Επιστολή προς τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνο Ζέρβα σχετικά τη νέα καθημερινότητα που διαμορφώνεται από την άρση των μέτρων λόγω κορωνοϊού και τη μερική επιστροφή στην κανονικότητα έστειλε η Ένωση για τα δικαιώματα των Πεζών.
Όπως αναφέρεται στην επιστολή, η Θεσσαλονίκη είναι εξαιρετικά πίσω στην υιοθέτηση και εφαρμογή πολιτικών και ρυθμίσεων βιώσιμης κινητικότητας και με τις νέες αυτές συνθήκες υπάρχει άμεση ανάγκη για διάθεση στους πολίτες περισσότερων δημόσιων χώρων.
Η Ένωση για τα δικαιώματα των Πεζών, φέρνοντας ως παράδειγμα πρακτικές άλλων ευρωπαϊκών πόλεων στην εποχή μετά την καραντίνα, προτείνει, μεταξύ άλλων την ενεργοποίηση έστω μέρους των ασφαλών διαδρόμων κίνησης ποδηλάτων βάση του ήδη εκπονηθέντος Σχεδίου Ποδηλατοδρόμων του δήμου Θεσσαλονίκης σε οδικούς άξονες της πόλης, τον περιορισμό στην ταχύτητα κίνησης των οχημάτων στο ιστορικό κέντρο και την λεωφόρο Μ. Αλεξάνδρου στα 30 χιλ την ώρα καθώς και τη δυνατότητα, έστω προσωρινής, πεζοδρόμησης της παλιάς παραλίας με ενδεχόμενη προσωρινή παραχώρηση και τμήματος του χώρου για ασφαλή τραπεζοκαθίσματα.
Να σημειωθεί ότι, όπως είπε ο δήμαρχος στη σημερινή τηλεδιάσκεψη με τον πρωθυπουργό, ο δήμος εξετάζει το ενδεχόμενο πεζοδρομέσεων. Μεταξύ αυτών, σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Οικονομικών Μιχάλη Κούπκα, είναι και της Λεωφόρου Νίκης για ορισμένα ή για όλα τα Σαββατοκύριακα, προκειμένου να μπορέσουν να αξιοποιήσουν παραπάνω χώρο τα καταστήματα εστίασης και καφέ που θα λειτουργήσουν με περιορισμούς και μόνο σε εξωτερικούς χώρους (δείτε εδώ).
Αναλυτικά η επιστολή της Ένωσης για τα δικαιώματα των Πεζών προς τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης:
«Οι πολίτες της Θεσσαλονίκης ξέραμε εδώ και πολλά χρόνια ότι ζούμε σε μια πόλη που η καθημερινότητα των πεζών είναι «δύσκολη». Τραπεζοκαθίσματα, αυτοκίνητα, κατεστραμμένα πεζοδρόμια και οδοστρώματα, σκουπίδια και σβησμένες διαβάσεις, επιθετικές και ετσιθελικές ιδιοποιήσεις του δημόσιου χώρου από διάφορα συμφέροντα κάνουν την καθημερινή κίνηση των πολιτών μια μικρή περιπέτεια που κατά περίπτωση μπορεί να έχει και ακόμη πιο δυσάρεστες εκπλήξεις με μορφή μικρών ή μεγάλων ατυχημάτων. Άπειρες φωτογραφίες και σχόλια στα κοινωνικά μέσα, σφυγμομετρήσεις, διαμαρτυρίες, πιστοποιούν τα παραπάνω. Για διάφορους λόγους, η πόλη μας η Θεσσαλονίκη, είναι εξαιρετικά πίσω στην υιοθέτηση και εφαρμογή πολιτικών και ρυθμίσεων βιώσιμης κινητικότητας (πεζοδρόμους, ποδηλατοδρόμους, ΜΜΜ, περιορισμούς της κίνησης και της ταχύτητας των οχημάτων και άλλα).
