Θύμα του… βιοντίζελ είναι στην Ελλάδα το ηλιέλαιο, η τιμή του οποίου έχει εκτοξευτεί το τελευταίο διάστημα εξαιτίας του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, των δύο χωρών που αντιπροσωπεύουν περίπου το 80% των παγκόσμιων εξαγωγών.
Στη χώρα μας καλλιεργούνται περίπου 650.000 με 700.000 στρέμματα ηλίανθου σε όλη την επικράτεια, κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα, με τον Έβρο να διαθέτει περίπου το 50% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Παρότι η παραγωγή θα μπορούσε να καλύψει τις εγχώριες ανάγκες, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό διατίθεται για την παραγωγή βιοντίζελ.
«Το 90% πάει για βιοντίζελ και μόνο το 10% για λάδι. Θα μπορούσαμε να έχουμε επάρκεια και να μη χρειαζόταν να εισάγουμε. Μέχρι και πέρσι εισάγαμε. Άλλωστε οι έμποροι τα έβρισκαν σε φτηνότερη τιμή. Όμως τώρα με τον πόλεμο η κατάσταση έχει αλλάξει», εξήγησε στη Voria.gr ο Σιδέρης Φωτιάδης, μέλος Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού στο Εργαστήριο Γεωργίας του τμήματος Αγροτικής Ανάπτυξης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.
Σύμφωνα με τον κ. Φωτιάδη, ο πόλεμος στην Ουκρανία μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα, καθώς αφενός μεν υπάρχει περιθώριο να αυξηθεί η έκταση των καλλιεργειών, αφετέρου δε είναι μία ελκυστική καλλιέργεια με χαμηλό κόστος. «Υπάρχει περιθώριο να αυξηθούν τα στρέμματα και είναι σίγουρο ότι θα βάλει περισσότερος κόσμος. Έχουμε συμβολαιακή γεωργία και συνήθως η τιμή κυμαίνεται από 35 έως 42 λεπτά το κιλό. Περίπου ένα στρέμμα δίνει από 45 μέχρι 75 λίτρα βιοντίζελ. Η καλλιέργεια είναι πολύ εύκολη κι έχει χαμηλό κόστος. Έχει χαμηλότερη άρδευση, λίπανση και είναι περίπου στο μισό κόστος σε σύγκριση με άλλες καλλιέργειες. Τα έξοδα, σπόρος, λίπασμα, ζιζανιοκτονία, άρδευση και άλλες καλλιεργητικές εργασίες είναι περίπου 50 με 60 ευρώ ανά στρέμμα. Αν αποδώσει η καλλιέργεια περίπου στα 400 κιλά ανά στρέμμα και με βάση τη μέση τιμή αποφέρει ένα έσοδο της τάξης των 140 ευρώ μένει κέρδος περίπου 100 ευρώ ανά στρέμμα. Την καλλιέργεια την ξέρουν οι αγρότες του Έβρου, μαζί με το βαμβάκι και τα σιτηρά που καλλιεργούνται κατά κόρον τα τελευταία 40 χρόνια», είπε.
Η σπορά ξεκινά συνήθως από μέσα Μαρτίου, αν και φέτος καθυστέρησε λίγο λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών του τελευταίου μήνα, και τελειώνει συνήθως μέσα Απριλίου. Η δε συγκομιδή αρχίζει από τέλη Αυγούστου και ολοκληρώνεται μέχρι τα μέσα Σεπτέμβρη ανάλογα με την περιοχή. «Υπάρχει περιθώριο να ξεκινήσουν ακόμα και τώρα. Το θέμα είναι τι τάσεις θα υπάρχουν από τις τιμές», σημείωσε ο κ. Φωτιάδης.
Έκλεισαν οι συμφωνίες
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, πάντως, δεν φαίνεται πιθανή ούτε η διάθεση μέρους της παραγωγής για ηλιέλαιο, καθώς πρόκειται για συμβολαιακή γεωργία με τις συμφωνίες να έχουν ήδη κλείσει. «Η εκτίμηση η δική μου είναι ότι δεν θα υπάρξει ηλιέλαιο το επόμενο διάστημα. Η δική μας παραγωγή πάει για βιοντίζελ. Εμείς βγαίνουμε σε διαγωνισμούς και κλείνουμε συμφωνίες στις αρχές της χρονιάς. Έχουμε ήδη συμφωνήσει με την Agroinvest από τον Φεβρουάριο. Δέχομαι ενοχλήσεις από άτομα που θέλουν μεμονωμένα να κάνουν εμπόριο σπόρων. Δεν λέμε όχι σε κανέναν. Όμως, μέχρι στιγμής, όσο δεν ανακοινώνεται κάποια τιμή βάσης, ο κόσμος είναι επιφυλακτικός», είπε στη Voria.gr ο Λάμπης Κουμπρίδης, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Δημητριακών Ορεστιάδας «Η Ένωση», ο οποίος αγοράζει και μεταπουλά την παραγωγή των καλλιεργητών της περιοχής, που είναι περίπου το 15% της Ελλάδας, 20.000 τόνοι ετησίως κατά μέσο όρο.
Ο κ. Κουμπρίδης σημείωσε επίσης ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν αυξηθεί οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις, παρότι η τιμή του προϊόντος αναμένεται να κυμανθεί φέτος σε καλά επίπεδα. «Βλέπουμε να υπάρχει μία πολύ καλή τιμή, αλλά αυτό εξαρτάται με το τι θα γίνει από τα ουκρανικά ηλιόσπορα που βρίσκονται στις αποθήκες. Ξέρουμε ότι σιγά – σιγά άρχισαν να βγαίνουν μέσω Μολδαβίας. Γι’ αυτό ενώ πριν από μία εβδομάδα είχαμε μία τιμή στη Βουλγαρία που έφτανε τα 1.050 ευρώ ανά τόνο, τώρα είναι γύρω στα 700 με 730. Αν κρίνω από αυτά που βλέπω από Βουλγαρία και Μολδαβία, εκτιμώ ότι θα είμαστε 50 με 60 λεπτά. Είναι όμως μειωμένα τα στρέμματα. Εγώ προτρέπω τον κόσμο να στραφεί στην καλλιέργεια αλλά δεν εισακούομαι. Πάντως, είναι νωρίς ακόμα», ανέφερε και πρόσθεσε πως ένας από τους λόγους για τους οποίους οι παραγωγοί είναι επιφυλακτικοί είναι το γεγονός πως δεν έχει υπογραφεί ακόμα η κατανομή, οπότε οι μεταποιητικές εταιρείες δεν μπορούν να βγάλουν τιμή.