Εναλλακτική λύση στο θέμα της παραχώρησης του οικοπέδου του πρώην ορφανοτροφείου «Μέγας Αλέξανδρος» το οποίο τον Δεκέμβριο του 2011 είχε δοθεί στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης αναζητά η κυβέρνηση. Το θέμα προέκυψε καθώς οι όροι της παραχώρησης δεν έχουν εκπληρωθεί και βάσει αυτού στο τέλος του 2016 το οικόπεδο έχει ουσιαστικά περιέλθει εκ νέου στο κράτος.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της Voria.gr με αφορμή αυτό η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να παραχωρήσει κάποια άλλη έκταση στην Εκκλησία κι αυτή να δοθεί στο δήμο ή σε άλλο φορέα προκειμένου να εκπληρωθούν άλλου είδους κοινωνικές ανάγκες. Η κυβέρνηση αναζητά εναλλακτική λύση πιεζόμενη και από τοπικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ τα οποία διαφωνούν με την παραχώρηση της έκτασης στην Εκκλησία. Μάλιστα, στο τέλος του 2015 είχε υποβληθεί αίτημα προς τον υπουργό Υγείας Ανδρέα Ξανθό, στην αρμοδιότητα του οποίου υπαγόταν τότε το ακίνητο, να άρει την παραχώρηση. Όμως ο υπουργός απέφυγε να προχωρήσει σε μια τέτοια ενέργεια.
Το θέμα συζητήθηκε στη συνάντηση που είχαν πριν από έναν μήνα, στις 5 Ιανουαρίου στη Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με τον μητροπολίτη Άνθιμο. Σύμφωνα με έγκυρη κυβερνητική πηγή ο μητροπολίτης εξήγησε στον πρωθυπουργό ότι η προηγούμενη πράξη παραχώρησης έχει καταστεί εκ των πραγμάτων άκυρη και απαιτείται καινούργια προκειμένου η Μητρόπολη να συνεχίσει τους σχεδιασμούς της για την ανέγερση πενταώροφου κτιρίου στο οποίο θα λειτουργήσει ίδρυμα ανιάτων.
Η παραχώρηση στην Εκκλησία
Το ορφανοτροφείο θηλέων «Μέγας Αλέξανδρος» είχε ιδρυθεί το 1934 με σκοπό να στεγάσει τα ορφανά κορίτσια που έφτασαν στη Θεσσαλονίκη μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Σταμάτησε οριστικά τη λειτουργία του το 2000 και έκτοτε παρέμενε εγκαταλειμμένο, ενώ από το 2005 τελούσε υπό κατάληψη από νεαρά άτομα. Τον Νοέμβριο του 2011, επί δημοτικής αρχής Γιάννη Μπουτάρη, το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε ομόφωνα να ζητήσει από το υπουργείο Υγείας την παραχώρηση του οικοπέδου και των κτιριακών εγκαταστάσεων προκειμένου ο δήμος να στεγάσει εκεί τον Οργανισμό Βρεφονηπιακής, Παιδικής Οικογενειακής Μέριμνας. Αντί όμως να παραχωρηθεί στο δήμο, ο τότε υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος αποφάσισε να παραχωρήσει για πενήντα χρόνια τη χρήση του στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Σκοπός της παραχώρησης ήταν η λειτουργία ιδρύματος περίθαλψης χρονίως πασχόντων. Η παραχώρηση έγινε υπό κάποιους όρους οι οποίοι ωστόσο δεν εκπληρώθηκαν. Συγκεκριμένα:
- Η Μητρόπολη έπρεπε με δικές της δαπάνες να επισκευάσει το κτίριο του πρώην ορφανοτροφείου προκειμένου να αποκτήσει στατική επάρκεια, αφού προηγουμένως φρόντιζε να απομακρύνει τους καταληψίες.
- Εναλλακτικά, το υπουργείο έδινε τη δυνατότητα στη Μητρόπολη, αντί της επισκευής να προχωρήσει στην κατεδάφιση του κτιρίου και στη θέση του να κατασκευάσει καινούργιο με δική της δαπάνη. Έπειτα από καθυστερήσεις πολλών χρόνων η κατεδάφιση έγινε τελικά το καλοκαίρι του 2016 αφού προηγουμένως η αστυνομία απομάκρυνε τα άτομα που διέμεναν εκεί.
- Η Μητρόπολη αναλάμβανε την υποχρέωση να λειτουργήσει το ίδρυμα περίθαλψης χρονίως πασχόντων το αργότερο μέσα σε μια διετία από την παραχώρηση σε περίπτωση επισκευής του υπάρχοντος κτιρίου ή μέσα στην πενταετία σε περίπτωση ανέγερσης νέου.
Παραβιάστηκαν οι όροι
Δηλαδή, στο τέλος του 2016 έπρεπε η Μητρόπολη να έχει κατασκευάσει το νέο κτίριο και να έχει θέσει σε λειτουργία το ίδρυμα ανιάτων. Στην απόφαση παραχώρησης αναγράφεται ρητά ότι αυτή μπορεί να ανακληθεί σε περίπτωση «που δεν τηρηθεί οποιοσδήποτε εκ των ανωτέρω όρων».
