Skip to main content

Οι τρεις μέρες που δεν θα αλλάξουν τη Θεσσαλονίκη και τα υστερόγραφα

Στους ρυθμούς του συνεδρίου για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας η Θεσσαλονίκη. Σύσσωμη η κυβέρνηση στην πόλη.

Επί τρεις ημέρες, από σήμερα Δευτέρα το πρωί μέχρι την Τετάρτη το βράδυ στη Θεσσαλονίκη θα βρεθεί σύσσωμη η κυβέρνηση της χώρας. Από τον πρωθυπουργό και σχεδόν όλους τους υπουργούς, αναπληρωτές υπουργούς, υφυπουργούς, γενικούς και ειδικούς γραμματείς.

Το συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, που πραγματοποιείται με κυβερνητική πρωτοβουλία, θα ξεκινήσει με ομιλία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης Γιάννη Δραγασάκη και θα ολοκληρωθεί με ομιλία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα.  Έτσι το βράδυ της Τετάρτης θα τεθεί υπόψιν μας ένας αναπτυξιακός χάρτης για την Κεντρική Μακεδονία, με ορίζοντα το 2021 και από την επομένη –άντε μετά το Πάσχα που είναι σε λίγες ημέρες ή μετά την έξοδο από το 3ο Μνημόνιο σε λίγους μήνες- η περιοχή θα αρχίσει να… καλπάζει. Η οικονομία θα αναπτύσσεται, η ανεργία θα μειώνεται, η κοινωνία θα μπορεί να αισιοδοξεί.

Στα σοβαρά τώρα. Η Θεσσαλονίκη λόγω της Διεθνούς Εκθέσεως του Σεπτεμβρίου έχει πολύ σημαντική εμπειρία από το κυβερνητικό ενδιαφέρον διάρκειας δύο ημερών έως δύο εβδομάδων. Διαχρονικά στα τέλη κάθε Αυγούστου το Μέγαρο Μαξίμου κινητοποιείται ώστε η επίσκεψη του εκάστοτε πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη για τη ΔΕΘ το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου να περιέχει λύσεις και απαντήσεις για τα πάντα. Ξεσηκώνει όλους τους θεσμικούς παράγοντες (υπουργούς, τοπικούς φορείς κ.λπ.), οι οποίοι ετοιμάζουν υπομνήματα και πραγματοποιούν συναντήσεις εργασίας (sic). Η προσπάθεια για εκπομπή σοβαρότητας και αισιοδοξίας στα οικονομικά και αναπτυξιακά θέματα είναι αγχώδης. Τελικά στην πράξη γίνονται από ελάχιστα –συνήθως, αλλά όχι πάντοτε τα αυτονόητα- μέχρι απολύτως τίποτα. Την επόμενη ημέρα τα φώτα σβήνουν πάνω από τη Θεσσαλονίκη και δικαιώνονται όσοι επιμένουν ότι αυτά τα σοβαρά πράγματα –η ανάπτυξη, οι μεταρρυθμίσεις, η επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων κ.λπ.- δε γίνονται κλείνοντας απλά ραντεβού με το ημερολόγιο. Διότι ουσία παράγεται όταν κατ’ αρχήν υπάρχει και εφαρμόζεται περιφερειακή πολιτική. Επίσης, όταν σε καθημερινή βάση οι αρμόδιοι παράγοντες της κεντρικής διοίκησης ασχολούνται με τις υποθέσεις, συνεργάζονται με τους τοπικούς φορείς, εξετάζουν με τεχνοκρατική επάρκεια τα ζητήματα, χαράζουν στρατηγική κι έχουν την πολιτική βούληση να τα προχωρήσουν βάζοντας τις υπογραφές που πρέπει, όπου πρέπει και όταν πρέπει. Σε νομοσχέδια, υπουργικές αποφάσεις, προεδρικά διατάγματα. Και μετά εξασφαλίζουν και ελέγχουν την εφαρμογή όσων υπέγραψαν, καταγράφουν τα αποτελέσματα, κάνουν απολογισμό και διορθώνουν ότι πήγε στραβά. Διαρκώς και αενάως, ανεξαρτήτως εκλογικών κύκλων, μνημονιακών υποχρεώσεων και εκθεσιακών εγκαινίων. Έτσι κάνουν στις σοβαρές χώρες, αλλά –το έχουμε καταλάβει πια- εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε γέλασε.    

