Skip to main content

Κασέρι Προίκα: Το μυστικό των Αγιορειτών που έκανε διάσημο τον Σοχό

Το παραδοσιακό κασέρι «Προίκα» μετρά πάνω από 130 χρόνια ιστορίας, αποτελώντας ένα από τα πιο φημισμένα τυροκομικά προϊόντα της Βόρειας Ελλάδας.

Μια συνταγή που η ιστορία της πλέον θυμίζει αφήγηση παραμυθιού ήταν η αιτία που τα τυροκομικά προϊόντα της οικογένειας Προίκα έχουν εδώ και χρόνια εξέχουσα θέση στα ψυγεία των σούπερ μάρκετ και των παντοπωλείων.

H μικρή οικογενειακή επιχείρηση από τον Σοχό της Θεσσαλονίκης έμελλε να αποτελέσει τη ναυαρχίδα του ΠΟΠ κασεριού, ενός προϊόντος του πολλοί ήθελαν να κατακτήσουν, ωστόσο λίγοι τα κατάφεραν. Άλλωστε, όταν κανείς ακούσει κάτι για τον Σοχό, το πρώτο πράγμα που του έρχεται στο μυαλό είναι το φημισμένο κασέρι του, το ΠΟΠ κασέρι που δημιούργησε η οικογένεια Προίκα.

Η ιστορία 

Τα τυροκομικά Προίκας και η τεχνογνωσία γύρω από το αυθεντικό κασέρι έχουν συμπληρώσει προ πολλού έναν αιώνα ζωής, βασισμένα στις παραδοσιακές μεθόδους τυροκόμησης, σε συνδυασμό, στο πέρασμα του χρόνου, με τις σύγχρονες πρακτικές.

Η ιστορία των παραδοσιακών τυριών της οικογένειας Προίκα ξεκινάει στα τέλη του 19ου αιώνα, επί Τουρκοκρατίας, στο ορεινό χωριό του Σοχού, που έχει μεγάλη παράδοση στην κτηνοτροφία.

Περίπου στο 1890, ο Κώστας Προίκας καλείται από ηγούμενο Μονής του Αγίου Όρους να προχωρήσει στην κατασκευή ξύλινων βαρελιών προκειμένου να τα χρησιμοποιούν οι μοναχοί στην αποθήκευση κρασιού και λαδιού.

Η εμπειρία για τον Κώστα Προίκα κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Άγιο Όρος ήταν κάτι παραπάνω από μοναδική. Η εμπιστοσύνη που καλλιεργήθηκε μεταξύ του ιδίου και των μοναχών οδήγησε στην ανταλλαγή μυστικών γύρω από την τέχνη της παραγωγής τυριών, της οποίας οι μοναχοί, όπως αποδείχθηκε, ήταν εξαίρετοι γνώστες.

Βέβαια, ο «παππούς- Κώστας», όπως τον μνημονεύουν ακόμα και σήμερα τα μέλη της οικογένειας Προίκα, ήταν άριστος τεχνίτης στην κατασκευή βαρελιών. Οι Αγιορείτες μοναχοί του αποκάλυψαν τις μοναδικές γνώσεις που είχαν στην παραδοσιακή τυροκόμηση, η οποία συνδυάστηκε με τα παραδοσιακά βαρέλια που ωριμάζουν τα τυριά, δημιουργώντας τελικά το ξεχωριστό αυτό κασέρι.

Το μικρόβιο της τυροκομίας «κολλάει» στον Κώστα Προίκα ο οποίος με την επιστροφή του στον Σοχό αγοράζει τα πρώτα αιγοπρόβατα. Μετά από δοκιμές και προσπάθειες χρόνων έφτασε στο αποτέλεσμα της «παραδοσιακής συνταγής Προίκα» που μέχρι και σήμερα μένει αναλλοίωτη περνώντας από γενιά σε γενιά.

Τα χρόνια περνούν στον Σοχό, ωστόσο το κασέρι Προίκα διακινείται μόνο στην τοπική αγορά. Τα πράγματα αλλάζουν όταν, μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο εγγονός του Κώστα, Σταμάτης Προίκας αποφασίζει να εισάγει χαρακτηριστικά επιχείρησης στην μέχρι τότε οικοτεχνία κασεριού.

Έχοντας πάντα ως «ευαγγέλιο» την παραδοσιακή συνταγή του παππού, δημιουργεί το 1948 το πρώτο μικρό τυροκομείο στη γειτονιά του σπιτιού του, στον Σοχό.