Έχοντας αυτό υπόψη ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης έθεσε το θέμα στον πρωθυπουργό ζητώντας να εκδοθεί νέα απόφαση παραχώρησης προκειμένου να προχωρήσει στην ανέγερση του νέου κτιρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Άνθιμος εξήγησε στον κ. Τσίπρα ότι η Μητρόπολη έχει ήδη εκπονήσει αρχιτεκτονική μελέτη σύμφωνα με την οποία στη θέση του παλιού διώροφου κτιρίου προτείνεται να κατασκευαστεί πενταώροφο, επιφάνειας 5.500 τ.μ.! Παράλληλα, τον διαβεβαίωσε ότι η Μητρόπολη έχει εξασφαλίσει από δωρεές το μεγαλύτερο μέρος του ποσού που απαιτείται (πάνω από 10 εκατ. ευρώ) για την ανέγερση του νέου κτιρίου και για την προμήθεια του αναγκαίου εξοπλισμού για τη λειτουργία του ιδρύματος ανιάτων.
Λύση εντός του Φεβρουαρίου
Από το υπουργείο Υγείας στο οποίο ανήκε η έκταση του πρώην ορφανοτροφείου έχει περιέλθει τώρα στο υπουργείο Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Όπως δήλωσε στη Voria.gr ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δημήτρης Καρέλας «το θέμα το χειρίζεται η αναπληρώτρια υπουργός Θεανώ Φωτίου η οποία έχει μιλήσει με τον κ. Άνθιμο. Η συζήτηση συνεχίζεται ακόμη, μένουν κάποιες λεπτομέρειες τις οποίες δεν καταφέραμε να κλείσουμε και γι’ αυτό δεν είναι κάτι ανακοινώσιμο. Είναι θέμα ημερών ή εβδομάδων». Ο κ. Καρέλας τονίζει ότι η κυβέρνηση αναζητά κάποια άλλη λύση για την κατασκευή του ιδρύματος ανιάτων. «Υπήρχε εξ αρχής συζήτηση εάν αυτή η έκταση ήταν η καταλληλότερη για να γίνει αυτό το ίδρυμα ανιάτων ή εάν έπρεπε να πάει κάπου αλλού, επειδή εκεί κοντά εγκαινίασε ο μητροπολίτης και μια πτέρυγα από ένα άλλο ίδρυμα (σ.σ. στο Χαρίσειο) και είπαμε να μην επιβαρυνθεί η ευρύτερη περιοχή με παρόμοιες δράσεις» αναφέρει ο γενικός γραμματέας του υπουργείου. Προσθέτει ότι «προσπαθούμε να δούμε πως θα διευκολύνουμε και τον μητροπολίτη, γιατί ο άνθρωπος έχει κάποια σχέδια, να διευκολύνουμε και τους ωφελούμενους αλλά και να μην επιβαρύνουμε την περιοχή με ίδια πράγματα. Μέσα στο Φλεβάρη νομίζω πως το θέμα θα λυθεί. Εάν δεν βρούμε εναλλακτική λύση θα προχωρήσουμε στην αρχική παραχώρηση μάλλον, δεν σκοπεύουμε να κοροϊδέψουμε κανέναν» διαβεβαιώνει.
Να περάσει στο δήμο
Τον Δεκέμβριο του 2015 τρεις εκπρόσωποι από διαφορετικές παρατάξεις του δήμου Θεσσαλονίκης, είχαν αναλάβει κοινή πρωτοβουλία για την ακύρωση της πράξης παραχώρησης του ακινήτου στην Μητρόπολη και την εν συνεχεία παραχώρησή του στο δήμο. Στην πρωτοβουλία συμμετείχαν ο πρώην αντιδήμαρχος Ανδρέας Κουράκης από την «Πρωτοβουλία», η επικεφαλής της παράταξης «Θεσσαλονίκη Ανοιχτή Πόλη» Ρία Καλφακάκου και η τότε δημοτική σύμβουλος της παράταξης «Γειτονιές σε Δράση» Ελεάννα Ιωαννίδου. Οι τρεις είχαν τονίσει ότι οι όροι της παραχώρησης στην Εκκλησία δεν έχουν εκπληρωθεί και γι’ αυτό είχαν καλέσει την κυβέρνηση να ακυρώσει την απόφαση του κ. Λοβέρδου και να παραχωρήσει το ακίνητο στο δήμο Θεσσαλονίκης.
Με δηλώσεις του στη Voria.gr ο κ. Κουράκης τονίζει ότι «έξι χρόνια μετά την παραχώρηση του ακινήτου στην Εκκλησία δεν στάθηκαν αρκετά για να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει το ίδρυμα ανιάτων το οποίο είχε αναλάβει ως υποχρέωση να κατασκευάσει η Μητρόπολη. Ο δήμος που το είχε διεκδικήσει οφείλει τώρα να κάνει παρεμβάσεις ώστε ο συγκεκριμένος χώρος, παρά το γεγονός ότι έχει κατεδαφιστεί το κτίριο του παλιού ορφανοτροφείου, να περιέλθει στην κυριότητά του ώστε να κάνει εκεί κοινωνικές δομές τις οποίες χρειάζεται η πόλη. Τελικά δικαιώθηκα όταν έλεγα ότι η Εκκλησία λειτουργεί αποκλειστικά με γνώμονα να κατέχει ένα ακόμη ακίνητο του δημοσίου αγνοώντας τις κοινωνικές ανάγκες της πόλης και της εποχής».