Το συνέδριο για την Παραγωγική Ανάπτυξη της Κεντρικής Μακεδονίας εντάσσεται στις διαδικασίες για τη μνημονιακή υποχρέωση της Ελλάδας να παρουσιάσει τους εταίρους και δανειστές στα τέλη Απριλίου ένα πλήρες αναπτυξιακό πρόγραμμα για τη χώρα τα επόμενα χρόνια. Κάτι που η Ελλάδα θα μπορούσε άνετα να κάνει στα χρόνια της ανάπτυξης, αλλά δεν έκανε. Κάτι που η χώρα μας όφειλε να κάνει οικειοθελώς και αυτοβούλως το 2010, όταν μπήκε στο πρώτο Μνημόνιο, ή –έστω- το 2012, όταν υπέγραψε το 2ο Μνημόνιο, αλλά δεν… καταδέχτηκε να κάνει. Τελικά το επέβαλε η τρόικα στο 3ο Μνημόνιο, επισημαίνοντας το αυτονόητο: η Ελλάδα πρέπει να έχει κάποιο σχέδιο, στο οποίο θα καταγράφονται οι δυνατότητες και οι προτεραιότητες για την ανάπτυξη, με τελικό στόχο να αποκτήσει μια ανταγωνιστική οικονομία, που δεν θα παράγει ελλείμματα και θα αυξάνει τον κοινωνικό πλούτο.

Χωρίς να αποκλείονται οι εκπλήξεις –άλλωστε βρισκόμαστε σε μια χώρα που πιστεύει στα θαύματα- όλα τα δεδομένα συνηγορούν ότι το τριήμερο που ξεκινάει σήμερα για την Κεντρική Μακεδονία θα έχει περισσότερο φιλολογικό χαρακτήρα, παρά πρακτική αξία. Άλλωστε και οι τοπικοί πολιτικοί και αυτοδιοικητικοί παράγοντες, όπως και οι παραγωγικοί φορείς, δεν έχουν καταφέρει να απογαλακτιστούν, ώστε να κινούνται αυτόνομα. Σε σημαντικό βαθμό λειτουργούν με βάση το πρότυπο της διοικητικής κορυφής της χώρας και αρκούνται στις ad hoc εξελίξεις, οι οποίες ορισμένες φορές κινούνται σε θετική κατεύθυνση. Δεν είναι τυχαίο ότι η συνεργασία φορέων και παραγόντων δεν είναι το δημοφιλέστερο σπορ στη Θεσσαλονίκη, ενώ για να υπάρξει αποτέλεσμα θα έπρεπε να είναι η απόλυτη προτεραιότητα. Ούτε με την τεχνοκρατική τεκμηρίωση τα πάει καλά η περιοχή, αφού οι επιστήμονες και οι άνθρωποι της αγοράς που στελεχώνουν αυτοδιοικητικούς θεσμούς και παραγωγικούς φορείς (επιμελητήρια, συνδέσμους, συλλόγους κ.λπ.) είναι μετρημένοι στα δάχτυλα. Γενικότερα, όπως οι παράγοντες της κεντρικής εξουσίας αντιμετωπίζουν τη Θεσσαλονίκη σε σημαντικό βαθμό με τη λογική δημοσίων σχέσεων, το ίδιο κάνουν και οι τοπικοί παράγοντες προς τους… Αθηναίους. Με μικροδιευθετήσεις και εκατέρωθεν προσωπικά ή στενά συντεχνιακά ρουσφετάκια όλοι δείχνουν ευχαριστημένοι ή έτσι έχουν συνηθίσει να δείχνουν.  Άλλωστε υπάρχει πάντα έλλειψη πόρων και αυτό σε σημαντικό βαθμό ισχύει.

