμετώπιση του φαινομένου περιλαμβάνονται τα εξής:
-Χαρτογράφηση κατά μήκος της οδού στην κοιλάδα των Τεμπών των περιοχών με επικρεμάμενους βράχους και τεχνικογεωλογική χαρτογράφηση περιοχών όπου η βραχομάζα είναι ιδιαίτερα καταπονημένη με έντονο κερματισμό, πολλά συστήματα ασυνεχειών αλλά συχνά και με σημαντική αποσάθρωση. Στόχος θα είναι τι ειδικά έργα μπορούν να εκτελεστούν όπως: Πλέγματα ενισχυμένα κατακόρυφα ή οριζόντια, αγγυρώσεις, ηλώσεις , στέγαστρα, κ.α.
-Προτείνεται η δημιουργία συστήματος παρακολούθησης της έντασης των δονήσεων από τις εκρήξεις, με ειδικά όργανα που θα τοποθετηθούν σε διάφορες θέσεις της
κοιλάδας
-Άμεσα προτείνεται η καθαίρεση βραχωδών τεμαχών που παρουσιάζουν αυξημένη
πιθανότητα κατάπτωσης.
Ειδικότερα, κλιμάκιο του ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας αποτελούμενο από τους γεωλόγους, Δρ. Κωνσταντίνο Σκόρδα, Αλέξανδρο Μπέλεση, Θεόδωρο Καραντάνα, Κωνσταντίνο Καράνη και Μενέλαο Νανά, επισκέφθηκε το σημείο όπου εκδηλώθηκαν οι καταπτώσεις των βράχων και προέβη στις παρακάτω διαπιστώσεις, επισημάνσεις και προτάσεις:
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Το ανάγλυφο της περιοχής χαρακτηρίζεται ως έντονο με ποικιλία γεωμορφών. Οι γεωμορφολογικές κλίσεις είναι μεγάλες, ενώ τα ρέματα έχουν χαρακτηριστικό σχήμα V. Στην περιοχή των Τεμπών δεν έχουμε να κάνουμε με τυπική περιστροφική ολίσθηση αλλά με κατάπτωση βραχωδών τεμαχών από κλιτείες μεγάλης μορφολογικής κλίσης. Ο κίνδυνος κατά τη διέλευση από την κοιλάδα των Τεμπών υπήρχε από παλιά. Η αναπόφευκτη επικινδυνότητα ως αποτέλεσμα φυσικών διεργασιών είχε ήδη επισημανθεί στο παρελθόν σε διάφορες τεχνικές εκθέσεις-μελέτες ενώ πτώσεις βράχων έχουν συμβεί επανειλημμένα κατά το παρελθόν. Η ιδιαιτερότητα της πρόσφατης κατάπτωσης είναι ότι αφορούσε έναν ιδιαίτερα μεγάλο όγκο από μεγάλο ύψος και ότι προκάλεσε την απώλεια ανθρώπινης ζωής.
Για την εκδήλωση του φαινομένου των καταπτώσεων στην Κοιλάδα των Τεμπών το κλιμάκιο εκτιμά ότι δεν είναι ικανή η παρουσία ενός και μόνο παράγοντα αλλά απαιτείται η συνύπαρξη πολλών παραγόντων, που έχουν σχέση τόσο με τις γεωλογικές, γεωτεχνικές και μορφολογικές συνθήκες όσο και με τις περιβαλλοντικές συνθήκες και ανθρώπινες παρεμβάσεις και δραστηριότητες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η δράση της χλωρίδας, φυσικοχημικές διεργασίες όπως η αποσάθρωση του εδάφους, οι έντονες βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις, η υφιστάμενη γεωλογική δομή (έντονα κερματισμένοι ασβεστόλιθοι-φτωχή ποιότητα βραχομάζας), η συνεχής και επαναλαμβανόμενη καταπόνηση από τις εκρήξεις στα μέτωπα διάνοιξης της σήραγγας (όπως μένει να διερευνηθεί). Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας, Δρ. Κωνσταντίνο Σκόρδα, οι παραπάνω παράγοντες, άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο, συνέβαλαν στην μείωση της διατμητικής αντοχής του εδάφους με αποτέλεσμα την εκδήλωση των καταπτώσεων.
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
Κατά τους γεωλόγους του κλιμακίου, καλό θα ήταν να γίνει έλεγχος της ζώνης επιρροής και της έντασης των δονήσεων από τις εκρήξεις για να εξασφαλιστεί ότι δεν θα επηρεάσουν την υπάρχουσα επισφαλή ισορροπία σε θέσεις όπου η σήραγγα θα πλησιάσει τα πρανή της οδού. Επίσης προτείνεται να γίνει έλεγχος των Γεωλογικών - Γεωτεχνικών μελετών στα πλαίσια σχεδιασμού και υλοποίησης του έργου. Συνάμα, απαιτείται η αυστηρή εφαρμογή μέτρων ασφαλείας κατά την εξέλιξη των έργων ενώ επισημαίνεται ότι σε έργα τέτοιας κλίμακας και σε περιοχές με έντονη μορφολογία αναμένονται κάποιες αστοχίες. Τονίζεται, όμως, ότι σε ένα τέτοιο έργο όπου διέρχεται η εθνική οδός, έπρεπε να είχαν διερευνηθεί πιθανές αστοχίες και να είχαν ληφθεί πρόσθετα μέτρα ασφαλείας.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Στις προτάσεις που καταθέτει το ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας για την αντιμετώπιση του φαινομένου περιλαμβάνονται τα εξής:
-Χαρτογράφηση κατά μήκος της οδού στην κοιλάδα των Τεμπών των περιοχών με επικρεμάμενους βράχους και τεχνικογεωλογική χαρτογράφηση περιοχών όπου η βραχομάζα είναι ιδιαίτερα καταπονημένη με έντονο κερματισμό, πολλά συστήματα ασυνεχειών αλλά συχνά και με σημαντική αποσάθρωση. Στόχος θα είναι τι ειδικά έργα μπορούν να εκτελεστούν όπως: Πλέγματα ενισχυμένα κατακόρυφα ή οριζόντια, αγγυρώσεις, ηλώσεις , στέγαστρα, κ.α.
-Προτείνεται η δημιουργία συστήματος παρακολούθησης της έντασης των δονήσεων από τις εκρήξεις, με ειδικά όργανα που θα τοποθετηθούν σε διάφορες θέσεις της
κοιλάδας
-Άμεσα προτείνεται η καθαίρεση βραχωδών τεμαχών που παρουσιάζουν αυξημένη
πιθανότητα κατάπτωσης.