Ίσως φανεί περίεργη η διαπίστωση, επειδή υποτίθεται πως οι διεξαχθείσες και μέλλουσες να διεξαχθούν συνομιλίες για το Κυπριακό, σε αυτό αποβλέπουν. Έτσι τουλάχιστον ισχυρίζονται οι διαπραγματευτές των δύο κοινοτήτων.
Πολλές φορές αναρωτιέμαι και ερωτώ. Πώς είναι δυνατόν να γίνεται λόγος για σύγχρονο δημοκρατικό κράτος, όταν δεν ισχύει η αρχή της πλειοψηφίας. Πού στον κόσμο υπάρχει κράτος, όπου στην ουσία η μειοψηφία να αποφασίζει σε καίρια ζητήματα; Πώς μπορεί να υπάρξει κράτος, όπου ξένη δύναμη να έχει πρωτεύοντα ρόλο για τα δρώμενα;
Η επαίσχυντη συνθήκη της Ζυρίχης δημιούργησε ένα έκτρωμα, και δεν πέρασαν δυο χρόνια, όπου ο Μακάριος, ζήτησε την τροποποίηση 13 σημείων, για να παραμεριστούν οι παρασπονδίες των Τουρκοκυπρίων και να ιδρυθεί ένα λειτουργικό κράτος, έστω και με αρκετές αδυναμίες. Αυτό δεν έγινε δεκτό από την Άγκυρα, με επακόλουθο σειρά γεγονότων που οδήγησαν στην εισβολή των Τούρκων το 1974 και την κατοχή από αυτούς του 38% του κυπριακού εδάφους.
Και ενώ υπάρχει η εμπειρία της αποτυχίας μορφής συνδιοίκησης, και ότι η Τουρκία δεν είναι διατεθειμένη να επιτρέψει την ύπαρξη ενός πραγματικά ανεξάρτητου κράτους, εδώ και 40 χρόνια συζητάμε για δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία, σύστημα που δεν απέχει από το μη εφαρμόσιμο τερατούργημα της Συνθήκης της Ζυρίχης.
Σαράντα χρόνια, επανειλημμένων συζητήσεων, με διαφορετικούς διαπραγματευτές, και πολλούς κατά την πορεία γενικούς γραμματείς του ΟΗΕ, με διάφορες προτάσεις, δεν έχει επί τέλους διαπιστωθεί ότι δεν είναι εφαρμόσιμη η πρόταση για διζωνική; Και επειδή μάλλον έχει διαπιστωθεί, ετοιμάζεται τροποποίησή της… επί τα χείρω. Να υπάρξει αποκεντρωμένη διοίκηση, με περισσότερες εξουσίες στις δύο κοινότητες, αφαιρούμενες από την κεντρική κυβέρνηση. Οδηγούμαστε δηλαδή σε χειρότερη κατάσταση, επειδή πρόκειται για συνομοσπονδία.
Επομένως, από την στιγμή που έχει συνειδητοποιηθεί πως οι μέχρι τούδε προτεινόμενες λύσεις δεν είναι εφαρμόσιμες για ίδρυση σύγχρονου κράτους δικαίου, έστω και με 40ετή καθυστέρηση, να απαιτηθεί η ίδρυση κράτους, όπως όλα τα σύγχρονα της Δύσης, με την πλειοψηφία να αποφασίζει και την μειοψηφία να ελέγχει. Ποιος μπορεί να αντιδράσει σ’ αυτή την δημοκρατική αρχή, όταν στις ΗΠΑ το 40% του πληθυσμού αποτελούν Λατινογενείς πολίτες, αλλά ποτέ δεν τέθηκε ζήτημα ντε φάκτο εκπροσώπησής τους στην κυβέρνηση;
Θα αντιδράσει βεβαίως η Τουρκία και δεν θα το αποδεχθεί. Ας μη το αποδεχθεί. Αφενός κανείς ξένος δεν θα κατηγορήσει την ελληνική πλευρά επειδή προτείνει το αυτονόητο, αφετέρου η Τουρκία θα ζημιώσει αν αφήσει τα πράγματα να μείνουν ως έχουν. Η ελληνική πλευρά, αν αδιαφορήσει στις πιέσεις Ελληνοκυπρίων που νομίζουν, όπως τους λέει το ΑΚΕΛ, ότι θα πάρουν τις περιουσίες τους, δεν έχει τίποτε να χάσει.
Ούτως ή άλλως το θέμα των αποζημιώσεων, στο οποίοι ελπίζουν οι απόγονοι των προσφύγων του 1974, δεν πρόκειται να προχωρήσει, επειδή απαιτούνται άνω των 50 δισεκατομμυρίων, και καμιά χώρα, κανένας φορέας δεν προθυμοποιήθηκε να συμβάλλει στην εξεύρεση αυτού του ποσού, κι ας προβλεπόταν στο Σχέδιο Ανάν.
Η ανωτέρω διαπίστωση, την οποία πολλές φορές έχω γνωστοποιήσει από αυτήν την στήλη, φαίνεται πως αρχίζει να συζητιέται, τουλάχιστον στην Κύπρο. Ο γνωστός δημοσιογράφος Κώστας Βενιζέλος γράφει στον κυπριακό Τύπο: «Επανένωση σημαίνει να ισχύσει η αρχή της πλειοψηφίας» και επιχειρηματολογεί:
«Ακούγεται κι αυτό στην Κύπρο: Μα, θα αποφασίζει η πλειοψηφία; Και οι Τουρκοκύπριοι θα ακολουθούν; Το πρόβλημα αυτό αφορά και την έλλειψη δημοκρατικής ευαισθησίας, αντίληψης αλλά και μία υπέρμετρη προσπάθεια ικανοποίησης του τουρκικού εθνικισμού. Το έχουμε προ πολλού εμπεδώσει πως δεν υπάρχει ολοκληρωμένη εθνική πολιτική στο Κυπριακό.
» Το έχουμε εμπεδώσει πως οι εκάστοτε διαχειριστές κρύβουν την αδυναμία τους γαντζωμένοι σε συνθήματα κενού περιεχομένου. Συνθήματα που δεν μπορούν να δώσουν απαντήσεις στα προφανή και στα αυτονόητα. Και εάν δεν αποφασίζει η πλειοψηφία τότε ποιος; Προφανώς η μειοψηφία, αλλά δεν διατυπώνεται τούτο ευθέως. Γιατί τότε θα γίνουν αποκαλυπτήρια. Τέτοιες απόψεις θα διαιωνίζονται όσο εξακολουθούν να κινούνται στο Κυπριακό με βάση την πεπατημένη».