Κάποτε στη μικρή πόλη Πρέετς της βόρειας Γερμανίας υπήρχαν 160 υποδηματοποιοί. Εδώ και αιώνες η πόλη των 15.000 κατοίκων 20 χιλιόμετρα από το Κίελο είναι γνωστή ως τσαγκαρούπολη. Σε λίγες μέρες η Πρέετς θα χάσει και τον τελευταίο υποδηματοποιό της. Ο 73χρονος Ράιμερ Μπιν λέει στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι εδώ και καιρό αναβάλλει κάθε χρόνο την απόφαση να βάλει μια τελεία και να κλείσει το μαγαζί: «Τώρα όμως ήρθε η ώρα να κατεβάσουμε ρολά».
Εδώ και χρόνια ο αριθμός των υποδηματοποιών στη Γερμανία βρίσκεται σε υποχώρηση. Ο διευθύνων σύμβουλος της Κεντρικής Ομοσπονδίας Γερμανών Υποδηματοποιών Φαλκ Ντοσίν υπολογίζει ότι «στη Γερμανία έχουν απομείνει μόλις 500 με 600 τσαγκάρηδες».
Στο υποδηματοποιείο του Ράιμερ Μπιν τα ράφια είναι γεμάτα με παπούτσια. Κάποια καινούργια, κάποια επιδιορθωμένα, αλλά όλα καλογυαλισμένα. Λευκά χαρτάκια με αριθμούς κρέμονται από τα κορδόνια. Μπροστά στο ράφι σε ένα σκαμνί ο γερμανός τσαγκάρης ετοιμάζει τα τελευταία ζευγάρια για να παραδοθούν στους πελάτες. «Είναι λυπηρό», λέει ο δήμαρχος της Πρέετς Μπγιέρν Ντεμνίν και προσθέτει: «Η παράδοση της υποδηματοποιίας θα περάσει σε λίγες μέρες στην ιστορία της πόλης μας».
Η επινόηση της βιδωτής τάπας σε αθλητικά παπούτσια
Ο πρόεδρος του τοπικού πολιτιστικού συλλόγου Άξελ Λάνγκφελντ δηλώνει ότι «στα μέσα του 19ου αιώνα στην Πρέετς ζούσαν και εργάζονταν 160 τσαγκάρηδες, 360 τεχνίτες και 160 μαθητευόμενοι. Θεωρεί ότι η παράδοση των υποδηματοποιίας στην πόλη σχετίζεται με το μοναστήρι, αλλά και τη γεωγραφική θέση της πόλης μεταξύ Λίμπεκ και Κιέλου. Στα κτήματα της μονής εκτρέφονταν πολλές αγελάδες, ενώ στις γύρω δασικές εκτάσεις υπήρχαν άφθονες βελανιδιές, από τον φλοιό των οποίων παρασκευάζονταν ουσίες βυρσοδεψίας. «Όλα ταίριαξαν μεταξύ τους», εξηγεί ο πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου.
Ο πατέρας του Ραίμερ Μπιν, Άλμπερτ, άνοιξε δικό του υποδηματοποιείο το 1947 στη Μπρικστράσε. Ο γιός του θυμάται ότι στη διάρκεια των παιδικών του χρόνων υπήρχαν μόνο σε αυτό το δρόμο της πόλης 7 τσαγκαράδικα. Ο πατέρας του ήταν υποδηματοποιός-εφευρέτης. Μια από τις εφευρέσεις του ήταν οι βιδωτές τάπες, η οποία και καταχωρήθηκε στη Γερμανική Υπηρεσία Ευρεσιτεχνίας την 1η Φεβρουαρίου του 1948. Ο Ράιμερ Μπιν δεν θυμάται πως προέκυψε η ρηξικέλευθη ιδέα του πατέρα του. Γνωρίζει όμως καλά ότι με τις βιδωτές τάπες έβγαλαν εκατομμύρια οι κολοσσοί αθλητικών ειδών Adidas και Puma. Λέγεται ότι οι βιδωτές τάπες συνέβαλαν στη νίκη της Εθνικής Γερμανίας ενάντια στην Ουγγαρία με 3:2 στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου το 1954 στη Βέρνη.
Αυξάνεται η ζήτηση για χειροποίητα υποδήματα
Ούτε όμως από την επινόηση ανταλλάξιμης σόλας και τακουνιών ο Ράιμερ Μπιν κέρδισε χρήματα. «Η εφεύρεση δεν μας διασφάλισε κέρδη», λέει ο γιός του, ο οποίος άρχισε να εργάζεται στο κατάστημα του πατέρα του το 1970, πριν από 50 χρόνια. Νωρίτερα είχε ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του ως ορθοπεδικός υποδηματοποιός. Μερικά χρόνια αργότερα πατέρας και γιός δημιούργησαν δύο υποκαταστήματα, ένα στο Κίελο και ένα στο Χάικεντορφ.
Ο 73χρονος δεν είναι σε θέση να απαντήσει ούτε κατά προσέγγιση στο ερώτημα πόσα ζευγάρια παπούτσια έχει φτιάξει κατά παραγγελία στη διάρκεια της επαγγελματικής του ζωής: «Είναι σίγουρα πολλά, λέει. Εδώ και αρκετά χρόνια εργάζεται στο μαγαζί του μόνο μέχρι το μεσημέρι. Έχει ήδη σχέδια για τη ζωή του ως συνταξιούχος. Θέλει να φτιάξει για τον εαυτό του ένα καλό ζευγάρι παπούτσια. Τα παπούτσια κατά παραγγελία αποτελούν νέα τάση στη γερμανική αγορά, εκτιμά η Κεντρική Ομοσπονδία Γερμανών Υποδηματοποιών. Σύμφωνα με τον Φαλκ Ντοσίν «η ζήτηση για χειροποίητα παπούτσια αυξάνεται παρά το γεγονός ότι κοστίζουν από 500 μέχρι και 1.500 ευρώ».
Αντρέ Κολ, dpa
Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος
Πηγή: Deutsche Welle