Skip to main content

Κυκλοφοριακό Θεσσαλονίκης: Η Voria.gr ανοίγει τον φάκελο

Αναζητούμε τα αίτια και τις λύσεις για το κυκλοφοριακό, έναν από τα κυριότερα προβλήματα που υποβαθμίζουν την καθημερινότητα στη Θεσσαλονίκη.

Το 1998 ήταν η τελευταία χρονιά που στη Θεσσαλονίκη είχαμε αξιόπιστα στοιχεία και δεδομένα, προκειμένου να δούμε συνολικά το κυκλοφοριακό, το μεγαλύτερο πρόβλημα της καθημερινότητας των πολιτών, όπως τουλάχιστον το περιγράφουν οι ίδιοι (κυρίως προ κρίσης).

Από τότε κύλησε πολύ νερό στο μύλο, οι συνθήκες άλλαξαν δραματικά και πέρασαν 20 χρόνια κατά τα οποία πάντως η ιεράρχηση του προβλήματος δεν άλλαξε και πολύ. Το 2000 είχαμε μια γενική κυκλοφοριακή μελέτη που προέβλεπε βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα για να βελτιωθεί το πρόβλημα.

Τι κάναμε; Είκοσι χρόνια τώρα σχεδόν τίποτα. Χάσαμε όλες τις προθεσμίες, η μελέτη απαξιώθηκε, τα μέτρα δεν ελήφθησαν και το κυκλοφοριακό εμφανίζει ακόμη χαώδη εικόνα. Η κίνηση στους δρόμους της πόλης και ειδικά στο ιστορικό κέντρο είναι μαρτύριο, δεκάδες δρόμοι απαιτούν την υπομονή μας, η καθημερινότητα αντί να βελτιώνεται χειροτερεύει ή έστω μένει στάσιμη και η πόλη, το παρόν και το μέλλον της, υποθηκεύεται.

Θα μπορούσε κάποιος να πει σκοπίμως. Με ευκολία μάλιστα αν είναι και λίγο αυστηρός κριτής. Επειδή όμως πολυπαραγοντικά προβλήματα, όπως το κυκλοφοριακό, που σε αυτή την πόλη είναι διαχρονικό και αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο τις αδυναμίες και της παθογένειες του δομημένου ιστού, δεν απαντώνται με αφορισμούς, η Voria.gr ανοίγει τον φάκελο του κυκλοφοριακού προβλήματος ευελπιστώντας ότι μπορεί να συμβάλει στο δημόσιο διάλογο και πιθανώς να πιέσει για υλοποίηση των απαιτούμενων έργων και μέτρων ταχύτερα.

Προέχει πάντως όλοι να αναγνωρίσουμε το πρόβλημα στη σωστή του βάση. Να δούμε τι έγινε λάθος αυτά τα τελευταία 20 χρόνια, να ξαναδούμε την κατάσταση, να εξετάσουμε τι δεν λειτουργεί, να ψάξουμε ξανά για τις βέλτιστες λύσεις.

Στόχος της προσπάθειας αυτής δεν είναι να αναζητήσουμε ευθύνες. Δεν είναι αυτοσκοπός η καταγγελία. Στόχος είναι οι λύσεις. Και με αυτή τη θετική διάθεση γίνεται αυτό το αφιέρωμα, στο οποίο θα κληθούν να καταθέσουν τις απόψεις τους οι δεκάδες εμπλεκόμενοι φορείς, οι επιστήμονες, οι πολίτες, οι επαγγελματικές ομάδες, οι φορείς, οι πολιτικοί και αυτοδιοικητικοί παράγοντες της Θεσσαλονίκης.

Η γενική κυκλοφοριακή μελέτη του 2000 (με στοιχεία του 1998) αποτέλεσε ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο για το κυκλοφοριακό της Θεσσαλονίκης. Επί χρόνια όμως ούτε ένα από τα προβλεπόμενα μέτρα δεν εφαρμόστηκε. Τους λόγους θα τους διερευνήσουμε. Τέτοια μελέτη έχουν όλες οι σύγχρονες μεγαλουπόλεις στον κόσμο. Την οποία μάλιστα επικαιροποιούν κάθε πέντε χρόνια, διότι τα δεδομένα αλλάζουν. Για παράδειγμα η οικονομική κρίση, σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, μείωσε τη χρήση των ΙΧ στο κέντρο της Θεσσαλονίκης κατά 30%. Υπήρξε ανάλογη ελάφρυνση του κυκλοφοριακού; Το μετρό επρόκειτο να δοθεί στην κυκλοφορία πριν από τέσσερα χρόνια, αλλά θα περιμένουμε ακόμη. Η υποθαλάσσια αρτηρία που θα έλυνε συγκεκριμένα ζητήματα ακυρώθηκε. Ο εξωτερικός δακτύλιος επίσης δεν έχει προχωρήσει. Στη ζωή μας μπήκε η ελεγχόμενη στάθμευση. Το σχέδιο με τα 33 πάρκινγκ ναυάγησε. Οι αλλαγές στον ΟΑΣΘ επηρεάζουν τις μετακινήσεις μας. Το δίκτυο των ποδηλατοδρόμων δεν λειτουργεί, το ίδιο και των λεωφορειολωρίδων. Οι φορτοεκφορτώσεις αλλάζουν ωράρια. Τα ταξί ακόμη περιμένουν τις πιάτσες τους για να μη δημιουργούν ουρές, την ώρα που η χρήση τους μειώθηκε δραματικά. Και επίκεινται διάφορες αλλαγές ακόμη, οι οποίες θα επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά τις καθημερινές μετακινήσεις μας.

