Skip to main content

Φινλανδία και Σουηδία μαζί στη Θεσσαλονίκη και στον μαγικό κόσμο των Βαλκανίων

Η Φινλανδία και η Σουηδία το τελευταίο διάστημα «προσγειώνονται» απότομα σε μια διαφορετική πραγματικότητα. Στην άμεση απειλή ενός γείτονα.

Η Φινλανδία και η Σουηδία είναι δύο χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά, οι οποίες με το πλεονέκτημα της ουδετερότητας δεν είχαν βρεθεί μέχρι σήμερα στην ανάγκη να ανταγωνιστούν ή να διαπραγματευτούν με τους γείτονες τους, με τους οποίους άλλωστε δεν έχουν ανοιχτές διαφορές.

Σε αντίθεση με την Ελλάδα αντιλαμβάνονταν στην πράξη τις διεθνείς σχέσεις ναι μεν ως ανταγωνισμό συμφερόντων, που, όμως, δεν οδηγούσε σε στρατιωτικές εμπλοκές, ούτε σε απειλές πολέμου.

Η Φινλανδία και η Σουηδία το τελευταίο διάστημα «προσγειώνονται» απότομα σε μια διαφορετική πραγματικότητα. Στην άμεση απειλή ενός γείτονα –της Ρωσίας- και στον παραλογισμό του ανατολίτικου παζαριού που εφαρμόζεται στη Ν.Α. Ευρώπη και εν προκειμένω εκφράζεται στη στάση της Τουρκίας και –εν μέρει- της Κροατίας, που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την μεγάλη ένταση στις σχέσεις Δύσης – Ρωσίας για να λύσουν δικά τους προβλήματα, τα οποία εν πολλοίς μόνες τους δημιούργησαν και πάντως είναι άσχετα με τη συγκυρία και την ουκρανική κρίση. Η μεν Τουρκία προσπαθεί να ανοίξει και πάλι την πόρτα των αμερικανικών εξοπλισμών, που η ίδια έκλεισε αγοράζοντας ρωσικά αμυντικά συστήματα. Η δε Κροατία –για την ακρίβεια ο πρόεδρος της χώρας, σε αντίθεση με την κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο- για να επιβάλει αλλαγή εκλογικής νομοθεσίας στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, ώστε το Κροατικό Κόμμα της Βοσνίας να διευκολυνθεί στην εκλογή εκπροσώπων του σε κυβερνητικές θέσεις.

Η Ελλάδα είναι χώρα των Βαλκανίων, κάτι που την υποχρεώνει ενώ αισθάνεται, δηλώνει και ενεργεί κατά βάσιν ως χώρα της Δύσης, ταυτόχρονα να έχει απόλυτη συνείδηση ότι στην ευρύτερη περιοχή της, εν μέρει και στο εσωτερικό της, η ανατολίτικη νοοτροπία υπάρχει και καθορίζει συμπεριφορές. Άλλωστε αυτή η νοοτροπία ενός ανοιχτού –στα όρια του ξεδιάντροπου- πάρε δώσε, που συχνά επικαλείται δεδομένα προηγούμενων αιώνων, βρίσκεται καθημερινά στην ημερήσια διάταξη των σχέσεων της χώρας με τους γείτονες της. Και των βαλκανικών χωρών μεταξύ τους γενικότερα.

Την ιστορία του κόσμου και των ανθρώπων κινούν δύο βασικά δεδομένα. Το οικονομικό συμφέρον –ο πόλεμος της Τροίας δεν έγινε για την Ωραία Ελένη, αλλά για τα διόδια στον Ελλήσποντο- και η νοοτροπία –η μικρή Ελλάς το 1940 είπε όχι στην κραταιά Ιταλία και πέρα από τη λογική νίκησε. Η χώρα μας επειδή βρίσκεται στη συγκεκριμένη γωνιά του πλανήτη κι έχοντας δίπλα της από τη μια την Τουρκία και τον σύγχρονο μεγαλοϊδεατισμό της και από την άλλη τα μικρομέγαλης ψυχοσυνθέσεως βαλκανικά κράτη –ορισμένα εκ των οποίων θα δικαιολογούσαν απόλυτα το χαρακτηρισμό κρατίδιο-, δεν μπορεί παρά να επηρεάζεται. Άλλωστε όπως οι άνθρωποι δεν διαλέγουν τους συγγενείς τους, έτσι και τα κράτη δεν επιλέγουν τους γείτονές τους.

Ως αποτέλεσμα πολύ συχνά η Ελλάδα αφενός σπαταλά ενέργεια και πόρους για τη διαχείριση όσων συμβαίνουν ή απειλούνται στα σύνορά της και αφετέρου μεταφέρει στις διεθνείς της σχέσεις βάρη, τα οποία οι άλλοι σύμμαχοι και εταίροι δεν μπορούν πάντα να κατανοήσουν. Και αν οι πολιτικοί και διπλωματικοί παράγοντες έχουν μια ιδέα, οι λαοί της Δύσης δεν καταλαβαίνουν. Τώρα όμως, κατά ένα περίεργο παιχνίδι της τύχης, της μοίρας και της ιστορίας, ακόμη και η βόρεια Ευρώπη αντιλαμβάνεται τι σημαίνουν οι άμεσες, απευθείας και επείγουσες σχέσεις με την Τουρκία και άλλες βαλκανικές χώρες. Οι πολίτες της Σουηδίας και της Φινλανδίας, που τρέμουν τον Πούτιν λόγω της εγγύτητας με τη Ρωσία και επιθυμούν διακαώς να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, δηλαδή σε μία ισχυρή συμμαχία, για να αισθανθούν λίγο πιο άνετα και περισσότερο ασφαλείς, είναι υποχρεωμένοι σήμερα να αγωνιούν για την έκβαση ζητημάτων όπως οι S -400, τα F – 35, τα F- 16 Viber, το PKK, οι Κροάτες της Βοσνίας και άλλες ακατάληπτες λέξεις και εκφράσεις που είτε δεν ήξεραν, είτε –και τώρα που τις άκουσαν- δεν καταλαβαίνουν. Κατά κάποιο τρόπο η Φινλανδία και η Σουηδία βρέθηκαν δια της πλαγίας στο μαγικό κόσμο των Βαλκανίων και της Ανατ. Μεσογείου! Με τη Θεσσαλονίκη να προσφέρεται απολύτως για μια διάσκεψη Φινλανδίας, Σουηδίας, Τουρκίας, Κροατίας, αν θελήσουν να λύσουν μεταξύ τους τα προβλήματα τους. Με τις ΗΠΑ να προεδρεύουν και την Ελλάδα σε ρόλο οικοδεσπότη – παρατηρητή!