Τη δημιουργία «Κέντρου Προηγμένου Χαρακτηρισμού Υλικών (ΚεΠΧαΥ) με στόχο την έκδοση βιομηχανικών πιστοποιητικών ποιότητας σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, που πρωτίστως θα καλύπτει τις ανάγκες των εγχώριων μεταποιητικών επιχειρήσεων, οι οποίες στην προσπάθεια τους να σταθούν στις διεθνείς αγορές οφείλουν να πιστοποιούν όλο το φάσμα της παραγωγικής τους διαδικασίας μέχρι το τελικό προϊόν, προωθούν το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων – ΣΕΒΕ.
Η πρόταση έχει ήδη διατυπωθεί από το πανεπιστήμιο -από τον πρύτανη Νίκο Παπαϊωάννου και τον αναπληρωτή πρόεδρο τμήματος Χημείας Θοδωρή Καραπάντσιο- και η διοίκηση του ΣΕΒΕ την εξετάζει με θετικό πνεύμα, καθώς αναγνωρίζει ότι καλύπτει μια ζωτική ανάγκη των εξαγωγικών επιχειρήσεων, ενώ σήμερα στη χώρα μας δεν υπάρχει ανάλογη υποδομή. Το θέμα έφερε στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΒΕ την προηγούμενη εβδομάδα ο πρόεδρος Γιώργος Κωνσταντόπουλος και ήδη ξεκίνησε η συζήτηση τόσο για τη χρησιμότητα και τις δυνατότητες υλοποίησής του όσο για τη χρηματοδότησή του. Προφανώς η αναζήτηση πόρων αφορά κοινοτικά κονδύλια, είτε μέσω περιφερειακών, είτε εθνικών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, ενώ το έργο λόγω του καινοτόμου χαρακτήρα του θα μπορούσε να ενταχθεί ακόμη και στο Ταμείο Ανάκαμψης. Ο προϋπολογισμός του εκτιμάται μεταξύ των 5 και 10 εκατ. ευρώ, αναλόγως του εύρους του εργαστηρίου που θα δημιουργηθεί.
Πολλά οφέλη
Τα οφέλη από τη δημιουργία του ΚεΠΧαΥ αφορούν αρκετά πεδία και κωδικοποιούνται ως ακολούθως:
Πρώτον, εξυπηρέτηση των ελληνικών μεταποιητικών επιχειρήσεων, οι οποίες σήμερα αναγκάζονται να στέλνουν τα προϊόντα τους στο εξωτερικό για τέτοιου είδους επιστημονικούς χαρακτηρισμούς και πιστοποιητικά, γεγονός που όχι μόνο επιφέρει αξιόλογη αύξηση κόστους και καθυστέρηση στην παραγωγική διαδικασία, αλλά αποτελεί και σημαντική οικονομική αιμορραγία προς το εξωτερικό και καθιστά την ελληνική βιομηχανία εξαρτώμενη από κέντρα του εξωτερικού. Η δημιουργία ενός τέτοιου προχωρημένου εργαστηρίου επιστημονικών μετρήσεων, το οποίο απουσιάζει αυτή τη στιγμή από την Ελλάδα, θα προσφέρει τη δυνατότητα πλήρους χαρακτηρισμού και έκδοσης διεθνώς αναγνωρισμένων βιομηχανικών πιστοποιητικών ποιότητας και καλής λειτουργίας καινοτόμων υλικών που παράγονται από σύγχρονες βιομηχανίες και ερευνητικά εργαστήρια αιχμής και τα οποία βρίσκουν εφαρμογή από καθημερινά προϊόντα μέχρι και την αεροναυπηγική.
Δεύτερον, θα ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας, που θα καλυφθούν από προσωπικό υψηλής εξειδίκευσης αναχαιτίζοντας το φαινόμενο του brain drain που μαστίζει τη χώρα μας.
Τρίτον, ενισχύεται η επιστημονική και τεχνολογική υποδομή της Θεσσαλονίκης προς όφελος της επιχειρηματικότητας, κάτι που αναμένεται να λειτουργήσει ως πρόσθετο επενδυτικό κίνητρο για την περιοχή. Πολύ περισσότερο που ελλείψει ανάλογων υποδομών υπάρχει στα υπόλοιπα Βαλκάνια, κάτι που ασφαλώς θα προσελκύσει επιχειρήσεις της περιοχής.
Τέταρτον, αναμένονται σημαντικά έσοδα από την παροχή υπηρεσιών σε ελληνικές εταιρείες αλλά και εταιρείες του εξωτερικού, προσφέροντας τη δυνατότητα ενός ολοκληρωμένου χαρακτηρισμού σε μεγάλο εύρος υλικών, κάτι που θα συμβάλλει στην οικονομική αυτοδυναμία του κέντρου.
Πέμπτον, σε ερευνητικό επίπεδο, ωφελούνται ιδιαιτέρως επιστήμονες Θετικών, Πολυτεχνικών και Ιατρικών Σχολών με τη δυνατότητα χαρακτηρισμού καινοτόμων υλικών που παρασκευάζονται ευρέως τα τελευταία χρόνια για τη βελτίωση διάφορων εφαρμογών. Όπως αναμένεται θα αυξηθεί ο αριθμός των επιστημονικών δημοσιεύσεων και επομένως η προβολή της ερευνητικής προσπάθειας στον ελλαδικό χώρο, με απώτερο σκοπό την προσέλκυση χρηματοδοτήσεων και ερευνητικών έργων που θα ανοίξουν και επιπλέον νέες θέσεις εργασίας. Το ΑΠΘ, ως το μεγαλύτερο ακαδημαϊκό ίδρυμα στην Ελλάδα, έχει το στρατηγικό πλεονέκτημα να διαθέτει επιστημονικό προσωπικό υψηλής εξειδίκευσης σε όλα τα σύγχρονα επιστημονικά πεδία. Το προσωπικό αυτό θα αποτελέσει τη βάση για την στελέχωση του προτεινόμενου εργαστηρίου και θα είναι υπεύθυνο για την εύρυθμη λειτουργία και συντήρηση του εξοπλισμού. Το ΑΠΘ επιπρόσθετα θα αναλάβει την οργάνωση και φροντίδα των χώρων του εργαστηρίου και των υποδομών τους.
Έκτον, η υλοποίηση του έργου -με την πιθανή συμμετοχή και άλλων φορέων, όπως ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος-, θα δώσει ιδιαίτερη ώθηση στη συνεργασία της ακαδημαϊκής κοινότητας με τις επιχειρήσεις, αλλά και του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα, σχήματα που στις μέρες μας αξιοποιούνται σε όλον τον προηγμένο κόσμο και συμβάλλουν ουσιαστικά τόσο στην κοινωνική, οικονομική και επιχειρηματική ανάπτυξη όσο και στην επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο.
Τόπος και χρόνος
Ως έδρα του ΚεΠΧαΥ προτείνονται από το ΑΠΘ τρεις χώροι που ανήκουν στο πανεπιστήμιο -οι δύο μέσα στο campus και ο τρίτος στην ανατολική πλευρά της πόλης-, ενώ το χρονοδιάγραμμα για τη δημιουργία του Κέντρου υπολογίζεται σε δύο χρόνια. Για την προετοιμασία του χώρου, καθώς και την αγορά, εγκατάσταση και έναρξη λειτουργίας των οργάνων απαιτούνται σε 12 μήνες, ενώ άλλοι έξι έως 12 μήνες θα χρειαστούν για τη στελεχιακή υποστήριξη και οργάνωση των υπηρεσιών του εργαστηρίου προς τις βιομηχανίες, τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών, τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, αλλά και προς την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα.