Skip to main content

Οι έξι παρεμβάσεις που διαμορφώνουν το νέο κέντρο της Θεσσαλονίκης

Τα έργα που υπόσχονται να αλλάξουν ριζικά την εικόνα και τη λειτουργικότητα του ιστορικού και εμπορικού κέντρου της πόλης-Το στοίχημα της ολοκλήρωσης

Αν κάποιος, βάσει των ανακοινώσεων και των δρομολογημένων παρεμβάσεων, προσπαθήσει να προβάλλει στο μυαλό του την «καρδιά» της Θεσσαλονίκης των επόμενων πέντε ετών, θα διαπιστώσει ότι το κέντρο της πόλης δεν θα είναι ίδιο με σήμερα, δεν θα είναι ίδιο με αυτό που συνηθίσαμε δεκαετίες τώρα.

Η λειτουργία του μετρό και μόνο αλλάζει άρδην τα δεδομένα λειτουργίας του ιστορικού και εμπορικού κέντρου. Σε συνδυασμό με τις αναπλάσεις στους σταθμούς μεταμορφώνεται η εικόνα της «πάνω» πλευράς κέντρου της Θεσσαλονίκης. Γίνεται η υποβαθμισμένη οδός Εγνατία πιο ελκυστική από ποτέ και σύμφωνα με τις προσδοκίες, πιο εμπορική από ποτέ, πιο πολυσύχναστη, πιο επισκέψιμη, πιο όμορφη, λειτουργική και ευχάριστη.

Κατεβαίνοντας προς τη θάλασσα, υπάρχουν επίσης σημαντικές αλλαγές.

Η πρώτη αφορά σε δυο παρεμβάσεις στον εμπορικό χαρακτήρα της περιοχής. Η νέα αγορά Μοδιάνο ανοίγει τις πύλες της το επόμενο διάστημα και θα ξαναγίνει τοπόσημο, συγκεντρώνοντας το ενδιαφέρον των καταναλωτών και των επισκεπτών της πόλης, ενώ σε βάθος μηνών το λίφτινγκ στη γειτονική παραδοσιακή αγορά, στο Καπάνι, δημιουργεί ένα εμπορικό σύνολο και συνάμα ένα αξιοθέατο, έναν πόλο έλξης εξαιρετικά μεγάλο, στην πυρίκαυστη ζώνη της Θεσσαλονίκης. Δεν αφορούν αυτές οι δυο παρεμβάσεις μόνο στην τόνωση της εμπορικής κίνησης, αφορούν και στη λειτουργία του κέντρου της πόλης, αφορούν και στην εικόνα της, αφορούν και στις συνθήκες της καθημερινότητας, δηλαδή την κινητικότητα, την αναψυχή, τους ελεύθερους χώρους κτλ.

Η δεύτερη σημαντική αλλαγή στην περιοχή από την Εγνατία μέχρι τη Λεωφόρο Νίκης θα είναι το έργο της ανάπλασης της πλατείας Ελευθερίας. Το συγκεκριμένο έργο εξελίχθηκε σε «αμαρτωλό». Δυστυχώς τα πράγματα εξ αρχής δεν πήγαν καλά και δεν εξελίχθηκαν και στη συνέχεια καλά. Ελπίδα όλων είναι η ανάπλαση της πλατείας Ελευθερίας με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να ολοκληρωθεί κάποια στιγμή εντός των επόμενων -λίγων- ετών, διότι δικαιολογημένα αποτελεί θέμα συζήτησης και κόντρας στην πόλη, για ένα εξαιρετικά κρίσιμο τμήμα του κέντρου της. Σε κάθε περίπτωση και ανεξαρτήτως επιλογών και θέσεων, πρόκειται για μια πλατεία, η οποία σύντομα πρέπει να αποκτήσει την οριστική μορφή που θα έχει στο εξής. Το έργο καθυστέρησε απογοητευτικά, τα δεδομένα άλλαξαν, αλλά είναι πια αναγκαίο να προχωρήσει η υλοποίηση της μελέτης που υπάρχει και να δοθεί μια μορφή στην πλατεία. Αν αυτή θα γίνει αποδεκτή από τους πολίτες ή όχι μένει να το δούμε στην πράξη. Τώρα το ζητούμενο είναι να υπάρξει πράξη... δηλαδή οι αποφάσεις να γίνουν έργο.

Η επόμενη ριζική αλλαγή θα είναι η ανάπλαση του άξονα της Αριστοτέλους. Έργο εμβληματικό, το οποίο όμως θα ακολουθήσει τα υπόλοιπα νομοτελειακά, διότι η ωριμότητά του είναι σαφώς μικρότερη των υπολοίπων. Ωστόσο, ως παρέμβαση στην «καρδιά» της πόλης είναι από τις πλέον σημαντικές και καθορίζει την εικόνα της πόλης για τις επόμενες δεκαετίες.

Ακόμη μια τέτοιου μεγέθους παρέμβαση θα έχουμε το επόμενο διάστημα και στην παλιά παραλία. Το έργο της επέκτασης με το ξύλινο ντεκ προφανώς συνιστά την πολυαναμενόμενη εδώ και δεκαετίες παρέμβαση στο θαλάσσιο μέτωπο του κεντρικού δήμου. Πέρα από την εικόνα της βιτρίνας της πόλης, οι ωφέλειες από το συγκεκριμένο έργο έχουν να κάνουν με καθαρά λειτουργικές ανάγκες. Είναι από τα έργα που σηματοδοτούν τη Θεσσαλονίκη της επόμενης μέρας.

Προφανώς και υπάρχουν πολλά άλλα σημαντικά έργα εντός του ιστορικού και του εμπορικού κέντρου της πόλης, όπως και περιφερειακά, τα οποία θα συμβάλλουν στην πορεία της Θεσσαλονίκης στη σύγχρονη εποχή. Η πόλη άλλαξε, αλλάζει και θα συνεχίσει να αλλάζει, διατηρώντας πάντως βασικά χαρακτηριστικά της, που έχουν αναγνωριστεί ως συγκριτικά πλεονεκτήματα και θέλγητρα για τους κατοίκους και για τους επισκέπτες.

Οι αλλαγές είναι πάντα δύσκολες, όπως και η προσαρμογή. Όμως η Θεσσαλονίκη (ως και «ανθεκτική πόλη») έδειξε προσαρμοστικότητα στην υπερχιλιετή πορεία της στο χρόνο, θα δείξει και τώρα.

Αυτές οι μείζονες παρεμβάσεις, που προοιωνίζονται τη ριζική αλλαγή της εικόνας και της λειτουργίας του κέντρου της Θεσσαλονίκης, είναι προφανές ότι θα κριθούν και μάλιστα αυστηρά από τους πολίτες. Το ζητούμενο όμως δεν είναι μόνον ο γόνιμος διάλογος. Το ζητούμενο είναι οι πράξεις. Το ζητούμενο είναι αυτές οι παρεμβάσεις να ολοκληρωθούν εγκαίρως και να έχουμε σε βάθος έστω πενταετίας ένα ανακαινισμένο κέντρο. Ένα καλύτερο κέντρο σε σύγκριση με σήμερα. Καλύτερο για την πλειοψηφία των πολιτών, διότι η ομοφωνία δεν είναι εφικτή.

Και με τις μεγάλες αυτές παρεμβάσεις είναι σίγουρο ότι το εμπορικό κέντρο της πόλης μπορεί να γίνει ακόμη πιο ελκυστικό, να διατηρήσει την αίγλη του και να προσαρμόσει τη Θεσσαλονίκη στη νέα εποχή. Αν θα είναι και καλύτερο λειτουργικά, σε όρους μετακινήσεων, διαβίωσης, συνθηκών εργασίας, κατοικίας και επισκεψιμότητας, είναι κάτι που δεν θα το κρίνουμε από τα σχέδια και τα χαρτιά. Θα το κρίνουν οι αποφάσεις και τα ολοκληρωμένα έργα. Διότι η πόλη έχει μια κακοδαιμονία: Πολύ μπλα μπλα, πολλά ημιτελή έργα, πολλές εκπτώσεις σε σχέση με τα αρχικά σχέδια και τις ιδέες, πολλή γκρίνια και ακόμη περισσότερη στασιμότητα τις τελευταίες δεκαετίες.

Είναι η ώρα των αποφάσεων και των πράξεων και η δρομολόγηση των συγκεκριμένων έργων είναι μια πολύ καλή βάση για το εγγύς μέλλον. Να μη μείνουμε μόνο στη βάση. Να τη χτίσουμε τη νέα Θεσσαλονίκη. Και να δούμε επιτέλους αν πρακτικά μπορεί να υποστηρίξει η ίδια η πόλη αυτές τις ριζικές αλλαγές. Είπαμε... ο διάλογος είναι και θεμιτός και χρήσιμος, αλλά τουλάχιστον να γίνεται επί δεδομένων κι όχι επί προθέσεων και εικασιών, όχι να γίνεται επί χάρτου.