Skip to main content

Τι ισχύει για την επιδότηση της μητρότητας από τον e-ΕΦΚΑ

Όσα πρέπει να ξέρετε για την επιδότηση μητρότητας που χορηγείται από τον e-ΕΦΚΑ στις εργαζόμενες μητέρες. Γράφει η Κατερίνα Ζιούτα

Της Κατερίνας Ζιούτα*

Το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας σε συνδυασμό με την ανάγκη εκσυγχρονισμού του νομοθετικού πλαισίου για τα δικαιώματα και τις διευκολύνσεις των εργαζόμενων γονέων και η θεσμοθέτηση ισότιμων ρόλων στο ζευγάρι κατά τη γέννηση και την ανατροφή των παιδιών τους, οδήγησαν στην εφαρμογή νέων διατάξεων από τους εμπλεκόμενους φορείς, κοινωνικής ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), κοινωνικής αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ), καθώς και των συναρμόδιων φορέων (ΟΑΕΔ, Επιθεώρηση Εργασίας κλπ).     

Έτσι λοιπόν, η επιδότηση της μητρότητας χορηγείται από τον e-ΕΦΚΑ στις εργαζόμενες μητέρες (βιολογικές, παρένθετες και θετές (για τις τελευταίες βάσει του νέου νόμου 4808/2021)), μετά από ηλεκτρονική αίτηση, διασφαλίζοντας την ταχύτητα και τη διευκόλυνση των νέων μητέρων.

Οι εργαζόμενες μισθωτές του ιδιωτικού τομέα, δικαιούνται την επιδότηση λόγω μητρότητας εφόσον έχουν 200 ημέρες ασφάλισης τα δύο τελευταία έτη πριν από τον τοκετό και εφόσον δεν εργάζονται, δεδομένου ότι, ο σκοπός της επιδότησης είναι η κάλυψη του απολεσθέντος εισοδήματος κατά την περίοδο αποχής από την εργασία. Η επιδότηση διαρκεί 17 εβδομάδες (119 ημέρες συνολικά, 56 ημέρες ως επίδομα κυοφορίας πριν από την Πιθανή Ημέρα Τοκετού (ΠΗΤ), που υπολογίζει ο γυναικολόγος, και άλλες 63 ημέρες μετά την ΠΗΤ ως επίδομα λοχείας. Σημειωτέον πως, αν ο τοκετός επέλθει δέκα και πλέον ημέρες μετά την ΠΗΤ, απαιτείται γνωμάτευση της αρμόδιας επιτροπής, καθώς οι επιπλέον ημέρες επιδοτούνται κανονικά και μεταφέρονται στο τέλος της άδειας λοχείας. Αντίστροφα, αν ο τοκετός επέλθει πριν την ΠΗΤ, οι επιπλέον ημέρες κυοφορίας μεταφέρονται μετά τη λοχεία ως υπόλοιπο κυοφορίας, έτσι ώστε σε κάθε περίπτωση η επιδότηση να διαρκεί 119 ημέρες.

Την επιδότηση μητρότητας δικαιούνται και οι παρένθετες μητέρες, μετά από δικαστική άδεια απόκτησης τέκνου με παρένθετη μητρότητα. Ειδικότερα, η φέρουσα μητέρα, εφόσον έχει 200 ημέρες ασφάλισης, δικαιούται το επίδομα κυοφορίας, ενώ η τεκμαιρόμενη μητέρα, δικαιούται το επίδομα λοχείας, με την προϋπόθεση ότι έχει και εκείνη 200 Η.Α.. Δικαίωμα στην επιδότηση έχουν και οι θετές μητέρες, όσες ειδικότερα έχουν υιοθετημένο τέκνο έως οκτώ ετών, οπότε δικαιούνται επιδότηση 9 εβδομάδων, εφόσον προσκομίσουν την τελεσίδικη απόφαση της υιοθεσίας.

Οι μισθωτές που έχουν επιδοτηθεί λόγω μητρότητας από τον e-ΕΦΚΑ, δικαιούνται την ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας (άδεια από τον ΟΑΕΔ), την οποία θα πρέπει να αιτηθούν εντός 60 ημερών από τη λήξη της άδειας μητρότητας.   

