Σε ένα πλήρως και ραγδαία μεταβαλλόμενο περιβάλλον οδεύουν επιχειρηματίες και καταναλωτές καθώς η χρήση των μετρητών τίθεται σταδιακά… υπό διωγμόν, με το υπουργείο Οικονομικών να σχεδιάζει νέο περιορισμό στις συναλλαγές με «ζεστό χρήμα».
Στα σχέδια του υπουργείου είναι η μείωση του ορίου στα 300 ευρώ ή και χαμηλότερα τόσο για τις συναλλαγές των καταναλωτών με τις επιχειρήσεις όσο και για την εξόφληση τιμολογίων προμήθειας αγαθών ή παροχής υπηρεσιών από επιχειρήσεις, ή ελεύθερους επαγγελματίες προς άλλες επιχειρήσεις, ή ελεύθερους επαγγελματίες.
Στόχος της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ είναι να θέσουν σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2019 τις νέες νομοθετικές ρυθμίσεις που αποσκοπούν στο να αυξηθούν και πάλι οι συναλλαγές με ηλεκτρονικά μέσα, οι οποίες άρχισαν να μειώνονται μετά την άρση των περιορισμών στις αναλήψεις μετρητών από τις τράπεζες. Γνώστες του θέματος λένε χαρακτηριστικά πως οι κινήσεις αυτές του υπουργείου αποτελούν ευρωπαϊκές επιταγές.
Σύμφωνα με οικονομολόγους «ο δραστικός περιορισμός στη χρήση μετρητών στις καθημερινές οικονομικές συναλλαγές των φορολογουμένων θα αναγκάσει τις επιχειρήσεις να «περνούν» μεγαλύτερο μέρος του ημερήσιου τζίρου τους μέσα από τα μηχανήματα POS, ή από άλλα μέσα ηλεκτρονικής πληρωμής, ώστε να υποχρεώνονται να εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσά φορολογητέας ύλης στις υποβαλλόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ κι έτσι να εμποδίζεται η φοροδιαφυγή». Όπως λένε οι ίδιοι «Τα μετρητά είναι το μεγάλο παράθυρο για τη φοροδιαφυγή. Αν και έχουν περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό, αρκετοί καταναλωτές προτιμούν το ρευστό χρήμα ειδικά σε περιπτώσεις συναλλαγών όπου λόγω του υψηλού ΦΠΑ μπορούν να γλιτώσουν μεγάλα ποσά. Σε κάθε περίπτωση το μαύρο χρήμα δεν πρόκειται ποτέ να εξαλειφθεί από την αγορά, το βέβαιο όμως είναι πως οι πολίτες θα αναγκαστούν να καταθέσουν στις τράπεζες - τα όποια χρήματα είχαν στα σεντούκια τους λόγω των capital controls- προκειμένου να κάνουν τις συναλλαγές τους».
Αξίζει να σημειωθεί πως από την πλευρά τον τραπεζών έχει πέσει στο τραπέζι του διαλόγου πρόταση για μείωση του ορίου για τις αγορές με μετρητά ακόμα και στα 100 ευρώ.
Ανήσυχοι οι επιχειρηματίες
Την ίδια ώρα ανήσυχοι εμφανίζονται οι επιχειρηματίες για την επικείμενη μείωση του ορίου των συναλλαγών μεταξύ επιχειρήσεων αλλά και καταναλωτών κάνοντας λόγο για μέτρο αναποτελεσματικό και αντιαναπτυξιακό, ιδίως για τις μικρές επιχειρήσεις.
«Αν εφαρμοστεί το μέτρο θα αποτελέσει πλήγμα για την αγορά δημιουργώντας δυσλειτουργίες. Περιορίζοντας το όριο στις συναλλαγές δεν πατάσσεις τη φοροδιαφυγή, αντιθέτως δημιουργείς γραφειοκρατικά προβλήματα στις μικρές επιχειρήσεις» αναφέρει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Βιοτεχνών Αργυροχρυσοχόων Κοσμηματοπωλών Ωρολογοπωλών και του Συλλόγου Κοσμηματοπωλών Ωρολογοπωλών Θεσσαλονίκης, Πέτρος Καλπακίδης.
Αντίστοιχη άποψη έχει και ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Παντελής Φιλιππίδης. «Η φοροδιαφυγή θα ελεγχθεί με τη βελτίωση των επιδόσεων του ελεγκτικού μηχανισμού, τη βελτίωση της σχέσης φορολογουμένων και φορολογούσης αρχής και όχι με αποσπασματικά μέτρα που μόνο προβλήματα θα δημιουργήσουν στον καθημερινό τρόπο λειτουργίας των ΜμΕ».
«Με τη συνεχή μείωση τζίρου που επικρατεί στην αγορά ποιος επιχειρηματίας θα αφήσει πελάτη να φύγει, ο οποίος θέλει να πληρώσει με ρευστό ένα προϊόν που η τιμή του ξεπερνά το όριο που θα θέσει για τις συναλλαγές με μετρητά το υπουργείο Οικονομικών;» αναρωτιέται μικρομεσαίος επιχειρηματίας.
Την έντονη ανησυχία του εξέφρασε, πρόσφατα και το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης με επιστολή του προς τον υπουργό Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτο, στην οποία ωστόσο δεν έλαβε καμία απάντηση. «Συνήθως στην Ελλάδα», επισημαίνει στην επιστολή του το ΒΕΘ, «η φοροδιαφυγή διεξάγεται κατά κόρον με το παραεμπόριο, το λαθρεμπόριο, τη μαύρη εργασία, τη μη έκδοση παραστατικών και όχι με τον τρόπο εξόφλησης ενός παραστατικού που έχει εκδοθεί νόμιμα από την επιχείρηση».
Εκτεταμένη η χρήση μετρητών και στη Γερμανία
Σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πρώτες στην λίστα της εκτεταμένης χρήσης μετρητών έρχονται η Ελλάδα, η Γερμανία, και Αυστρία, ενώ οι χώρες που φαίνεται πως χρησιμοποιούν περισσότερο τις κάρτες ως μέσα συναλλαγών είναι η Ολλανδία, η Φινλανδία και η Εσθονία. Οι χώρες της Νότιας Ευρώπης, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και η Μάλτα είναι πρώτες στην αξία των συναλλαγών που γίνονται μέσω μετρητών, ενώ τα μικρότερα ποσοστά σε αυτόν τον δείκτη παρατηρούνται στο Βέλγιο, την Ολλανδία, την Εσθονία και τη Φινλανδία.