Οι αναπλάσεις στο κέντρο της Θεσσαλονίκης που έγιναν μέχρι σήμερα –και δεν είναι λίγες- αποδεικνύουν ότι ακόμη και μικρές αυτονόητες παρεμβάσεις, μπορούν να έχουν σημαντικά θετικά αποτελέσματα για το βιοτικό επίπεδο στο πιο «ζωντανό» κομμάτι της πόλης. Αρκεί βέβαια να μην απαξιώνονται...
Την απόδειξη δεν την περιμέναμε από την πεζοδρόμηση της Αγίας Σοφίας. Την έχουμε από τα χρόνια της Αριστοτέλους. Από τότε γνωρίζαμε όλοι, παρά τις γκρίνιες, ότι η πεζοδρόμηση του πιο κεντρικού άξονα της πόλης θα είχε ευεργετικά αποτελέσματα.
Ακολούθησαν πολύ μεγάλες παρεμβάσεις, όπως η αναγέννηση των Λαδάδικων, η ανάπλαση της περιοχής του Λευκού Πύργου και η ανάπλαση στη νέα παραλία και βέβαια ένα εκτεταμένο πρόγραμμα διαπλάτυνσης πεζοδρομίων, αναπλάσεων πλατειών, πεζοδρομήσεων μικρότερων δρόμων...
Δυο σημαντικές αναπλάσεις είναι αυτές που έγιναν στην Αγίας Σοφίας, αλλά και στην πλατεία Χρηματιστηρίου εσχάτως. Εξαιρετικά σημαντικές, όπως αποδεικνύεται.
Μέσα από αυτές τις παρεμβάσεις, το κέντρο πήρε ανάσες. Η πόλη πήρε ανάσες και οι πολίτες είδαν τουλάχιστον ότι δεν είναι όλα στάσιμα. Ότι η Θεσσαλονίκη έχει δυνατότητες εξέλιξης και ότι μπορεί να προσαρμοστεί στα δεδομένα κάθε χρονικής περιόδους και στις κατά καιρούς ανάγκες, αρκεί βέβαια να διατηρεί κάποιες σταθερές πολιτικές ως προς τη λειτουργία μιας πόλης και τις ισορροπίες που αυτή πρέπει να διατηρεί διαχρονικά (πράσινο, ελεύθεροι χώροι, εξυπηρέτηση αναγκών κτλ.).
Το ζητούμενο (και γι' αυτό έχουμε αποδείξεις) είναι να φροντίσουν κυρίως οι τοπικοί άρχοντες, αφού ολοκληρώσουν καθεμιά από τις παρεμβάσεις τους, για την καλή συντήρησή τους, όπως και για την ολοκλήρωση των συνοδών έργων, ώστε να μην είναι αποσπασματικές και να μην απαξιωθούν στην πορεία του χρόνου.
Το παράδειγμα της νέας παραλίας σε ό,τι αφορά στη συντήρησή της και στη διατήρησή της σε καλή κατάσταση είναι χαρακτηριστικό. Ένα έργο κόσμημα για τη Θεσσαλονίκη, που άλλαξε άρδην ακόμη και τις καθημερινές μας συνήθειες, γίνεται βορά στις διαθέσεις ασυνείδητων. Επειδή να εξαλείψεις τους ασυνείδητους είναι αδύνατο, οφείλεις να προστατεύσεις το έργο σου, αφού πρόκειται άλλωστε για μια από τις σημαντικότερες σύγχρονες επενδύσεις.
Όπως άλλωστε πρέπει να το επεκτείνεις. Να μην το αφήσεις στάσιμο. Και γι' αυτό υπάρχει πρόβλεψη. Υπάρχει σε εκκρεμότητα η ανάπλαση της παλιάς παραλίας, όπως και η ανάπλαση στη συνέχεια της νέας παραλίας ανατολικά. Τα έργα αυτά πρέπει να προχωρήσουν και να μη μείνουν απλώς ιδέες αποτυπωμένες σε κάποια χαρτιά, για να συνεχίσει και η εμβληματική παρέμβαση της νέας παραλίας να διατηρεί το «νέα».
Αντιστοίχως, στην πεζοδρόμηση της Αγίας Σοφίας, που μας έβγαλε την ψυχή πέντε χρόνια για να ολοκληρωθεί και κυρίως να θεσμοθετηθεί, οφείλουμε να διορθώσουμε –ως πόλη εννοώ- τα κακώς κείμενα, να την προστατεύσουμε και το ταχύτερο να ολοκληρώσουμε την ανάπλαση του άξονα, που αρχίζει από την Αχειροποίητο και καταλήγει στην παραλιακή λεωφόρο Νίκης.
Μένουν πολλά να γίνουν, στο Σέιχ Σου, στην περιοχή της ΔΕΘ, αλλά και να ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις για τη διαχείριση του κυκλοφοριακού, της στάθμευσης, των μετακινήσεων κτλ.
Οι βάσεις έχουν μπει. Όπως πλέον μπήκε και η βάση για μια γενναία αστική παρέμβαση στο πιο εγκαταλειμμένο κομμάτι της παραλιακής ζώνης της Θεσσαλονίκης, το δυτικό παράκτιο μέτωπο. Με την πρόσφατη παρουσίαση του σχεδίου ανάπλασης του συγκεκριμένου τμήματος δίνεται η δυνατότητα για την αποκατάσταση των μεγάλων προβλημάτων στην περιοχή, αλλά και η προοπτική για πραγματική ανάπτυξη και πραγματική αλλαγή των συνθηκών υποβάθμισης που επικρατούν.
Όταν κάποιοι κάποτε ανέφεραν ως παράδειγμα τα Docklands στο Λονδίνο, πολλοί έσπευδαν να χλευάσουν. Σήμερα, αυτό μπορεί να γίνει πράξη και μάλιστα μέσα από συγκεκριμένους πόρους, ευρωπαϊκούς, που είναι διαθέσιμοι. Σήμερα, οι ίδιοι άνθρωποι βλέπουν... ευκαιρίες.
Η ουσία είναι να γίνουν πράξη τέτοιου είδους σχέδια, που για τη Θεσσαλονίκη υπάρχουν και μάλιστα σε αφθονία.
Με την ανάπλαση και των μεγάλων χώρων των ανενεργών στρατοπέδων, που επίσης είναι εφικτή, η Θεσσαλονίκη μπορεί σε κάποια χρόνια (όχι δεκαετίες...) να έχει αναγεννηθεί ως πόλη, ως πολεοδομικό συγκρότημα και να αποτελέσει πόλο έλξης και διεθνές παράδειγμα. Μέσα στο εθνικό σκοτάδι μπορεί πράγματι εδώ να υπάρξει μια αναλαμπή. Μπορεί η Θεσσαλονίκη να γίνει ο αναπτυξιακός πυρήνας της μεταμνημονιακής Ελλάδας.
Αρκεί και οι τοπικοί φορείς να συμφωνήσουν στα αυτονόητα, αλλά παράλληλα να υπάρξει και η βούληση της Πολιτείας, της κεντρικής διοίκησης για να αξιοποιηθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, μιας πόλης πραγματικά ανθεκτικής στο χρόνο.