Όλα αυτά χωρίς μια σοβαρή γενική κυκλοφοριακή μελέτη δεν μπορούμε να τα εκτιμήσουμε. Διότι μια τέτοια μελέτη πάντοτε καταγράφει και προβλέπει, τις θετικές και αρνητικές επιπτώσεις κάθε έργου, κάθε μέτρου, κάθε αλλαγής.

Σήμερα είναι σε εξέλιξη μια τέτοια μελέτη από το δήμο Θεσσαλονίκης μόνο, κι ας είναι γνωστό σε όλους ότι το κυκλοφοριακό είναι ένα πρόβλημα που δεν αντιμετωπίζεται στα όρια ενός μόνο δήμου. Ό,τι και να κάνει ο δήμος εάν δεν υπάρξουν ανάλογες παρεμβάσεις στις γειτονικές περιοχές και δήμους που τροφοδοτούν με κίνηση το κέντρο της πόλης, ουσιαστικές λύσεις δεν θα δοθούν. Κι αν δοθούν σε ένα σημείο είναι πολύ πιθανό να δημιουργήσουν πρόβλημα σε ένα άλλο. Σκεφτείτε ότι βασικοί οδικοί άξονες, όπως η Β. Όλγας, η Λαγκαδά, η Κ. Καραμανλή, η Γρ. Λαμπράκη και η δυτική είσοδος, που τροφοδοτούν το κέντρο με οχήματα είναι φρακαρισμένες για πάρα πολλές ώρες. Αιτία είναι κυρίως τα διπλοπαρκαρισμένα οχήματα. Όχι μόνον αυτά βεβαίως. Μια μελέτη που περιορίζεται στα διοικητικά όρια ενός δήμου για ένα υπερτοπικό πρόβλημα δεν μπορεί να προσφέρει δραστικές λύσεις. Μακάρι να μπορέσει αυτή και να διαψεύσει τους ίδιους τους συγκοινωνιολόγους...

Η έλλειψη χώρων στάθμευσης στο κέντρο της πόλης είναι μεγάλη. Να θυμίσουμε μόνο ότι η χαμένη υποθαλάσσια συνοδευόταν κι από πέντε πάρκινγκ. Να μην ξεχνάμε πως εδώ και 20 χρόνια παραμένει ζητούμενο ο ενιαίος φορέας σηματοδότησης... Όπως επίσης κι ότι η περιφερειακή οδός είναι εδώ και χρόνια αστικός δρόμος κι όχι πραγματική περιφερειακή, άσε δηλαδή που ποτέ δεν έκλεισε ως κύκλος του πολεοδομικού συγκροτήματος, αφενός επειδή δεν έγινε η υποθαλάσσια, αφετέρου επειδή δεν ολοκληρώθηκε καν η διάνοιξη της Πόντου στην Καλαμαριά. Η περιφερειακή οδός σχεδιάστηκε το πολύ για να κυκλοφορούν ημερησίως περίπου 30.000 οχήματα (και πολλά λέμε) και πλέον με τις τελευταίες καταγραφές κυκλοφορούν περίπου 130.000 οχήματα...

Το κυκλοφοριακό είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες υποβάθμισης της ποιότητας της καθημερινότητας στη Θεσσαλονίκη. Τα προηγούμενα χρόνια η καταγεγραμμένη αύξηση της ιδιοκτησίας ΙΧ αυτοκινήτων (μετρήθηκε σε 80% μέσα σε μια τριακονταετία), μαζί με την αλόγιστη χρήση τους και την αδυναμία επαρκούς εξυπηρέτησης από το μοναδικό μέσο μαζικής μεταφοράς στην πόλη αποτέλεσαν μια πειστική αιτιολόγηση για την επιδείνωση του προβλήματος.

Αυτά άλλαξαν στην πορεία των ετών. Όμως δεν άλλαξαν και οι υποδομές που έχει η πόλη στη διάθεσή της. Καμιά αναβάθμιση δρόμων, καμιά προσθήκη νέου μέσου, ανεπαρκείς προσθήκες νέων θέσεων στάθμευσης... Κάποιοι ακόμη περιμένουν το μετρό να τους λύσει το κυκλοφοριακό. Ρωτήστε τους επιστήμονες να σας πουν πόσο θα βελτιώσει το κυκλοφοριακό η λειτουργία του μετρό (μην μπείτε στον κόπο, το κάναμε εμείς για σας).

Στον φάκελο «κυκλοφοριακό» η Voria.gr θα αναλύσει τις βασικές αιτίες του προβλήματος και θα επιχειρήσει να αναζητήσει απαντήσεις. Αστυνόμευση, στάθμευση, υποδομές, φορτοεκφορτώσεις, λεωφορειολωρίδες, ταξί, συνήθειες μετακίνησης, αστικές συγκοινωνίες, νέα μέσα, μελέτες, περιβαλλοντικές επιπτώσεις, δυνατότητες για εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης, σχεδιασμοί θα μπουν στο στόχαστρο του αφιερώματός μας, το οποίο ελπίζουμε να αγκαλιάσει ο κόσμος και να αποτελέσει το έναυσμα για να καθίσουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς σε κοινό τραπέζι αναζητώντας τις βέλτιστες λύσεις.