Skip to main content

Επενδυτικός και όχι αναπτυξιακός ο νέος νόμος λέει η ΓΣΕΒΕΕ

Απλα επενδυτικός και όχι αναπτυξιακός είναι ο νέος νόμος και ως τέτοιος κινείται σε σωστή κατεύθυνση, επισημαίνει η ΓΣΕΒΕΕ στις προτάσεις που έστειλε προς την υπουργό Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας
Απλά επενδυτικός και όχι αναπτυξιακός είναι ο νέος νόμος και ως τέτοιος κινείται σε σωστή κατεύθυνση, επισημαίνει η ΓΣΕΒΕΕ .

Στην επιστολή που έστειλε η ΓΣΕΒΕΕ στην Υπουργό Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας  κυρία Κατσέλη με τις προτάσεις της για το νομοσχέδιο του επενδυτικού νόμου, τονίζει ότι το βασικό ζητούμενο αναζήτησης και εφαρμογής ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου συνεχίζει να παραμένει, καθώς ο νόμος κατατίθεται σε μια χρονική περίοδο όπου είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης, με στόχο αφενός την έξοδο από την κρίση και αφετέρου την εξασφάλιση μιας μακροχρόνιας και βιώσιμης ανάπτυξης.

Η  ΓΣΕΒΕΕ υπογραμμίζει ότι ο νέος νόμος κατατίθεται σε μια δύσκολη χρονική συγκυρία για τη χώρα, εν μέσω σκληρών δημοσιονομικών προσαρμογών, οικονομικής ύφεσης και αύξησης της ανεργίας. Στο πλαίσιο αυτό οι ιδιωτικές επενδύσεις από μεγάλες, μεσαίες, μικρές επιχειρήσεις, παλιές και νέες είναι κλειδί για τη στροφή στην βιώσιμη ανάπτυξη, την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, ιδιαίτερα σήμερα που κάθε δημοσιονομική αστοχία οδηγείται σε περικοπές και περιορισμούς του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

 Ιδιαίτερα θετική κρίνεται η δυνατότητα που παρέχεται στο αρμόδιο Υπουργείο να πραγματοποιεί ειδικές παρεμβάσεις σε συγκεκριμένους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας μέσω των ειδικών καθεστώτων, όπως αυτά περιγράφονται στο άρθρο 11. Το εν λόγω άρθρο καθιστά τον νόμο ιδιαίτερα ευέλικτο με δυνατότητα να προσαρμόζεται με βάση τις εκάστοτε συγκυρίες και να αντιμετωπίζει συγκεκριμένα ζητήματα επιχειρηματικής δραστηριότητας (π.χ. δημιουργία ΒΙΟ.ΠΑ και ΒΙ.ΠΕ). Επιπλέον, θετικά κρίνεται η σύσταση του Συμβουλίου Παρακολούθησης και Αξιολόγησης της Εφαρμογής του Επενδυτικού νόμου, το οποίο αποτελεί αίτημα της ΓΣΕΒΕΕ. Το Συμβούλιο έχει ως βασική αρμοδιότητα να συντάσσει ετήσια έκθεση προς τον Υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, την οποία ο Υπουργός υποβάλλει στη Βουλή των Ελλήνων.

Με βάση το σχέδιο νόμου που δόθηκε στη δημοσιότητα από το Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, η ΓΣΕΒΕΕ καταθέτει τις προτάσεις της, ανά θεματική ενότητα.

Μορφές Ενίσχυσης
Προτείνεται να γίνει διαχωρισμός μεταξύ νέων και υφιστάμενων επιχειρήσεων. Πιο συγκεκριμένα, για τις νέες επιχειρήσεις να δοθεί έμφαση στην επιχορήγηση κεφαλαίου, ενώ για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις να δοθεί έμφαση στις φοροαπαλλαγές. Στο πλαίσιο αυτό, θα μπορούσε να τεθεί ένα είδος ποσόστωσης στις μορφές χρηματοδότησης, ιδιαίτερα στην επιχορήγηση κεφαλαίου. Έτσι, για τις νέες επιχειρήσεις η επιχορήγηση κεφαλαίου δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 50% της συνολικής ενίσχυσης, ενώ για τις παλαιές η επιχορήγηση κεφαλαίου θα μπορούσε να περιοριστεί στο 20% της συνολικής ενίσχυσης.

Επιπλέον, στην περίπτωση κατά την οποία η φορολογική απαλλαγή είναι μικρότερη από το Ακαθάριστο Ισοδύναμο Επιχορήγησης να δίνεται η δυνατότητα για το ποσό που υπολείπεται η φοροαπαλλαγή να συνδυάζεται με τις υπόλοιπες μορφές ενισχύσεων.