Οι αυτοαπασχολούμενες εργαζόμενες του π.Ε.Τ.Α.Α. (Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., Τ.Υ.Δ.Θ., Τ.Σ.Α.Υ., Τ.Υ.Σ.), επιδοτούνται συνολικά για διάστημα 4 μηνών προς 200€ τον μήνα, οπότε υποβάλλουν την αίτηση τους μετά τον τοκετό, λαμβάνοντας ποσό 800€. Προϋπόθεση είναι να ασκούν αποκλειστικά ελεύθερο επάγγελμα, χωρίς να απαιτείται η διακοπή του κατά τη διάρκεια της επιδότησης. Οι ασφαλισμένες του π.ΟΑΕΕ λαμβάνουν 600€ για διάστημα 4 μηνών επί 150€, ενώ του π.ΟΓΑ 486,77€. Ειδικότερες προϋποθέσεις για τις ασφαλισμένες του π.ΕΤΑΑ, ΟΑΕΕ και ΟΓΑ, είναι να έχουν τουλάχιστον δύο μήνες ασφάλισης στους φορείς τους και να μην οφείλουν ασφαλιστικές εισφορές μέχρι την ημερομηνία τοκετού.   

Κατά την επόμενη φάση θα ενταχθούν στην εφαρμογή της ηλεκτρονικής αίτησης, οι έμμισθες δικηγόροι (που απέκτησαν δικαίωμα στην επιδότηση πρόσφατα, βάσει του αρ.83 ν.4826/2021), οι ασφαλισμένες π.Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω. καθώς και οι ειδικές κατηγορίες (π.χ. νοσοκόμες κατ’οίκον, οι  αμειβόμενες με εργόσημο, σε οικοδομικά έργα, οι ξεναγοί κλπ.) που θα πρέπει μέχρι τότε, να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους στις Τοπικές Δ/νσεις ΕΦΚΑ του τόπου κατοικίας τους.

Οι έμμισθες δικηγόροι, υποβάλλουν τις αιτήσεις τους στη Γενική Δ/νση Παροχών&Υγείας στην ηλεκτρονική διεύθυνση d.aparoxon@efka.gov.gr μέχρι να ενταχθούν στην ηλεκτρονική υποβολή. Διευκρινίζεται ότι, η αίτηση για επίδομα κυοφορίας και λοχείας για τις έμμισθες δικηγόρους, ισχύει για τους τοκετούς που πραγματοποιήθηκαν από 1/1/2017 και μετά, ενώ οι αιτήσεις αυτές θα πρέπει να υποβληθούν από τις 7/9/2021 (ψήφιση ν.4826/2021) και έως 8 μήνες μετά (7/5/2022) (αναλυτικά στο 80000/1821/440/10-1-2022 έγγραφο του Υπουργείου Κοινωνικών Υποθέσεων και εγκ.4/2022 e-ΕΦΚΑ), ενώ του π.Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω. συνεχίζουν να τις υποβάλλουν στις υπηρεσίες τους, που θα τις διαβιβάσουν στη Γενική Δ/νση Παροχών του e-ΕΦΚΑ.   

Η αίτηση για την επιδότηση λόγω μητρότητας του e-ΕΦΚΑ υποβάλλεται ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα www.efka.gov.gr, εντός οκτώ μηνών από την ημερομηνία τοκετού. Η γνωμάτευση του γυναικολόγου για την ΠΗΤ και η βεβαίωση του εργοδότη για την περίοδο αποχής από την εργασία (για τις μισθωτές), αντλούνται ηλεκτρονικά, όπως και η Ληξιαρχική Πράξη Γέννησης, που αντλείται απευθείας από το Μητρώο Πολιτών. Η απόφαση κοινοποιείται στην ηλεκτρονική διεύθυνση που υποχρεωτικά δηλώνει η δικαιούχος κατά την αίτηση. Μετά την έκδοση της απόφασης η ασφαλισμένη έχει τη δυνατότητα εκτύπωσης της βεβαίωσης για τη λήψη του ειδικού επιδόματος μητρότητας από τον ΟΑΕΔ.

Τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ και οι νέες άδειες για τη διευκόλυνση του ζευγαριού στην ανατροφή του παιδιού, θα αναλυθούν σε επόμενα άρθρα. 

*Η Κατερίνα Ζιούτα είναι πολιτευτής ΝΔ Β' Θεσσαλονίκης, Προϊσταμένη Γ' Δ/νσης Παροχών e-ΕΦΚΑ