Του Θεόδωρου Γ. Καράογλου*
Μόλις διάβασα τα πρώτα exit polls του πρώτου γύρου των γαλλικών προεδρικών εκλογών, μου ήρθε στο μυαλό η γνωστή φράση του Εθνάρχη Κωνσταντίνου Καραμανλή πως: «Η Δημοκρατία προϋποθέτει ηγεσία που να έχει το θάρρος να λέγει την αλήθεια, αλλά και λαό που να έχει το θάρρος να ακούει την αλήθεια και να την τιμά».
Δεν χωρά καμία αμφιβολία πως οι λέξεις όταν ειπωθούν, είτε σε προσωπικό επίπεδο, είτε από αρμόδια κυβερνητικά χείλη, ακολουθούνται από συνέχεια, συνέπεια και πράξεις. Ο μόνος που μπορεί να αποκαλύψει την πραγματική τους έννοια είναι ο χρόνος. Γι’ αυτό σε ιδιαίτερες συνθήκες και περιστάσεις, όπως αυτές που ζούμε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η λέξη «αλήθεια» κατέχει ξεχωριστή θέση στην καθημερινότητα όλων μας. Πόσο μάλλον όταν η ιστορία καταγράφει την επικαιρότητα και αναζητά τη δική της αλήθεια.
Στην προκειμένη περίπτωση η αλήθεια που βιώνουμε είναι πως η ακρίβεια αποτελεί το μεγαλύτερο εχθρό των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Όπως, επίσης, πρέπει να γίνει κτήμα όλων μας ότι με τον λαϊκισμό δεν έχουμε ξεμπερδέψει. Δυστυχώς…
Αυτός ήταν και ο λόγος που μόλις έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα των γαλλικών προεδρικών εκλογών σχολίασα ότι ευθύνη του πολιτικού προσωπικού κάθε χώρας είναι να αναζητά, να βρίσκει και να εφαρμόζει τις κατάλληλες πολιτικές που θα αποσυμπιέσουν την οικονομική πίεση που βιώνει η υφήλιος εξαιτίας της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Υπό αυτό το πλαίσιο επέστησα την προσοχή ώστε η «δίδυμη καταιγίδα» του σήμερα να μην εξελιχθεί σε πόλωση για τον προσανατολισμό κάθε χώρας.
Για να μην κρυβόμαστε, λοιπόν, πίσω από το δάχτυλο μας η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία κούρασαν τις κοινωνίες. Οι αυξημένες τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, του ηλεκτρισμού, των πρώτων υλών και των τροφίμων επιδρούν αρνητικά στην καθημερινότητα των πιο ευάλωτων, γεγονός που τους καθιστά πιο ανεκτικούς και πιο δεκτικούς στους κήρυκες του λαϊκισμού, ο οποίος ως φαινόμενο χαρακτηρίζεται εξ ορισμού από υπερβολική και μη αυθεντική λαϊκότητα, καθώς αρκείται στο να προτείνει δημαγωγικές και απατηλές «λύσεις» στα υπαρκτά προβλήματα του κόσμου.
Προφανώς, ο λαϊκισμός δεν αφορά μόνο τη Γαλλία αλλά απασχολεί το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν γενικευμένο ευρωσκεπτικισμό.
Όσον αφορά στην πατρίδα μας οι προκλήσεις, τα στοιχήματα, αλλά και οι παγίδες είναι πολλές για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. Η σημαντικότερη, ευθύνη που έχουμε, όμως, είναι να μην λοξοδρομήσουμε από το δρόμο της διαφάνειας, της ειλικρίνειας και του πραγματισμού. Άρα, πρέπει να αντισταθούμε στον πειρασμό της εύκολης διαμαρτυρίας εξαιτίας της ακρίβειας, κατανοώντας πως κάθε επιλογή μας η οποία στερείται ορθής σκέψης το μόνο που επιτυγχάνει είναι να δυναμώσει τις δυνάμεις του λαϊκισμού και των άκρων.
Προσωπικά δεν θα διαφωνήσω με την άποψη ότι ο λαϊκισμός μπορεί να προσκολλάται στην οποιαδήποτε πολιτική ιδεολογία, έχοντας ως σημείο τομής την προγραμματική ανευθυνότητα. Όμως στην εγχώρια πολιτική σκηνή έχει αποδειχθεί οτι είναι… προνόμιο της Αριστεράς. Για παράδειγμα, η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, για μείωση του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, χωρίς ταυτόχρονα συγκεκριμένη πρόταση για το πώς δημοσιονομικά θα εξομοιωθεί, είναι λαϊκισμός χειρίστου είδους. Άλλη μια προσπάθεια, δηλαδή, της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης να τάξει στους Έλληνες
τον… παράδεισο χωρίς θυσίες, που στον πυρήνα της έχει τη φτωχοποίηση της μεσαίας τάξης και ταυτόχρονα τη διατήρηση της υποτιθέμενης «φιλολαϊκότητας της Αριστεράς» μέσω της δημαγωγίας των αντιμέτρων.
Στη μάχη, λοιπόν, ανάμεσα στον ορθολογισμό και στο λαϊκισμό οι Έλληνες καλούμαστε να σταθούμε στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Να μην υποκύψουμε στον πειρασμό, αλλά να βροντοφωνάξουμε «ως εδώ» σε όσους επιχειρούν να θέσουν και πάλι σε λειτουργία τη λαϊκίστικη μηχανή του μίσους δημιουργώντας τη γενιά των «νέο-αγανακτισμένων».
Σε τελική ανάλυση το μέτρο και η σύνεση είναι η απάντηση σε κάθε είδους κραυγές. Όσο για εκείνους που υπόσχονται «μαγικές λύσεις» των προβλημάτων, την απάντηση τη δίνει πάλι ο λόγος του Εθνάρχη Κωνσταντίνου Καραμανλή. «Το μυστικό της επιτυχίας είναι ο μόχθος».
*Ο Θεόδωρος Γ. Καράογλου είναι βουλευτής Β΄ Θεσσαλονίκης με τη Νέα Δημοκρατία