Προτείνεται, τέλος, να εξετασθεί η δυνατότητα σύνδεσης των μορφών ενίσχυσης με τα χρηματοδοτικά προγράμματα JEREMIE, JASMINE και JESSICA. Πρόκειται για προγράμματα της ΕΕ τα οποία διευκολύνουν την πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Ειδικά τα δύο πρώτα διευκολύνουν την πρόσβαση των μικρών επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση. Με τον τρόπο αυτό θα διευκολυνθεί περαιτέρω η συμμετοχή των μικρότερων επιχειρήσεων στον νόμο.

Ζώνες Ενίσχυσης
Με τον νέο νόμο οι επιχειρήσεις διακρίνονται σε μεγάλες, μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές και προβλέπονται τρεις (3) Ζώνες κινήτρων Α, Β και Γ με ανώτατα ποσοστά ενίσχυσης 25%, 40% και 50% αντίστοιχα με κριτήριο το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε επίπεδο νομού.

Κατά το σχεδιασμό των ζωνών ενίσχυσης, πέραν όλων των άλλων δεικτών, πρέπει να ληφθούν υπόψη και τα εξής ζητήματα:

- Ζώνες που είναι οικιστικά και χωροταξικά κορεσμένες. Βασική επιδίωξη θα πρέπει να είναι η προώθηση επενδύσεων μικρής επιχειρηματικής κλίμακας (και όχι π.χ. για άλλη μια φορά η δημιουργία μεγάλων εμπορικών κέντρων). Η ενθάρρυνση ΒΙΠΕ, ΒΙΟΠΑ με ολοκληρωμένες υποδομές στα ευρύτερα πλαίσια μητροπολιτικών κέντρων είναι ίσως η καλύτερη δυνατή αναπτυξιακή πρωτοβουλία σε τέτοιου είδους κορεσμένες τοπικές οικονομίες, ενώ θα πρέπει να συνοδεύεται από κίνητρα μετεγκατάστασης επιχειρήσεων σε αυτά.

-Υπάρχει ανάγκη συνάφειας του σχεδιασμού των ζωνών ενίσχυσης με τις προβλέψεις του Γενικού Χωροταξικού Πλαισίου αλλά και των εκάστοτε Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων (Βιομηχανίας, ΑΠΕ κλπ).

Μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις

Δέσμευση ενός ικανοποιητικού ποσοστού των συνολικών πόρων το οποίο θα κατευθύνεται αποκλειστικά προς τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, όπως γινόταν και στο παρελθόν με τα προγράμματα του ΕΣΠΑ.

Προτείνεται επίσης το ελάχιστο όριο υποβολής επενδυτικών σχεδίων να είναι τα €100.000.

Απλοποίηση διαδικασιών υποβολής και διαχείρισης επενδυτικού σχεδίου για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις με σκοπό να μειωθεί το δυσβάσταχτο γραφειοκρατικό κόστος.

Απαλλαγή από την υποβολή παραβόλου με την αίτηση υπαγωγής στον νόμο.

 Αξιολόγηση

«Φίλτρα» επενδυτικών σχεδίων
Θεωρούμε ότι για λόγους συγκρισιμότητας των επενδυτικών σχεδίων, πρέπει κατά την αξιολόγησή τους να εισαχθούν ορισμένα φίλτρα:

1ο φίλτρο: Παλαιές – Νέες επιχειρήσεις

2ο φίλτρο: Τομεακή διάσταση, υπό την έννοια ότι δεν θα πρέπει να είναι συγκρίσιμες οι επενδύσεις μεταξύ τομέων με διαφορετικά χαρακτηριστικά (π.χ. τουρισμού και μεταποίησης).

3ο φίλτρο: Κλαδική διάσταση, ώστε να αποθαρρύνονται επενδύσεις σε κορεσμένους κλάδους και να ενθαρρύνονται επενδύσεις σε κλάδους με καλές προοπτικές ανάπτυξης.

Κριτήρια Αξιολόγησης
Για το κάθε ένα κριτήριο εκτός από την περιγραφή του είναι απαραίτητο να δημοσιοποιηθεί ο δείκτης μέτρησής του, αλλά και η βαθμολογία που αντιστοιχεί σε κάθε εύρος τιμών. Επίσης, τα κριτήρια αξιολόγησης θα πρέπει να ενσωματώνουν τους δείκτες των προαναφερόμενων φίλτρων. Για παράδειγμα, όταν αξιολογούνται δύο επενδυτικά σχέδια που ανήκουν σε διαφορετικούς τομείς οικονομικής δραστηριότητας π.χ. τουρισμός-μεταποίηση, η αξιολόγηση δεν πρέπει να γίνεται συγκρίνοντας τους 2 τομείς αλλά επιχειρήσεις που ανήκουν στον ίδιο τομέα. Στις νέες επιχειρήσεις μπορούν να βαθμολογηθούν στοιχεία που αφορούν τον νέο επιχειρηματία (π.χ εμπειρία σε συναφείς δραστηριότητες, μορφωτικό επίπεδο), ενώ στις παλιές οι χρηματοοικονομικές επιδόσεις της επιχείρησης (π.χ ρυθμός αύξησης κύκλου εργασιών, κέρδη).

