Άρωμα Θεσσαλονίκης θα έχει το περίπτερο της ελληνικής συμμετοχής στη Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής στη Βενετία καθώς και επίσημα πια ανακοινώθηκε πως η ομάδα διδασκόντων του ΑΠΘ κέρδισε τον διαγωνισμό για την εκπροσώπηση του εθνικού περιπτέρου με το πρότζεκτ τους «Λεωφόρος της Κοινωνίας των Εθνών».
Όπως είχε αναφέρει στο αρχικό της ρεπορτάζ η Voria (δείτε εδώ), η πρόταση κατάφερε να ξεχωρίσει ανάμεσα σε άλλες 19 προτάσεις που εξέτασε εννεαμελής επιτροπή με αρμόδιο φορέα το υπουργείο Περιβάλλοντος. Ο τίτλος της πρότασης δεν αποτελεί παρά το όνομα που είχε δώσει ο Ερνέστ Εμπράρ στην πλατεία Αριστοτέλους, η οποία θα είναι και το βασικό θέμα της συμμετοχής της Ελλάδας. Η πρόταση της ομάδας επιχειρεί να δώσει μια απάντηση στο πολύ επίκαιρο θέμα/ερώτημα της φετινής διοργάνωσης «How Will We Live Together?» (Πώς θα ζήσουμε μαζί) παρουσιάζοντας την πορεία της πλατείας Αριστοτέλους η οποία αποτελεί ένα διαχρονικό σημείο συνάντησης όλων των κοινοτήτων της πόλης.
Το περίπτερο θα διατρέχει διαγώνια μια μικρογραφία της πλατείας της πόλης στην οποία δεξιά και αριστερά θα φιλοξενούνται φωτογραφίες από τον τρόπο που κατά καιρούς έχει χρησιμοποιηθεί ο άξονας της Αριστοτέλους, σχέδια, μακέτες καθώς και φωτορεαλιστικές απεικονίσεις και χάρτες από το πώς σχεδιάσθηκε αλλά και πώς υλοποιήθηκε η πλατεία.
Μιλώντας στη Voria.gr, o Nίκος Καλόγηρου, ομότιμος καθηγητής Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ και συντονιστής του φακέλου εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επιλογή της ομάδας επισημαίνοντας πως αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία προβολής για την πόλη αλλά και για το Πανεπιστήμιο. Ο ίδιος μάλιστα υπογράμμισε πως είναι σημαντικό που επιλέχθηκε τώρα αυτό το θέμα καθώς συμπέφτει χρονικά και με την πρόθεση που έχει εκδηλώσει ο δήμος να αναμορφώσει την πλατεία.
Όπως δήλωσε ο κ. Καλογήρου, το εκθεσιακό υλικό που θα προβληθεί στην Μπιενάλε είναι το αποτέλεσμα μιας τριετούς αδημοσίευτης έρευνας για την Αριστοτέλους και του εντατικού εργαστηρίου στο πεδίο και τα αρχεία του Δήμου Θεσσαλονίκης (ΚΙΘ και Πολεοδομία) που έγιναν από διδάσκοντες και φοιτητές του Τμήματος Αρχιτεκτόνων ΠΣ ΑΠΘ.
Ακολουθεί μέρος της πρότασης της ομάδας
Η επιλογή του παραδείγματος της Θεσσαλονίκης για την Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής του 2020 στη Βενετία επιχειρεί να αναδείξει ένα πολυπολιτισμικό σταυροδρόμι, με διαρκή μητροπολιτική
λειτουργία που είναι ιδιαίτερα ορατή στο παλίμψηστο του κεντρικού άξονα.
Η περιοχή της Αριστοτέλους υλοποιήθηκε με διαφορετικό τρόπο από τις προθέσεις των δημιουργών της, αποδεικνύοντας τα όρια των αρχιτεκτονικών και πολεοδομικών χειρισμών που, εκ των
πραγμάτων, προσαρμόζονται στα γεωιστορικά και πολιτισμικά δεδομένα. Ωστόσο, σήμερα εμφανίζεται ως εμβληματικός αστικός πυκνωτής, διατρέχοντας την κοινωνική πυραμίδα από τις
περιζήτητες κατοικίες της παραλίας ως τις λαϊκές περιοχές επάνω από την Εγνατία, όπου στεγάζονται πολλοί πρόσφυγες και μετανάστες. Τρέχουσες εμπορικές και ψυχαγωγικές χρήσεις στην αφετηρία του άξονα, συμπληρώνονται από παραδοσιακές αγορές (μπαζάρ) ψηλότερα. Ξενοδοχεία, αίθουσες θεαμάτων, τράπεζες, δημόσιοι οργανισμοί, επιμελητήρια, αναπτύσσονται κατά μήκος του. Την ιδιαίτερη ενιαία νεότερη αρχιτεκτονική του φυσιογνωμία συμπληρώνει το παλίμψηστο με τα μοναδικά ελληνιστικά, ρωμαϊκά, βυζαντινά και οθωμανικά μνημεία που αποκαλύπτονται κατά μήκος του. Κυρίως όμως η διαδρομή της Αριστοτέλους ενσωματώνει μοναδικούς δημόσιους ανοιχτούς χώρους, πλατείες, διαδρομές, στοές, περιοχές πρασίνου. Εκεί ενθαρρύνονται και υλοποιούνται πολιτικές εκδηλώσεις, πολιτισμικές δράσεις, ανταλλαγές, άτυπες επαφές των πολιτών: περιπατητών, εργαζομένων, μόνιμα εγκατεστημένων και νομάδων. Είναι ένας ιδανικός βιότοπος διαντιδράσεων, ένα καθιστικό της πόλης, όπου φιλοξενούνται και συμβιώνουν πολλαπλές πολιτικές, κοινωνικές και πολιτισμικές ομάδες.
Ταυτόχρονες εκθέσεις
Παράλληλα με την έκθεση στη Βενετία θα πραγματοποιηθεί και μια έκθεση στη Θεσσαλονίκη, στην αρχαία Ρωμαϊκή Αγορά ώστε η συμβίωση την οποία βάζει ως κεντρικό θέμα η φετινή Μπιενάλε να πάρει και άλλες διαστάσεις καθώς μέσω του διαδικτύου οι εκθέσεις αυτές θα διασυνδεθούν.
Οι επιμελητές της Ελληνικής Συμμετοχής:
Νικόλαος Καλογήρου: ομ. Καθηγητής Τμ. Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ., γενική
επιμέλεια/συντονισμός
Μαρία Δούση: επ. καθηγήτρια Τμ. Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ., επιμέλεια έκθεσης Θεσσαλονίκης
Δημήτριος Θωμόπουλος: επ. καθηγητής Τμ. Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ., επιμέλεια έκθεσης
Βενετίας
Δημήτριος Κονταξάκης: επ. καθηγητής Τμ. Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ., επιμέλεια έκθεσης
Θεσσαλονίκης
Σοφοκλής Κωτσόπουλος: διδάσκων Τμ. Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ., επιμέλεια υλικού εκθέσεων
Θεμιστοκλής Χατζηγιαννόπουλος: επ. καθηγητής Τμ. Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ., επιμέλεια
έκθεσης Βενετίας