του Σταύρου Κουμεντάκη*
Ο πρόσφατος εργασιακός νόμος (:ν. 4808/2021), επέφερε πλήθος τροποποιήσεων στην εργατική νομοθεσία-πολλές από αυτές μας έχουν εξάλλου απασχολήσει στην πρόσφατη αρθρογραφία μας. Στο παρόν θα μας απασχολήσουν ζητήματα που αφορούν στη συμφωνία της τηλεργασίας και τους όρους της. Σε επόμενο άρθρο: θέματα που αφορούν την προστασία του εργαζομένου, θέματα υγιεινής και ασφάλειας και το, ιδιαίτερα σημαντικό, δικαίωμα αποσύνδεσης.
Η τηλεργασία και ο χαρακτήρας της
Με βάση τον νόμο: «τηλεργασία είναι η εξ αποστάσεως παροχή της εξαρτημένης εργασίας του εργαζομένου και με τη χρήση της τεχνολογίας...». Προϋποτίθεται, για την παροχή της, συμφωνία εργοδότη-εργαζόμενου, που είναι δυνατό να είναι (και) προφορική. Αρκεί ο έγγραφος τύπος να μην επιβάλλεται από τον τύπο της σύμβασης εργασίας (στις συμβάσεις μερικής απασχόλησης, λ.χ.).
Κάποιες φορές είναι δυνατό να επιβάλλεται μονομερώς η τηλεργασία. Ιδίως: (α) για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, (β) μετά από αίτηση του εργαζόμενου, για λόγους υγείας (:αναμένεται σχετική ΚΥΑ), (γ) μετά από αίτημα γονέων παιδιών έως δώδεκα ετών ή φροντιστών, για τη διευκόλυνσή τους και (δ) Ως προσωρινό μέτρο (του εργοδότη ή του Σ.ΕΠ.Ε) στο πλαίσιο περιστατικών βίας και παρενόχλησης.
Η υποχρέωση γνωστοποίησης των όρων τηλεργασίας
Είναι γνωστή η υποχρέωση του εργοδότη για έγγραφη γνωστοποίηση των όρων εργασίας (:ιδ. προηγούμενη αρθρογραφία μας). Η υποχρέωση γνωστοποίησης των όρων τηλεργασίας (εντός 8ημέρου από την έναρξή της) συνιστά, ωστόσο, πρόσθετη υποχρέωσή του.
Η υποχρέωση αυτή αφορά-ενδεικτικά: το δικαίωμα αποσύνδεσης, την ανάλυση του κόστους που βαρύνει τον τηλεργαζόμενο, τον αναγκαίο εξοπλισμό και τη συντήρησή του, τους περιορισμούς στη χρήση του, (ενδεχόμενη) συμφωνία περί τηλετοιμότητας, τους όρους υγιεινής και ασφάλειας, την υποχρέωση προστασίας των επαγγελματικών και προσωπικών δεδομένων κλπ.
Οι όροι της τηλεργασίας είναι δυνατόν (στο μέτρο που αφορούν όλους τους εργαζόμενους) να γνωστοποιηθούν μέσω ανάρτησης στο εσωτερικό δίκτυο (:intranet) της επιχείρησης ή κοινοποίησης της σχετικής πολιτικής.
Επιμέρους παράμετροι της τηλεργασίας (:ωράριο τηλεργασίας και αναλογία τηλεργασίας και εργασίας στις εγκαταστάσεις του εργοδότη) πρέπει, πάντως, να δηλώνονται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.
Το κόστος της τηλεργασίας
Το κόστος της τηλεργασίας βαρύνει τον εργοδότη (ενδ.: κόστος, συντήρηση και αντικατάσταση εξοπλισμού, τηλεπικοινωνιών, αποκατάστασης βλαβών). Ενδέχεται, ωστόσο, να συμφωνηθεί πως θα βαρύνει, εν μέρει, τον εργαζόμενο.
Τις δαπάνες της τηλεργασίας, ο νόμος τις εξαιρεί ρητά από τις αποδοχές του εργαζομένου. Συνιστούν εκπιπτέα δαπάνη της επιχείρησης (στο μέτρο που καταβάλλονται από την ίδια), που δεν υπόκειται σε φόρο, τέλος ή ασφαλιστικές εισφορές.
Ο τρόπος χρηματικής αποκατάστασης των ως άνω αναφερόμενων δαπανών πρέπει να ορίζεται στη σύμβαση ή στη σχέση εργασίας του εργαζομένου. Εκδόθηκε, απολύτως πρόσφατα, η προβλεπόμενη ΥΑ.
Η τηλεργασία όχι μόνον εισήλθε βίαια, εξαιτίας του lockdown, στη ζωή μας και στις εργασιακές σχέσεις της χώρας μας αλλά και (όπως, κατ’ επανάληψη έχουμε υποστηρίξει σε σειρά παρουσιάσεων, ημερίδων και αρθρογραφίας) «ήρθε για να μείνει».
Και έμεινε.
Οι ρυθμίσεις του πρόσφατου εργασιακού νόμου κινούνται προς την ορθή κατεύθυνση. Αποδεικνύονται όμως ελλιπείς. Και τούτο, γιατί ικανό χρονικό διάστημα μετά την ψήφισή του δεν είχαν εκδοθεί οι (απολύτως αναγκαίες) Υπουργικές Αποφάσεις, που θα κάλυπταν τα κενά του.
Οι επιχειρήσεις κλήθηκαν και καλούνται, ακόμα-δυστυχώς, να αυτοσχεδιάσουν, αναλαμβάνοντας οι ίδιες και τους σχετικούς κινδύνους.
Για μια ακόμα φορά.-
Σταύρος Κουμεντάκης
Managing Partner
Koumentakis and Associates Law Firm
Σημ.: Το παρόν άρθρο σε πλήρη μορφή