Skip to main content

Επέτειος ΕΒΕΘ: Ο ισχυρός συμβολισμός ενός αιώνα στη Θεσσαλονίκη

Από Voria.gr
Το 2016 το ΕΒΕΘ τιμά τον πρώτο του αιώνα, έναν πραγματικά «χρυσό αιώνα», κατά τον οποίο η Θεσσαλονίκη έγινε η πρωτεύουσα του ελληνικού Βορρά.

Εάν οι θεσμοί αποτελούν τη βάση κάθε κοινωνίας, η διάρκεια είναι ο παράγοντας που τους καταξιώνει. Η Θεσσαλονίκη ενσωματώθηκε στον εθνικό κορμό πριν από 104 χρόνια και όπως είναι φυσικό σιγά σιγά βασικοί θεσμοί της κοινωνικής και οικονομικής της οντότητας συμπληρώνουν, πλέον, δεκαετίες παρουσίας ή και έναν ολόκληρο αιώνα.

Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης επισήμως συμπληρώνει φέτος 101 χρόνια ζωής. Στην πραγματικότητα, λόγω του προϋπάρχοντος Οθωμανικού Επιμελητηρίου, ίσως σε αυτά θα έπρεπε να προσθέσουμε άλλα 30 ή 40 χρόνια.

Η ουσία είναι πως το 2016 είναι μια χρονιά που το ΕΒΕΘ τιμά τον πρώτο του αιώνα. Ένα πραγματικά «χρυσό αιώνα», κατά τον οποίο η πολυεθνική και κοσμοπολίτικη Θεσσαλονίκη έγινε η πρωτεύουσα του ελληνικού Βορρά και αναπτύχθηκε «δια πυρός και σιδήρου». Πως θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά, όταν στα 100 τελευταία χρόνια βρέθηκε στη δίνη, στο επίκεντρο, στην καρδιά συγκλονιστικών γεγονότων. Που γύρισαν σελίδες της ιστορίας, μετέβαλαν τις γεωγραφικές συντεταγμένες, άλλαξαν τη σύνθεση του πληθυσμού και επηρέασαν τη διαστρωμάτωση της κοινωνίας. Η Θεσσαλονίκη του 2016 είναι ταυτόχρονα η ίδια, αλλά και μια άλλη, εντελώς διαφορετική πόλη, σε σχέση με τη Θεσσαλονίκη του 1912. Μια ιστορική διαδρομή που αξίζει να μελετηθεί όχι τόσο στα επιφαινόμενα, αλλά σε βάθος, ώστε η πόλη να αποκτήσει επιτέλους συλλογική συνείδηση.

Ένας πολύ καλός τρόπος για να προσεγγίσει κανείς τη Θεσσαλονίκη του τελευταίου αιώνα –αν όχι ο πληρέστερος- είναι η ιστορία της οικονομίας, της επιχειρηματικότητας και της αγοράς της πόλης. Δηλαδή η πορεία του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, που ως συλλογική έκφραση των επιχειρηματιών και ως επίσημος σύμβουλος της πολιτείας, βρίσκεται στο επίκεντρο των γεγονότων και πάντα πολύ κοντά στα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Μια διαδρομή εξόχως αποκαλυπτική και άκρως γοητευτική που ξεκινάει από τα πρώτα ενθουσιώδη και συγχρόνως αμήχανα χρόνια της απελευθέρωσης. Συνεχίζεται με τους κραδασμούς του Α΄ Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, το σοκ της μεγάλης πυρκαγιάς του 1917, την πίεση από το κύμα των προσφύγων της Μικράς Ασίας την περίοδο 1922 – 1923 και τη μεγάλη προσπάθεια ενσωμάτωσής τους. Ακολουθεί η δημιουργική περίοδος του Μεσοπολέμου, το «μεγάλο κράχ» στη δεκαετία του 1930, ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και η Κατοχή στη δεκαετία του 1940. Τότε που οι άνθρωποι πέθαιναν στους δρόμους από την πείνα –πολλά παιδιά σώθηκαν τότε χάρη στο Επιμελητήριο και τις επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης. Την ίδια σκληρή περίοδο της Κατοχής, που οι διωγμοί των Εβραίων από τους Ναζί αποστέρησαν την πόλη από ένα δημιουργικό, λειτουργικό και άκρως αποδοτικό κύτταρό της.

Μετά ήρθαν η απελευθέρωση και το δράμα του εμφυλίου. Η οικονομική ανάπτυξη των δεκαετιών του 1950, του 1960 και του 1970, που συνέπεσε με την έκρηξη της Διεθνούς Εκθέσεως και την αύξηση της βαρύτητας των πανεπιστημιακών σπουδών. Η εποχή της εκβιομηχάνισης, της έκρηξης του εμπορίου, της λάμψης του λιμανιού στην ευρύτερη περιοχή. Ακολούθησε ο εκτροχιασμός της δεκαετίας του 1980, που στην αρχή έμοιαζε με πάρτι. Η ανάσταση των βαλκανικών ονείρων στη δεκαετία του 1990, η έκρηξη της δεκαετίας του 2000 και η απότομη προσγείωση των τελευταίων χρόνων της ύφεσης.

Ο πρώτος αιώνας του ΕΒΕΘ θα τιμηθεί δεόντως τους επόμενους μήνες. Με αφετηρία την παρουσίαση του λευκώματος «Ένας αιώνας – Δεσμοί εμπιστοσύνης», με ντοκουμέντα και αρχειακό υλικό από την ιστορία του ΕΒΕΘ, που συγκέντρωσε και επεξεργάστηκε ο Γιάννης Καρατζόγλου, που θα πραγματοποιηθεί στις 22 Ιουνίου.  

Ο συμβολισμός του 2016 είναι για το ΕΒΕΘ πολύ ισχυρός. Διάρκεια, συνέχεια και συνέπεια. Η σωρευμένη εμπειρία διαμορφώνει τους όρους για το μέλλον. Η ζωή, η κοινωνία, η οικονομία συνεχίζονται. Η ιστορία και η γεωγραφία, που τόσο βαραίνουν στο παρελθόν της Θεσσαλονίκης, είναι παρούσες με σύγχρονους όρους. Σε άλλα 100 χρόνια η πόλη θα είναι διαφορετική. Καλύτερη. Το ΕΒΕΘ θα έχει αλλάξει. Μέσα από τη δραστηριότητα των μελών του, της επιχειρηματικής κοινότητας της Θεσσαλονίκης, θα έχει καταγράψει κι άλλες λαμπρές σελίδες. Έστω κι αν αντί για χαρτί θα είναι γραμμένες στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή.

ΥΓ. Από σήμερα και κάθε Παρασκευή η Voria.gr θα αναψηλαφεί συστηματικά στις σελίδες της ιστορίας του ΕΒΕΘ. Στις στιγμές, στα πρόσωπα και στις αποφάσεις. Για λόγους τιμής. Αλλά και για να αναδειχθεί η προσφορά των επιχειρηματιών της Θεσσαλονίκης, που συχνά σε αυτή την πόλη κάνουμε πως δεν υπάρχουν ή υποβαθμίζουμε και απαξιώνουμε την προσφορά τους.