Skip to main content

Κλειδιά για το κέντρο της Θεσσαλονίκης Μοδιάνο και Όλυμπος–Νάουσα

Τα έργα υποστύλωσης και ανακαίνισης, που ξεκίνησαν ήδη, αποτελούν καλή είδηση για τη Θεσσαλονίκη και ειδικά για το κέντρο της πόλης.

Η έναρξη των εργασιών υποστύλωσης και ανακαίνισης της αγοράς Μοδιάνο στο κέντρο της Θεσσαλονίκης συνιστά καλή είδηση για αρκετούς λόγους.

Κατ’ αρχήν, διότι ξεπεράστηκαν τα προβλήματα πολυιδιοκτησίας που απείλησαν επί της ουσίας την πραγματοποίηση μίας παρέμβασης που θα αναβαθμίσει ολόκληρο το εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, καθώς το Μοδιάνο, όπως ήταν τα τελευταία χρόνια πριν κλείσει, αποτελούσε  περισσότερο πηγή κινδύνων και προβλημάτων, παρά λειτουργική αγορά. Επιπλέον, η ανακαίνιση ενός ακόμη κτιρίου, που έχει ανακηρυχθεί διατηρητέο –όπως συμβαίνει με το Όλυμπος - Νάουσα στη λεωφόρο Νίκης- επιβεβαιώνει ότι υπάρχει παραγωγικός και αποδοτικός τρόπος να αξιοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη το αρχιτεκτονικό απόθεμα που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και υπό προϋποθέσεις αναβαθμίζει το χαρακτήρα της περιοχής. Διότι τα παλιά ασυντήρητα ακίνητα, ακόμη κι όταν υποτίθεται ότι υπηρετούν την παράδοση, στην πραγματικότητα αποτελούν πληγές. Ο χρόνος είναι αμείλικτος και μόνο η καλή συντήρηση τον αναδεικνύει σε σύμμαχο των κατασκευών. Διαφορετικά, όπως συνέβη στο Μοδιάνο και σε πολλά ακόμη κτίρια, το βάρος των δεκαετιών –πολλά από αυτά τα κτίρια αυτού του χαρακτήρα συμπληρώνουν πάνω από έναν αιώνα ζωής- είναι συντριπτικό και σε συνδυασμό με την ρύπανση, τα φυσικά φαινόμενα και την εντατική χρήση, τα πληγώνουν βαρύτατα.

Ένα ακόμη θετικό αποτέλεσμα από την ανακαίνιση της αγοράς Μοδιάνο είναι η ακύρωση της άποψης ότι μια αγορά τροφίμων αποκτά μεγαλύτερη αξία όταν τα σημάδια του χρόνου είναι εμφανή στους χώρους της. Δηλαδή όταν η παράδοση συνδέεται με τους κακοσυντηρημένους και άβαφους τοίχους, την οροφή που μπάζει, τους σκοτεινούς διαδρόμους και τις πόρτες που τρίζουν. Προφανώς δεν ισχύει κάτι τέτοιο, απλώς συνιστά την ωραιοποίηση μιας απαράδεκτης κατάστασης. Η αγορά Μοδιάνο στην ακμή της, όταν κατασκευάστηκε στο μεσοπόλεμο και στις πρώτες δεκαετίες μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, όταν αποτέλεσε το επίκεντρο όλης της Θεσσαλονίκης στο εμπόριο τροφίμων, ήταν ένα κτήριο που ξεχώριζε για την αρχιτεκτονική και την κατασκευή του. Τα παλιά κτίρια είναι παλιά στις μέρες μας, αλλά ήταν καινούρια, πεντακάθαρα και αστραφτερά όταν μεσουρανούσαν και έπαιζαν το ρόλο στον οποίο οφείλουν την αίγλη τους. Κι έτσι πρέπει να ξαναγίνουν για να αποκτήσουν και πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο.

Η αλλαγή επιπέδου της αγοράς Μοδιάνο μετά την ανακατασκευή και τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας της –το χρονοδιάγραμμα υποδεικνύει ως οριακό σημείο το τέλος του 2022 ή τις αρχές του 2023- είναι λογικό να «συμπαρασύρει» την όμορη από την πλευρά της οδού Ερμού ανοιχτή αγορά Βλάλη, το γνωστό Καπάνι. Μόνο που εκεί τα πράγματα είναι πολύπλοκα και περίπλοκα. Η παρουσία σήμερα 200 και περισσότερων επιχειρήσεων και πολλών ιδιοκτησιών δεν επιτρέπει εύκολα τη ριζική ανακαίνιση, ούτε την αλλαγή χαρακτήρα. Μόνο παρεμβάσεις στους δημόσιους χώρους, οι οποίοι στην ουσία παραμένουν χωρίς συντήρηση. Τα τελευταία χρόνια οι ιθύνοντες του δήμου Θεσσαλονίκης  έχουν κατ’ επανάληψη εντοπίσει το πρόβλημα, αλλά δεν έχουν προβεί σε κάποια σημαντική παρέμβαση. Ένα πρόσθετο πρόβλημα είναι η απουσία συγκεκριμένου εμπορικού χαρακτήρα, καθώς στο Καπάνι –στην παραδοσιακά πιο οικονομική αγορά της Θεσσαλονίκης, που εν πολλοίς έχει μετατραπεί σε β’ κατηγορίας ανατολίτικο παζάρι, καθώς απουσιάζει η αυθεντικότητα- συνυπάρχουν τα τρόφιμα (κρέατα, ψάρια κ.λπ.)- με τα διαρκή καταναλωτικά αγαθά (ρούχα, παπούτσια κ.λπ.)- και τα μικροαντικείμενα. Γι’ αυτό και όσες προσπάθειες ομογενοποίησης της έγιναν τα τελευταία χρόνια  μέσω κοινοτικών προγραμμάτων έμειναν ημιτελείς.

Χωρίς αμφιβολία η γραφικότητα προσθέτει γοητεία στα κέντρα των πόλεων. Ειδικά στη Θεσσαλονίκη που έχει την ιστορία και την παράδοση να υποστηρίξει έναν βαλκανικό χαρακτήρα –κάτι ανάμεσα σε Δύση και Ανατολή- ταιριάζει πολύ. Μόνο που χρειάζεται επιμέλεια. Κατά κάποιο τρόπο πρέπει να είναι επιμελώς ατημέλητη και όχι… χύμα στο κύμα. Επειδή όμως, πρόκειται για δαπανηρή διαδικασία, που απαιτεί ενέργεια και επενδύσεις, πολλοί επιχειρηματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων το αποφεύγουν, ως μη ώφειλαν. Σε όλους αυτούς, αλλά και σε ολόκληρη την κοινωνία της πόλης, η ανακαίνιση του Μοδιάνο, όπως και η εκ νέου κατασκευή του Όλυμπος – Νάουσα, θα προσφέρουν στην ολοκλήρωσή τους εμπειρίες και πρότυπα.