Του Φάνη Ουγγρίνη*
Πολύ λανθασμένη η συσχέτιση στο μυαλό κάποιων της ακύρωσης του διαγωνισμού πώλησης του λιμένα Αλεξανδρούπολης με την υπόθεση των υποκλοπών και με τις διαμαρτυρίες του Ολυμπιακού. Η αιτία είναι μάλλον απλούστερη, και ονομάζεται έργο «Sea2Sea», δηλαδή η σιδηροδρομική σύνδεση με τη Βουλγαρία αλλά και με τη Ρουμανία μέσω του άξονα Θεσσαλονίκης-Kαβάλας-Αλεξανδρούπολης-Μπουργκάς-Βάρνα-Ρουσέ, ενός έργου που θα αναβαθμίσει δραστικά τις μεταφορικές διασυνδέσεις της Μεσογείου με τη λεκάνη του Δούναβη και θα διευρύνει τις δυνατότητες οικονομικής συνεργασίας της νοτιοανατολικής με την κεντρική και ανατολική Ευρώπη.
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κάποιος πως ο διάδρομος αυτός θα αποτελέσει μια εναλλακτική χερσαία διαδρομή παράκαμψης των στενών του Βοσπόρου, με τεράστιες στρατηγικές προεκτάσεις που αναδείχθηκαν με δραματικό τρόπο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Κατά συνέπεια, αναμενόμενη είναι και η αναβολή/ματαίωση της παραχώρησης των κρατικών λιμένων της Καβάλας, οι οποίοι -σε συνδυασμό με εκείνον της πρώην ΒΦΛ- θα ενσωματωθούν στον νέο εμπορικό και ενεργειακό διάδρομο. Ναι, φυσικά υπάρχει και η ενεργειακή διάσταση του θέματος, εξαιτίας των αγωγών διασύνδεσης με τη Βουλγαρία, του σταθμού αεριοποίησης LNG στην Αλεξανδρούπολη και της δυνατότητας μετατροπής του σχεδόν εξαντλημένου κοιτάσματος της Θάσου σε χώρο αποθήκευσης φυσικού αερίου. Η αξία λοιπόν όλης αυτής της λιμενικής υποδομής αναμένεται να ανέβει θεαματικά, καθιστώντας μια πώληση τώρα λανθασμένη.
Αυτά όμως μόνο στα βορειοανατολικά, επειδή στα νοτιοδυτικά έχουμε επιτέλους την έναρξη σεισμικών ερευνών μεταξύ Κρήτης και Ιονίου, σε μία καταφανώς ελληνική θαλάσσια ζώνη, σύμφωνα με το κείμενο της UNCLOS. Για το συγκεκριμένο χώρο θα μπορούσε θεωρητικά να αντιδράσει η «προσωρινή» κυβέρνηση της Τρίπολης βάσει του γνωστού νομικά ανίσχυρου τουρκολυβικού μνημονίου, όμως ούτε η ίδια έχει τα στρατιωτικά μέσα για κάτι τέτοιο, ούτε δείχνει διατεθειμένη να προσκαλέσει την Τουρκία, αν τουλαχιστον κρίνουμε από τις πρόσφατες δηλώσεις του Λίβυου υπουργού ενέργειας, ότι η χώρα του θα μπορούσε να εξάγει στην ΕΕ υδρογονάνθρακες και ηλεκτρική ενέργεια μέσω Ελλάδος. Γενικά η χώρα εξελίσσεται με ταχύτητα σε διαμετακομιστικό και ενεργειακό κόμβο της Ευρώπης λόγω και έξυπνων κινήσεων που πραγματοποιηθηκαν σε ανύποπτο πρότερο χρόνο από διαδοχικές κυβερνήσεις. Σύμφωνα με τις ως τώρα εξαγγελίες προθέσεων, μέσα από το έδαφός μας θα μπορούσε να διέρχεται ενέργεια από ΑΠΕ της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, είτε σε μορφή ηλεκτρισμού, είτε υδρογόνου. Το συνδετήριο καλώδιο Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδος αποτελεί προάγγελο αυτής της προοπτικής.
Ωστόσο η εν λόγω μεγάλη επένδυση (με ενωσιακή χρηματοδότηση) έχει και μία ακόμη διάσταση: δοκιμάζει τις ανοχές της Γείτονος στις προβλέψεις της UNCLOS ότι κάθε είδους βυθισμένοι διακρατικοί αγωγοί μπορούν να διέρχονται ανεμπόδιστα μέσα από τις ΑΟΖ άλλων κρατών. Με δυό λόγια, εφόσον η Τουρκία αποδέχεται σιωπηρά τη διέλευση αυτού του αγωγού, τότε μελλοντικά πολύ δύσκολα θα μπορεί να διαφωνήσει με την υλοποίηση του East Med, ο οποίος θα μεταφέρει ΦΑ από τα κοιτάσματα Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου μέσω της -από την Άγκυρα ονομαζόμενης- Γαλάζιας Θάλασσας (Mavi Vatan). Αυτή βέβαια είναι η αισιόδοξη ανάγνωση του θέματος, καθώς ο Ερντογάν κρίνεται ομολογουμένως ιδιαίτερα απρόβλεπτος, ειδικά ενόψει εκλογών μέσα στο τόσο συμβολικό γι αυτόν και τους συμπατριώτες του 2023. Πάντως εμείς φαίνεται να παίρνουμε τα μέτρα μας. Γίνονται περισσότερες παραγγελίες νέου πολεμικού υλικού, επισκευάζεται και βελτιώνεται το παλαιοτερο, η συστηματική συνεκπαίδευση δυνάμεων με ΗΠΑ-Γαλλία-Ισραήλ σίγουρα μας ωφελεί, η ενίσχυση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας αποτελεί ξεκάθαρο πολιτικό μηνυμα στους απέναντι, οι ήττες του Πούτιν μετριάζουν τις τουρκικές φιλοδοξίες, η δε στήριξή μας στον Χαφτάρ θεωρητικά εξασφαλιζει τα συμφέροντα μας σε περίπτωση διάσπασης της Λιβύης σε δύο κράτη, δεδομένου ότι ο πολέμαρχος ελέγχει το ενδιαφέρον για μας ανατολικό τμήμα της χώρας.
Σε συνδυασμό με τις εμβληματικές επενδύσεις σε πληροφορική, real estate και τουρισμό, αν κινηθεί σωστά η Ελλάδα πράγματι έχει τις δυνατότητες να μεταμορφωθεί εντελώς μέσα στην προσεχή δεκαετία. Αυτή η προοπτική ενοχλεί ορισμένους στο εξωτερικό και προφανως ανοίγει την όρεξη σε άλλους στο εσωτερικό. Η παραδοσιακά φορτισμένη κομματική αντιπαράθεση θα είναι ασυνήθιστα έντονη μεχρι τις εκλογές, για ευνόητους λόγους.
*Ο Φάνης Ουγγρίνης είναι στέλεχος επιχειρήσεων