Όταν ήμουν φοιτητής χρειαζόταν να κάνω κάμποσα μεροκάματα, σε δουλειές του ποδαριού, για να τα βγάζω πέρα. Κάποια στιγμή το μάτι μου έπεσε σε μια ανακοίνωση, κολλημένη στην είσοδο γνωστού εστιατορίου της Θεσσαλονίκης. Ζητούσε σερβιτόρο. Με περισσή αυτοπεποίθηση, λόγω προϋπηρεσίας, αλλά σε ταβερνεία και χαμαιτυπεία της εποχής, διεκδίκησα τη δουλειά. Ο εστιάτορας εκτίμησε τον "αέρα" μου και μου πρόσφερε μετά χαράς τη θέση· "αλλά ξέρεις", μου είπε, "θα πρέπει να ξυριστείς διότι αυτό επιβάλλουν οι υγειονομικοί κανόνες για τα εστιατόρια". Το αδούλωτο νεανικό μου φρόνημα δεν επέτρεπε τέτοιου είδους συμβιβασμούς με αποτέλεσμα να αναγκαστώ να στραφώ σε άλλες, πιο επίπονες δουλειές για τα "προς το ζην".
Στην περίπτωση της πανδημίας, βεβαίως, το διακύβευμα είναι απείρως μεγαλύτερο από κάποιες τρίχες στο μάγουλο. Είναι οι σπουδαιότερες από τις αξίες του ανθρώπινου πολιτισμού. Είναι πρωτίστως το υπέρτατο αγαθό της ζωής. Γι' αυτό και το βάρος της ευθύνης των επιλογών που κάνει ο καθένας μας, σε σχέση με τον πιο αποτελεσματικό σύμμαχο στη μάχη κατά της covid-19, το εμβόλιο, είναι πολύ μεγαλύτερο.
"Είναι δημοκρατικό μου δικαίωμα", λέει ο άλλος, "να αποφασίσω εάν θα εμβολιαστώ ή όχι". Καμία αντίρρηση. Μόνον που η κάθε επιλογή έχει και τις συνέπειές της. Για παράδειγμα, ο εμβολιασμένος ανέλαβε το ρίσκο να εκθέσει τον εαυτό του στον στατιστικώς απειροελάχιστο κίνδυνο, κάποιας τυχόν σοβαρής παρενέργειας, οφειλόμενης στο εμβόλιο. Το ρίσκο, όμως, το οποίο αναλαμβάνει ο ανεμβολίαστος είναι απείρως μεγαλύτερο και δεν αφορά μόνον τον ίδιο, αφορά και τον οικογενειακό και επαγγελματικό του περίγυρο, καθώς και πολλούς ακόμη ανυποψίαστους που ακουσίως συγχρωτίζονται μαζί του.
Χρέος κάθε οργανωμένης Πολιτείας είναι να προστατέψει την ανθρώπινη ζωή και τη δημόσια υγεία ως συλλογικό έννομο αγαθό. Στο πλαίσιο αυτό προβάλλει, μεταξύ άλλων, και η ανάγκη του υποχρεωτικού εμβολιασμού για κάποιους κλάδους εργαζομένων οι οποίοι έχουν να κάνουν με ασθενείς, ηλικιωμένους και με εν γένει ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Σε πρώτη φάση, στην κατηγορία αυτή έχουν υπαχθεί οι γιατροί και οι νοσηλευτές σε δημόσιες και ιδιωτικές δομές υγείας, οι εργαζόμενοι σε οίκους ευγηρίας, μονάδες περίθαλψης και φροντίδας ατόμων με αναπηρία, δημοτικές κοινωνικές δομές κ.ο.κ. Αναλόγως, δε, της πορείας της πανδημίας, η υποχρεωτικότητα ενδέχεται να περιλάβει και άλλες κατηγορίες εργαζομένων.
Βεβαίως η υποχρεωτικότητα συνεπάγεται και συνέπειες για όσους αποφασίσουν να μη συμμορφωθούν. Όσοι τάσσονται υπέρ του υποχρεωτικού εμβολιασμού, αλλά και κατά των συνεπειών, απλώς κοροϊδεύουν τον κόσμο. Από την άλλη, οι όποιες συνέπειες θα πρέπει να υπακούουν στη λεγόμενη "αρχή της αναλογικότητας" ή, όπως το λένε οι βλάχοι στη γλώσσα τους, "κατά το μάγουλο κι ο μπάτσος". Υπό αυτήν την έννοια, ποινή όπως αυτή της απόλυσης όσων αρνούνται τον υποχρεωτικό εμβολιασμό παραβαίνει την "αρχή της αναλογικότητας" γι' αυτό και δεν πρέπει να βρίσκεται πάνω στο τραπέζι. Όπως δεν πρέπει να βρίσκονται πάνω στο τραπέζι και ποινές-χάδια, οι οποίες θα έχουν το αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Σε αυτή τη φάση η κυβέρνηση έκανε τις επιλογές της και φυσικά θα κριθεί γι' αυτές. Όπως θα κριθεί και η αντιπολίτευση, μαζί και τα συνδικάτα για τη στάση τους. Πέρα, όμως, από τις συλλογικές ευθύνες κομμάτων και συνδικάτων, υπάρχει και η ευθύνη του καθενός από μας. Διότι και ο καθένας μας κρίνεται, αναλόγως της στάσης του απέναντι στην πανδημία· από τον περίγυρό του μα, εν τέλει, και από τη συνείδησή του.