Πεδίο εφαρμογής
Δεν θα πρέπει να εξαιρεθεί η επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών (κωδικός 45), στο βαθμό που δεν εξαιρείται το εμπόριο των αντίστοιχων κλάδων.

Δεν είναι σαφές γιατί υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του νόμου οι ασφαλιστικές δραστηριότητες και τα ασφαλιστικά ταμεία αφενός και η υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση αφετέρου (κωδικοί 64 και 65 αντίστοιχα), όταν μάλιστα εξαιρούνται κλάδοι όπως οι υπηρεσίες εστίασης (κωδικός 56).

Διαδικασία Υποβολής
Η φάση της αξιολόγησης να ξεκινά άμεσα μετά τη λήξη υποβολής των επενδυτικών σχεδίων και να ολοκληρώνεται μέσα σε 4 μήνες.

Ο σαφής προσδιορισμός των διαθέσιμων πόρων προβλέπεται vα παρέχει χρήσιμη πληροφόρηση στους επενδυτές.

Επιπλέον η δυνατότητα άπαξ επαναυποβολής πρότασης που έχει απορριφθεί και η χρήση του διαδικτύου για την υποβολή, την παρακολούθηση της πορείας αξιολόγησης και εν γένει της υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου κρίνονται θετικά.

Απαιτούμενα δικαιολογητικά
Προτείνεται η αντικατάσταση κάποιων «χρονοβόρων» δικαιολογητικών με υπεύθυνες δηλώσεις και η προσκόμισή τους μόνο σε περίπτωση έγκρισης του επενδυτικού σχεδίου.

Υποβαλλόμενα έντυπα
Προτείνεται η απλοποίηση των απαιτούμενων υποδειγμάτων  οικονομοτεχνικής μελέτης. Επιπλέον, προτείνεται να διαφοροποιηθούν τα υποδείγματα ανάλογα με το ύψος της επένδυσης (π.χ. για επενδυτικά σχέδια μέχρι 1.000.000€ τα σχετικά υποδείγματα πρέπει να είναι απλοποιημένα, ενώ για επενδυτικά σχέδια άνω του 1.000.000€ θα πρέπει να είναι αναλυτικότερα με περισσότερα στοιχεία).

Διαδικασία Αξιολόγησης
Το σύστημα της ηλεκτρονικής αξιολόγησης και της τυχαίας κατανομής των προτάσεων στους αντίστοιχους αξιολογητές κρίνεται θετικό. Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στην οργάνωση της αξιολόγησης με τέτοιον τρόπο, ώστε η βαθμολόγηση να ολοκληρώνεται και να υποβάλλεται στο σύστημα σε μία μόνο ημέρα με σκοπό να αποκλειστούν πιθανά φαινόμενα συναλλαγής.

Μητρώο Αξιολογητών
Με ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να αντιμετωπιστεί το θέμα του μητρώου των αξιολογητών (προϋποθέσεις ένταξης, απαιτούμενα προσόντα, εμπειρία κτλ) και της επαρκούς κατάρτισής τους, ώστε να πραγματοποιηθούν σωστές και ρεαλιστικές αξιολογήσεις.

Επιπλέον προτείνεται η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων από ομάδα δύο αξιολογητών, ο πρώτος με εξειδίκευση στο αντικείμενο της επένδυσης που θα αξιολογήσει το τεχνικό σκέλος της επένδυσης και ο δεύτερος με εξειδίκευση σε οικονομικά που θα αξιολογήσει το οικονομικό σκέλος της επένδυσης. Με τον τρόπο αυτό θα αποφεύγονται λάθη και θα μειωθεί ο χρόνος ολοκλήρωσης της αξιολόγησης.

Προκαταβολή/Δόσεις
Θα πρέπει να εξεταστεί η πιθανότητα δημιουργίας ενός μηχανισμού συνεργασίας τραπεζών και Υπουργείου με σκοπό τη δυνατότητα χορήγησης της προκαταβολής από τις τράπεζες άμεσα με την έγκριση του επενδυτικού σχεδίου μέσω δανειακού λογαριασμού.
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Αντιμετώπιση σπατάλης των πόρων
Οι υπερτιμολογήσεις των δαπανών οι οποίες έχουν έντονα παρατηρηθεί σε όλα τα επενδυτικά προγράμματα, ευνοούνται λόγω της απουσίας ενός ελεγκτικού μηχανισμού διασταύρωσης των τιμών.