Με την επέλαση του κορωνοϊού COVID-19 και τα μέτρα κοινωνικής απόστασης, η κατάσταση εδώ και δύο μήνες όπως γνωρίζετε άλλαξε. Οι δρόμοι ερήμωσαν, ελάχιστοι άνθρωποι και αυτοκίνητα κυκλοφορούσαν. Οι πολίτες συμμορφώθηκαν και προσαρμόστηκαν στην νέα κατάσταση. Πολλές συνήθειες άλλαξαν αναγκαστικά όπως η τηλεργασία, η τηλεκπαίδευση, η ψηφιακή εξυπηρέτηση του πολίτη και το τηλεμπόριο, μειώνοντας δραστικά την ανάγκη μετακινήσεων.
Πολλές Ευρωπαϊκές πόλεις την περίοδο αυτή πήραν μέτρα (κατ’ αρχήν προσωρινού χαρακτήρα) για να διευκολύνουν την κίνηση των πεζών και των ποδηλάτων στους δημόσιους χώρους, αποσκοπώντας όμως και στην διατήρηση τους και την επόμενη μέρα μετά την σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα, καθώς συνειδητοποιούσαν ότι αυτή δεν θα έπρεπε να είναι ίδια με την προηγούμενη.
Ήδη στην χώρα μας επιστρέφουμε σταδιακά και μερικά στην κανονικότητα, καταστήματα ανοίγουν, η κυκλοφορία αυξάνεται, ενώ τα ίδια λίγο-πολύ συμβαίνουν σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις. Ωστόσο η έκτακτη αυτή κατάσταση συνεχίζεται ,και υπάρχει έντονη ανάγκη για δυνατότητες δραστηριοτήτων ήπιας άλλα ταυτόχρονα ασφαλούς αναψυχής του πληθυσμού. Αυτό δεν πρέπει να γίνει με αποκλεισμό της κίνησης στους δημόσιους χώρους, αλλά αντίθετα με την διάθεση στους πολίτες περισσότερων δημόσιων χώρων. Προς την κατεύθυνση αυτή, πολλές Ευρωπαϊκές πόλεις με την μερική έστω επιστροφή αυτή στην κανονικότητα, επωφελούμενες των νέων συνηθειών του πληθυσμού, ξεκίνησαν ή συνέχισαν να εφαρμόζουν μέτρα περιορισμού της κίνησης των αυτοκίνητων και προώθησης όλων των φιλικών στους πεζούς και ποδηλάτες τρόπων μετακίνησης: πεζή, ποδήλατο, και μειωμένη ασφαλή χρήση ΜΜΜ, με αύξηση των διαθέσιμων δημόσιων χώρων Τέτοια παραδείγματα αφορούν:
• Αφαίρεση χώρου (λωρίδες στάθμευσης παρά την οδό και λωρίδες κίνησης) από τα Ι.Χ. και προσθήκη τους στο πεζοδρόμιο για να μπορούν να τηρούνται αποστάσεις social distancing κατά το περπάτημα και την αναμονή στα φανάρια.
• Δημιουργία χώρων πάρκινγκ σε αντιστάθμισμα των παραπάνω.
• Πεζοδρόμηση κέντρου πόλης ώστε να δημιουργηθούν ειδικοί χώροι "αναψυχής" και "περιπάτου" για τις ευπαθείς ομάδες με διάφορα ονόματα (Health Corridors, Open Streets), στο πλαίσιο του branding κάθε πόλης, καλώντας των κόσμο να συρρέει σε αυτούς με έναν τρόπο ώστε να μην θυμίζουν φιέστα και χωρίς να επιβάλλουν άσχημους συνειρμούς σχετιζόμενους με την επιδημία. Στόχος η αύξηση της σωματικής άσκησης, και η μείωση των επιπέδων ρύπανσης και ηχορύπανσης, με κρίσιμα ευεργετικές συνέπειες στην υγεία μας.,
• Αξιοσημείωτο είναι ότι σε ορισμένες περιπτώσεις παραχωρήθηκε στις καφετέριες το προσωρινό δικαίωμα να απλώσουν τα τραπέζια τους σε τμήματα του νέου αυτού χώρου, σε συμμόρφωση με τους κανόνες του social distancing..., μέτρο που στην Θεσσαλονίκη θα πρέπει να εφαρμοσθεί με μεγάλη προσοχή.
• Μετατροπή τοπικών οδών σε ήπιας και μικτής κυκλοφορίας.