Το πρόβλημα με την πραγματική οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη, την οποία τόσο ανάγκη έχει η Ελλάδα είναι ότι το στοίχημα κρίνεται στην πράξη. Στα μετρήσιμα μεγέθη, τα οποία όλοι οι πολίτες βιώνουν στην καθημερινότητά τους και δεν είναι δυνατόν να μακιγιάρουν ούτε οι αριθμοί, ούτε οι στατιστικές. Η Θεσσαλονίκη –για παράδειγμα- είναι η «πρωτεύουσα της ανεργίας», ενώ η οικονομική της υποβάθμιση είναι διαρκής τις τελευταίες δεκαετίες. Υπάρχει πιθανότητα να υπάρξουν στο τριήμερο του Συνεδρίου κάποιες απαντήσεις γι’ αυτό; Καμία!

ΥΓ. Αν οι λύσεις σε σημαντικά ζητήματα ήταν δυνατόν να βρεθούν και να κωδικοποιηθούν στις τρεις ώρες κάθε συνεδρίας του Αναπτυξιακού τριημέρου η ζωή θα ήταν πολύ εύκολη και εξαιρετικά πληκτική. Μόνο που η ζωή είναι δύσκολη και γεμάτη εκπλήξεις.   

ΥΓ2. Τις τελευταίες ημέρες οι υπουργοί της κυβέρνησης –όπως συμβαίνει κάθε Σεπτέμβριο- «τρέχουν» στη Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη Κεντρική Μακεδονία να κλείσουν –έστω προσωρινά- «τρύπες» της διοίκησης. Για παράδειγμα σε αγροτικά θέματα ή σε ζητήματα που αφορούν το ΕΣΠΑ. Ενδεχομένως και σε άλλα. Ο πρωθυπουργός πρέπει να κινηθεί την Τετάρτη σε όσο το δυνατόν καλύτερο κλίμα. Αν οι παραγωγοί ζαχαρότευτλων πληρωθούν ή αν μερικοί ακόμη δικαιούχοι κονδυλίων του ΕΣΠΑ εισπράξουν χρήματα  ασφαλώς θα πρόκειται για κάτι θετικό μεν, αποσπασματικό δε.  

ΥΓ3. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το τι συμβαίνει συχνά μεταξύ της πρωτεύουσας και της περιφέρειας είναι η «πονεμένη» υπόθεση της ανάδειξης του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος σε ισότιμο κοινωνικό εταίρο. Το ανακοίνωσε ως κυβερνητική απόφαση ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στις αρχές Νοεμβρίου στο Φόρουμ του ΣΒΒΕ στη Θεσσαλονίκη. Πέντε μήνες μετά δεν έχει γίνει τίποτε ακόμη, ενώ το μόνο που χρειάζεται είναι μια νομοθετική ρύθμιση από το υπουργείο Εργασίας, το οποίο σε αυτές τις 150 ημέρες έχει καταθέσει στη Βουλή και ψηφίσει αρκετά νομοσχέδια. Και να σκεφτεί κανείς ότι δεν υπάρχει κανένα δημοσιονομικό κόστος, παρά μόνο η σθεναρή αντίρρηση του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, του περίφημου ΣΕΒ.

ΥΓ4. Θα θυμίσουμε απλώς ότι το αστυνομικό τμήμα Λευκού Πύργου βρίσκεται ακόμη στον πεζόδρομο της Αριστοτέλους, με ότι αυτό σημαίνει για τον πιο τουριστικό άξονα του κέντρου της Θεσσαλονίκης. Από το Σεπτέμβριο του 2014, ο τότε πρωθυπουργός Σαμαράς υποσχέθηκε την μετακόμισή του εντός της ΔΕΘ, όπου υπάρχει κατάλληλος χώρος. Έχουν περάσει 3,5 χρόνια από τότε.

ΥΓ5. Από εδώ και κάτω ο καθένας μπορεί να γράψει τα δικά του παραδείγματα. Όλοι, πλέον, έχουν ανάλογες εμπειρίες…