Eίναι βέβαιο ότι το Brexit και οι αυξημένες ανάγκες της Κοινότητας στους τομείς της Άμυνας, της Ασφάλειας και του Μεταναστευτικού, θα κοστίσουν ακριβά στη χρηματοδότηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την περίοδο από το 2020 και μετά, με περικοπή πόρων που θα φτάσει και ίσως υπερβεί το 10%.
Η Ελλάδα είναι αντίθετη στη μείωση των πόρων για τον αγροτικό τομέα (σ.σ. τώρα στο 38% του προϋπολογισμού της ΕΕ), αλλά οι πιέσεις για μειώσεις στα κονδύλια είναι μεγάλες και συνδέονται με τα δημοσιονομικά της Κοινότητας και τον επόμενο προϋπολογισμό της.
Ωστόσο, οι αλλαγές δεν θα αφορούν μόνο τα κονδύλια για την ΚΑΠ, μετά το 2020, αλλά και διαφοροποιήσεις στον τρόπο λειτουργίας της καθώς υπάρχει μία μετατόπιση σε πιο αποκεντρωμένες πολιτικές που θα δίνουν έμφαση στην ευελιξία των εθνικών προγραμμάτων, αλλά και στην αποτελεσματικότητα, αφού οι εισοδηματικές ενισχύσεις θα συνδέονται με τα αποτελέσματα του εθνικού προγράμματος, όπως επίσης με τις περιβαλλοντικές πρακτικές των γεωργών, όπως τόνισε ο Γ.Γ. του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Χαράλαμπος Κασίμης σε εκδήλωση που έγινε στο πλαίσιο της 27ης Agrotica.
«Η επόμενη ΚΑΠ επιδιώκεται από την ΕΕ να είναι ευφυέστερη και πιο δίκαιη, καθώς σήμερα το 20% των γεωργών παίρνει περίπου το 80% των ενισχύσεων. Επίσης, η νέα ΚΑΠ, θα έχει μία "πράσινη αρχιτεκτονική" και θα επιδιώκει, μέσω λιγότερων κεντρικά ελεγχόμενων παρεμβάσεων, να μειώσει τη γραφειοκρατία και το διοικητικό βάρος», εξήγησε ο κ. Κασίμης προσθέτοντας:
«Ωστόσο, μας προβληματίζει η αρχή της επικουρικότητας μεταξύ των κρατών - μελών, που εισάγεται, γιατί μπορεί να καταλήξει σε πολύπλοκες διαδικασίες και αύξηση της γραφειοκρατίας, ενώ επίσης δεν ξέρουμε πώς θα λειτουργήσουν οι άμεσες ενισχύσεις όταν διασυνδεθούν με τις επιδόσεις», τόνισε ο γενικός γραμματέας του ΥΠΑΑΤ επισημαίνοντας ότι «οι άμεσες ενισχύσεις είναι το πρώτο δίχτυ ασφαλείας για το αγροτικό εισόδημα».
Μάλιστα το ΥΠΑΑΤ υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να αλλάξει η αναλογία των διατιθέμενων πόρων, μεταξύ 1ου και 2ου Πυλώνα, με τον Πρώτο που αφορά τις άμεσες ενισχύσεις να παίρνει το 75% των πόρων και τον Δεύτερο, που αφορά αναπτυξιακά προγράμματα, να λαμβάνει μόλις το 25%.
Όπως λέχθηκε στην εκδήλωση του ΥΠΠΑΤ, από πολλές χώρες έχει εκφραστεί ο προβληματισμός ότι η επόμενη ΚΑΠ θα επανεθνικοποιηθεί, κάτι που απέκλεισε ο αρμόδιος Επίτροπος Φιλ Χόγκαν, ο οποίος μάλιστα πρότεινε την αύξηση της συνεισφοράς των κρατών - μελών στον Κοινοτικό προϋπολογισμό (σ.σ είναι σήμερα στο 1% του ΑΕΠ κάθε χώρας) για να μη μειωθούν οι δαπάνες για τον αγροτικό τομέα.
Εν όψει των σχεδιαζόμενων αλλαγών το αρμόδιο υπουργείο ΑΑ& Τ έχει ήδη ξεκινήσει τις ενέργειες για την διαμόρφωση της εθνικής μας στρατηγικής και πρότασης, όπως και τις διαβουλεύσεις με εκπροσώπους φορέων των αγροτών. Σε αυτό το πλαίσιο έχουν συγκροτηθεί δύο επιστημονικές ομάδες και μία υπηρεσιακή, του Υπουργείου, για τη σταδιακή προετοιμασία της ελληνικής πρότασης.
Η επόμενη ΚΑΠ συνδέεται και με ένα θέμα που εξελίσσεται σε μείζον για τη γεωργία και το οποίο αφορά τις επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή. Όπως είπε ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ κ. Θεοφάνης Κουρεμπές, ο Οργανισμός ετοιμάζει τη νέα ασφαλιστική του πολιτική, στην οποία οπωσδήποτε θα προταθεί η εξασφάλιση περισσοτέρων κεφαλαίων για τη διαχείριση κρίσεων.
Ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ κ. Σπ. Μάμαλης υποστήριξε ότι θα πρέπει να ενισχυθούν οι πιο αποδοτικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, που είναι αυτές του 2ου Πυλώνα, ενώ είπε ότι η «πράσινη ενίσχυση« θα πρέπει να συνδεθεί με καθαρά αγρονομικά κριτήρια και όχι, όπως συμβαίνει τώρα, με την απλή εναλλαγή των καλλιεργειών.
Στην εκδήλωση τα στάδια σχεδιασμού της επόμενης ΚΑΠ παρουσίασε η γενική δ/ντρια Αγροτικής Ανάπτυξης του ΥΠΑΑΤ κα. Κ. Λογοθέτου, ενώ για το έργο των δύο ειδικών επιστημονικών ομάδων του ΥΠΑΑΤ για την ΚΑΠ, μίλησαν οι καθηγητές κ.κ. Κ. Τσιμπούκας και Δ. Ψαλτόπουλος.
Υπέρ της ενίσχυσης του 2ου Πυλώνα τάχθηκε τόσο ο πρόεδρος των Νέων Αγροτών, της ΠΕΝΑ, κ. Θ. Βασιλόπουλος όσο και ο πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού κ. Ν. Κουτλιάμπας, οι οποίοι τάχθηκαν κατά της τάσης για γενικότερη μείωση των ενισχύσεων.
Την περιβαλλοντική διάσταση της επόμενης ΚΑΠ σχολίασε η εκπρόσωπος της WWF κα. Χαρίκλεια Μινώτου, συνδέοντας την αγροτική παραγωγή με άλλες οικονομικές δραστηριότητες.