• Έργα διαπλάτυνσης πεζοδρομίων.
• Περιορισμοί στην ταχύτητα κίνησης των οχημάτων.
• Χρήση των Ψηφιακών μέσων (κάμερες, drones) για να εποπτεύονται περιοχές στις οποίες μπορεί να δημιουργηθούν συνθήκες μετάδοσης της μόλυνσης.
• Καταρτίστηκαν και διανεμήθηκαν Ερωτηματολόγια για το πώς θα ήθελαν να αντιμετωπίσουν την κίνηση τους οι πολίτες όταν θα ανοίξει ξανά η πόλη.
• Πίεση των Αρχών για παράκαμψη των χρονοβόρων διαδικασιών που απαιτούνται για την έγκριση τεχνικών έργων (διαπλατύνσεις πεζοδρομίων, διάνοιξη ποδηλατοδρόμων κλπ)
Το Μιλάνο για παράδειγμα (που χτυπήθηκε άσχημα από τον ιό) μονιμοποιεί 35 χιλιόμετρα νέους πεζοδρόμους -ποδηλατόδρομους που δημιούργησε στην διάρκεια της καραντίνας, και μειώνει την ταχύτητα κίνησης των ΙΧ στο κέντρο στα 30χιλ/ωρα. Πολλές πόλεις αναφέρουν ότι θα μειώσουν την κίνηση ΙΧ γιατί τα παραγόμενα καυσαέρια επιβαρύνουν το αναπνευστικό σύστημα που χτυπάει ο κορωνοϊός.
Στο Βερολίνο μια πληθώρα δρόμων έχουν νέες φαρδιές λωρίδες ποδηλάτων στη θέση ορισμένων λωρίδων για μηχανοκίνητα οχήματα.
Στα παραπάνω πλαίσια σας καλούμε να εξετάσετε ποιά από τα παραπάνω μέτρα θα μπορούσαν να εφαρμοσθούν στην Θεσσαλονίκη . Οι σκέψεις μας κατευθύνονται :
• Σε ενεργοποίηση έστω μέρους των ασφαλών διαδρόμων κίνησης ποδηλάτων βάση του ήδη εκπονηθέντος Σχεδίου Ποδηλατοδρόμων του Δήμου Θεσσαλονίκης σε οδικούς άξονες της πόλης
• Σε περιορισμό στην ταχύτητα κίνησης των οχημάτων στο ιστορικό κέντρο και την λεωφόρο Μ. Αλεξάνδρου στα 30 χιλ την ώρα.
• Σε ασφαλείς διαδρομές για περπάτημα και ποδηλασία πέριξ του πάρκου- δάσους του Σειχ –Σου.
• Στην δυνατότητα (έστω προσωρινής) πεζοδρόμησης της παλιάς παραλίας με ενδεχόμενη προσωρινή παραχώρηση και τμήματος του χώρου για ασφαλή τραπεζοκαθίσματα.
• Στην δυνατότητα (έστω προσωρινής) πεζοδρόμησης και ελεύθερης εισόδου του κοινού στους χώρους της ΔΕΘ.
Παραθέτουμε στην συνεχεία πηγές από τις οποίες οι υπηρεσίες σας μπορούν να αντλήσουν στοιχεία για τις διεθνείς καλές πρακτικές.
Είμαστε στην διάθεση σας για οτιδήποτε θελήσετε.
Παραθέτουμε στην συνεχεία πηγές από τις οποίες οι υπηρεσίες σας μπορούν να αντλήσουν στοιχεία για τις διεθνείς καλές πρακτικές.
Για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.):
https://www.mbike.gr/%cf%80%cf%8c%cf%85-%ce%ba%ce%b1%ce%b…/…
Για την Παγκόσμια Τράπεζα(WORLD BANK):
https://drive.google.com/…/1PWjAVQAL1SQNmbqXLZBfTqipU…/view…
Για την Διεθνή Ομοσπονδία Πεζών (IFP):
Secretary IFP
secretary@pedestrians-int.org
Για το Διεθνές Πρακτορείο Βloomberg/ CITYLAB
Europe’s Cities Are Making Less Room for Cars After Coronavirus