Skip to main content

Η έκδοση των μετοχών: Οι κοινές, ονομαστικές και άυλες

Τι είναι οι κοινές, οι ονομαστικές και οι άυλες μετοχές, η υποχρέωση (ή μη) έκδοσης μετοχικών τίτλων καθώς και η υπό/υπέρ το άρτιο έκδοσή τους.

του Σταύρου Κουμεντάκη*

Σε προηγούμενη αρθρογραφία μας ασχοληθήκαμε με τις μετοχές, τη λειτουργία και την αξία τους. Επίσης: με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη μετοχική σχέση.

Στο παρόν, θα μας απασχολήσει η έκδοσή τους. Θα μας απασχολήσουν, ειδικότερα, οι κοινές, οι ονομαστικές και οι άυλες μετοχές, η υποχρέωση (ή μη) έκδοσης μετοχικών τίτλων καθώς και η υπό/υπέρ το άρτιο έκδοσή τους.

Οι Κοινές Μετοχές

Οι μετοχές που εκδίδει μια ΑΕ είναι κοινές-εφόσον όμως δεν εμπίπτουν σε οποιαδήποτε άλλη κατηγορία (:προνομιούχες, εξαγοράσιμες και αποσβεσμένες). Η ΑΕ απαιτείται να έχει μία, τουλάχιστον, κοινή μετοχή.

Οι κοινές μετοχές παρέχουν όλα τα δικαιώματα που προβλέπει ο νόμος (ψήφου, απόληψης κερδών & προϊόντος εκκαθάρισης. Εξαιρούνται όσα δικαιώματα αφορούν συγκεκριμένες κατηγορίες μετοχών.

Η Τιμή Έκδοσης Των Μετοχών

Η ονομαστική αξία της μετοχής κινείται σε συγκεκριμένα επίπεδα (:0,04€-100€). Η τιμή έκδοσής της, αντίθετα, διαμορφώνεται, καταρχήν, ελεύθερα από την ΑΕ. Δεν είναι επιτρεπτή, όμως, η έκδοση μετοχών σε τιμή κατώτερη του αρτίου (σε τιμή, δηλ., που υπολείπεται της ονομαστικής τους αξίας).

Είναι δυνατή, αντίθετα, η έκδοση μετοχών σε τιμή μεγαλύτερη της ονομαστικής τους αξίας: η έκδοσή τους, δηλ., υπέρ το άρτιο.

Ονομαστικές Μετοχές & Κατάργηση των Ανωνύμων

Η ΑΕ υποχρεούται να εκδίδει, αποκλειστικά-από 1.1.20, ονομαστικές μετοχές.

Η κατάργηση των ανώνυμων μετοχών αποσκοπεί, κατά κύριο λόγο, στην πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.

Υποχρέωση Έκδοσης Μετοχικών Τίτλων

Η σημασία των μετοχών είναι πολυσήμαντη. Νοείται, μεταξύ άλλων, ο τίτλος στον οποίο ενσωματώνεται η μετοχική σχέση.

Η ΑΕ υποχρεούται να εκδώσει και να παραδώσει στους μετόχους (οριστικούς και όχι, πλέον, προσωρινούς) μετοχικούς τίτλους.

Το καταστατικό μπορεί να αποκλείει ή να περιορίζει την υποχρέωση της ΑΕ να εκδίδει μετοχικούς τίτλους. Σε περίπτωση έλλειψης σχετικής πρόβλεψης, η απόδειξη της μετοχικής ιδιότητας γίνεται, τότε, βάσει των στοιχείων του βιβλίου μετόχων. Επικουρικά, βάσει εγγράφων που κατέχει ο μέτοχος.

Το Βιβλίο Μετόχων

Η τήρηση του βιβλίου μετόχων είναι υποχρεωτική. Περιλαμβάνει: τα στοιχεία των μετόχων, τον αριθμό των μετοχών που κατέχουν, την κατηγορία των μετοχών και τα στοιχεία της (ενδεχόμενης) μεταβίβασής τους.  Αποδεικνύει τη μετοχική ιδιότητα. 

Είναι δυνατό να τηρείται ηλεκτρονικά. Εναλλακτικά: από το κεντρικό αποθετήριο τίτλων, από πιστωτικό ίδρυμα ή από επιχείρηση παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, που έχουν το δικαίωμα να φυλάσσουν χρηματοπιστωτικά μέσα.

Άυλες Μετοχές

Η περίπτωση της μη έκδοσης μετοχικών τίτλων δεν πρέπει να συγχέεται με την περίπτωση ύπαρξης άυλων μετοχών. Στην τελευταία περίπτωση υφίστανται μεν μετοχές, πρόκειται όμως για μετοχές, που εκδίδονται και τηρούνται σε λογιστική μορφή.

Οι μετοχές αποτελούν, όπως έχουμε ήδη επισημάνει, τους πλέον συνήθεις και σημαντικούς τίτλους από εκείνους που εκδίδει η ΑΕ. Εξ αυτών, περισσότερο σημαντικές και αναγκαίες: οι κοινές. Άλλες διακρίσεις/διασαφήσεις και πρόνοιες του νόμου (λ.χ. ονομαστικές και άυλες μετοχές, υποχρέωση (ή μη) έκδοσης μετοχικών τίτλων καθώς και η υπό/υπέρ το άρτιο έκδοσή τους) καθιστούν ευχερέστερη την κατανόηση της, κατά το νόμο, λειτουργίας τους και, αυτονοήτως, την βέλτιστη επιχειρηματική αξιοποίησή τους. Περί αυτής, εξάλλου, και η επόμενη αρθρογραφία μας.

Σταύρος Κουμεντάκης
Managing Partner
Koumentakis and Associates Law Firm


Σημ.: Το παρόν άρθρο σε πλήρη μορφή