Τα πρώτα δείγματα αποδείχθηκαν πολύ θετικά, καθώς μετά από μια διετία, το 1950, ο Σταμάτης Προίκας προχωρά στην κατασκευή καινούργιου τυροκομείου. Αυτή τη φορά με σύγχρονες για την εποχή εγκαταστάσεις και με στόχο πλέον να δημιουργήσει μια εταιρεία που θα αναπτύξει μια νέα φιλοσοφία γύρω από την παραγωγή παραδοσιακών τυροκομικών προϊόντων.

Έτσι, οργανώνει την επιχείρησή του στοχεύοντας στην καλλιέργεια της φήμης της και στην επέκταση των πωλήσεών της που θα τον κάνει μακροπρόθεσμα δυνατό παίκτη στην αγορά κασεριού της μεταπολεμικής Ελλάδας.

Ο στόχος του, όπως απέδειξε η πορεία, επετεύχθη. Μετά από 70 και πλέον χρόνια από το πρώτο μικρό τυροκομείο στο σπίτι της οικογένειας Προίκα στον Σοχό, η επιχείρηση, διατηρώντας σταθερά τις βάσεις της στον ορεινό οικισμό του νομού Θεσσαλονίκης, εξακολουθεί να παράγει το παραδοσιακό ΠΟΠ κασέρι, εμπλουτίζοντας, παράλληλα, συνεχώς την προϊόντική γκάμα της.

«Το γεγονός ότι ταυτίζουν το όνομα Προίκα με το κασέρι Σοχού αποδεικνύει την τεράστια επιτυχία που έχει το προϊόν», επισημαίνει στη Voria.gr η Ευφροσύνη Προίκα, διευθύντρια πωλήσεων της «Σταμάτης Προίκας ΑΕ».

Η ίδια αποτελεί την τέταρτη γενιά της οικογένειας, αφού προηγήθηκε βέβαια το 1979 η καταλυτική συμβολή τη μικρή κόρης του Σταμάτη Προίκα, Ελένης, η οποία της προσέδωσε την φρεσκάδα που απαιτούσαν τότε οι συνθήκες.

Πλέον η επιχείρηση κινείται στη νέα εποχή, διατηρώντας αναλλοίωτα τα χαρακτηριστικά που την έκαναν γνωστή και χρησιμοποιώντας ακόμα και σήμερα γάλα από αιγοπρόβατα που βόσκουν στις πλαγιές της περιοχής του Σοχού. Απασχολώντας 30 εργαζόμενους και με τζίρο περίπου 6,5 εκατομμύρια ευρώ, η «Σταμάτης Προίκας ΑΕ» κοιτά αισιόδοξα το μέλλον. Το μαρτυρά άλλωστε και το γεγονός ότι έχει μπει δυναμικά στο παιχνίδι των εξαγωγών, οι οποίες αντιστοιχούν στο 10% της παραγωγής της, με το ΠΟΠ κασέρι «Προίκα» να ταξιδεύει στη Γαλλία, τη Γερμανία, το Βέλγιο, αλλά και το Ισραήλ.

Νέα προϊόντα και βραβεία

Όραμα των ανθρώπων της εταιρείας, σύμφωνα με την Ευφροσύνη Προίκα, είναι η διατήρηση της ηγετικής θέσης στην αγορά των τυροκομικών και η ενίσχυση της γκάμας των προϊόντων της με νέες gourmet προτάσεις.

Στους κωδικούς των προϊόντων έχουν ήδη προστεθεί τα καπνιστά κασέρια, τυριά με μπαχαρικά αλλά και τα light τυροκομικά, σε μια προσπάθεια να καλυφθεί το μερίδιο της αγοράς που αφορά τα προϊόντα delicatessen.

Την επιτυχία βέβαια πιστοποιούν και οι βραβεύσεις των τυροκομικών Προίκα. Η πιο πρόσφατη ήρθε πριν από λίγες μέρες όταν η «Προίκας» έλαβε το Χρυσό Βραβείο στον 58ο διαγωνισμό World Selection 2019 του Διεθνούς Οργανισμού Ποιότητας Monde Selection στις Βρυξέλλες.

Πέρσι, επίσης στις Βρυξέλλες, το κασέρι «Προίκα» βραβεύθηκε στον φημισμένο διαγωνισμό του Διεθνούς Οργανισμού Γεύσης και Ποιότητας (International Taste & Quality Institute – iTQi) με το Βραβείο Ανώτερης Γεύσης (iTQi Superior Taste Award).