Skip to main content

Υποθαλάσσια: Πώς οδηγήθηκε σε ναυάγιο, πώς φούσκωσε ο λογαριασμός

Γιατί ακυρώθηκε το έργο της υποθαλάσσιας οδικής αρτηρίας και πώς εκτινάχθηκε σε ιλιγγιώδη επίπεδα το ποσό της αποζημίωσης του ανάδοχου.

Αμηχανία προκάλεσε σε κυβερνητικούς κύκλους η χθεσινή αποκάλυψη της Voria.gr για το θέμα της υποθαλάσσιας. Σε δημοσιογραφικές ερωτήσεις σχετικά με το εάν υπάρχει σχεδιασμός για επαναφορά του έργου της παράκαμψης του κέντρου της Θεσσαλονίκης μέσω υποθαλάσσιας οδικής αρτηρίας όπως είχε αποφασιστεί να κατασκευαστεί το 2007, αρμόδιες πηγές δήλωναν ότι “προς το παρόν δεν υπάρχει τίποτε συγκεκριμένο”, ενώ άλλοι παράγοντες παραδέχονταν πως “έγιναν κάποιες νύξεις για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αλλά τίποτε περισσότερο”.

Ωστόσο, όπως αποκάλυψε χθες η Voria.gr, η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο επαναφοράς του έργου της υποθαλάσσιας καθώς, έτσι κι αλλιώς, θα κληθεί να καταβάλει στον ανάδοχο του ακυρωθέντος έργου υπέρογκες αποζημιώσεις ύψους άνω των 160 εκατ. ευρώ. Έτσι, προκειμένου να μην πεταχτούν τόσες δεκάδες εκατομμύρια χωρίς αντίκρισμα, υπάρχει η σκέψη, σε συνεννόηση με τον Άκτωρα, ο οποίος βεβαίως έχει αλλάξει ιδιοκτησία και μετοχική σύνθεση, να γίνει το έργο, με την ίδια ή παραλλαγμένη μορφή προκειμένου τα λεφτά να πιάσουν τόπο.

Το θέμα της καταβολής αποζημίωσης προς τον ανάδοχο απασχόλησε όλους τους υπουργούς Υποδομών και όλες τις κυβερνήσεις από το 2009 και μετέπειτα όταν ακυρώθηκε η κατασκευή της υποθαλάσσιας. Ήδη, από τη δημοπράτησή του, το 2007, είχαν εγερθεί πολλές ενστάσεις και είχαν ακουστεί πολλοί ψίθυροι σχετικά με τη σκοπιμότητα κατασκευής του έργου καθώς και με τους όρους και τις διαδικασίες ανακήρυξης του αναδόχου.

Γιατί ακυρώθηκε το έργο

Ωστόσο, το 2006 το έργο μπήκε στις ράγες, όπως μπήκε τέλος πάντων. Η σύμβαση πέρασε από τη Βουλή με τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, με μόνη αρνητική ψήφο του τότε βουλευτή Θεσσαλονίκης Γιάννη Μαγκριώτη ο οποίος καταψήφισε επειδή στη σύμβαση υπήρχε άρθρο το οποίο, μέσω της “ζώνης προνομίων” και της “ζώνης επιρροής”, “έσπρωχνε” ουσιαστικά όλη την κυκλοφοριακή ροή προς την υποθαλάσσια, προκειμένου ο παραχωρισιούχος να βγάλει τα λεφτά του δια των διοδίων. Το έργο, προϋπολογισμού 472 εκατ. ευρώ, είχε ανατεθεί με τη μέθοδο της παραχώρησης, με τον ανάδοχο να βάζει το 80% και το ελληνικό δημόσιο μόλις το 20%.

Όμως, μετά την επιλογή του αναδόχου κι ενώ επρόκειτο να ξεκινήσει η κατασκευή του έργου, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ανακήρυξε διατηρρητέα κάποια κτήρια πλησίον του λιμανιού τα οποία επρόκειτο να γκρεμιστούν για να γίνει η υποθαλάσσια. Έπειτα απ' αυτή την εξέλιξη, αντί το έργο να ακυρωθεί, ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γιώργος Σουφλιάς, το άφησε να σέρνεται επί διετία, προκειμένου να βρεθεί εναλλακτική λύση για την κατασκευή της υποθαλάσσιας.

Η λύση που βρέθηκε το 2009 περιέγραφε ουσιαστικά ένα διαφορετικό έργο απ' αυτό που είχε δημοπρατηθεί, μεγαλύτερο κατά περίπου 40% και φυσικά πολύ ακριβότερο. Ήδη, οι τράπεζες είχαν ξεκαθαρίσει πως δεν επρόκειτο να το χρηματοδοτήσουν κι έτσι ξεκίνησε το παιχνίδι του “μουτζούρη”, ποιος δηλαδή θα πληρώσει το κόστος της ακύρωσής του. Ο ανάδοχος υπέβαλε στα μέσα του καλοκαιριού την τελική εναλλακτική κατασκευαστική πρόταση προς τον κ. Σουφλιά ο οποίος είχε προθεσμία ενενήντα ημερών για να απαντήσει. Η προθεσμία έληξε, όλως συμπτωματικά, πέντε ημέρες πριν από τις εκλογές, τις οποίες έχασε η ΝΔ και ο κ. Σουφλιάς, ο οποίος φυσικά δεν απάντησε ποτέ στον ανάδοχο, έπαψε πλέον να είναι υπουργός.

Η εκτίναξη του ποσού αποζημίωσης

Η αδράνεια αυτή του σαρακατσάνου πολιτικού, εσκεμμένη ή μη, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από τον ανάδοχο, για τα έξοδα που είχε κάνει τη διετία 2007-2009. Οι απαιτήσεις του ήταν γύρω στα 410 εκατ. ευρώ. Τελικώς, έπειτα από αλλεπάλληλες διαιτησίες και δικαστικές αποφάσεις το ύψος της αποζημίωσης προσδιορίστηκε στα 67,4 εκατ. ευρώ.

Στο μεταξύ, όμως, η χώρα είχε μπει στα μνημόνια και το τελευταίο που απασχολούσε τις τότε κυβερνήσεις ήταν η καταβολή της αποζημίωσης για την υποθαλάσσια. Ο μόνος ο οποίος έδωσε ένα μικρό ποσόν, της τάξης των 6 εκατ. ευρώ, ήταν ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης το 2003. Έκτοτε ουδείς από τους διαδόχους του στο Υποδομών ασχολήθηκε με το θέμα. Όλοι τους το περνούσαν ως εκκρεμότητα στον επόμενο κι έτσι έφτασε και στα χέρια το σημερινού υπουργού Κώστα Καραμανλή.

Μόνον που, εξ αιτίας των αλλεπάλληλων ανατοκισμών, το ύψος της αποζημίωσης έγινε δυόμισι φορές μεγαλύτερο, ξεπερνώντας πλέον τα 160 εκατ. ευρώ. Και, εάν οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν τη δυνατότητα να αγοράζουν χρόνο, αποφεύγοντας να λύσουν το θέμα, η σημερινή κυβέρνηση δεν φαίνεται να έχει αυτήν την πολυτέλεια καθώς ούτε νομικά ή άλλα εργαλεία έχει στα χέρια της, αλλά στο μεταξύ, και το ποσόν διαρκώς διογκώνεται.

Κάπως έτσι δημιουργήθηκε η σκέψη, αντί να πεταχτούν άσκοπα στον Θερμαϊκό τόσες δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, μήπως θα ήταν προτιμότερο τελικά να γίνει το έργο. Η συνέχεια προσεχώς...