Για τις προκλήσεις που έφερε η πανδημία του κορωνοϊού στους υγειονομικούς της χώρας και ιδίως της Θεσσαλονίκης κατά το πρώτο κύμα, τους τρόπους διαχείρισής της και καλύτερης θωράκισης απέναντί της εν όψει του δεύτερου κύματος, αλλά και τα εμβόλια της γρίπης και του πνευμονιοκόκκου, μίλησαν επιστήμονες της χώρας μας, αλλά και του εξωτερικού, στο διαδικτυακό σεμινάριο που διοργάνωσε η Εταιρεία Νοσημάτων Θώρακος Ελλάδος (ΕΝΘΕ) το Σάββατο 17 Οκτωβρίου.
Μεταλλίδης: Μόνο το καθολικό lockdown κατάφερε να περιορίσει την πανδημία
Τα... βιώματα ενός κέντρου αναφοράς, όπως το νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ της Θεσσαλονίκης, τους τελευταίους 8 μήνες της πανδημίας, παρουσίασε μέσα από τις δικές του εμπειρίες ο αναπληρωτής καθηγητής λοιμωξιολογίας στο Ιατρικό Τμήμα του ΑΠΘ και υπεύθυνος τμήματος λοιμωξιολογίας και κέντρου αναφοράς Covid-19 στην Α’ Παθολογική Κλινική του ΑΧΕΠΑ, Συμεών Μεταλλίδης.
Ο κ. Μεταλλίδης έκανε μια αρχική αναφορά στην πορεία της πανδημίας από το ξεκίνημά της τον Δεκέμβριο 2019 στην Κίνα, έως την εμφάνισή της στη χώρα μας και τη μετέπειτα εξέλιξη της έως σήμερα.
Υπενθυμίζεται ότι στις 26 Φεβρουαρίου έγινε η διάγνωση του πρώτου κρούσματος κορωνοϊού στην Ελλάδα, το οποίο νοσηλεύτηκε στο ΑΧΕΠΑ.
Σύμφωνα με τον κ. Μεταλλίδη, από εκεί και ύστερα, σήμανε συναγερμός και όλο και περισσότερα κρούσματα εμφανίστηκαν, ενώ εφαρμόστηκαν και τα πρώτα έκτακτα μέτρα.
Έως τις 19 Μαρτίου, μέρα που εφαρμόστηκε το καθολικό lockdown, το νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ αύξησε ολοένα και περισσότερο τη διαθεσιμότητα των κλινών για περιστατικά Covid, αλλά και διατάραξε τη λειτουργία του προκειμένου να εκσυγχρονιστεί με τα νέα δεδομένα.
Κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ νοσηλευτηκαν 110 περιστατικά κορωνοϊού σε απλές κλίνες, 25 άτομα σε ΜΕΘ, ενώ κατέληξαν 17 ασθενείς. Ακόμη, μολύνθηκαν από τον ιό πέντε άτομα του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, όλα με ήπια συμπτώματα.
Ο κ. Μεταλλίδης δήλωσε ότι πλέον έχουμε μια σημαντική αύξηση στα περιστατικά, ωστόσο υπάρχει «μια μεγαλύτερη πρόσβαση στη διενέργεια ελέγχων».
Παράλληλα, ο λοιμωξιολόγος μίλησε και για την έναρξη του δεύτερου κύματος το καλοκαίρι και την επιδημία στα γηροκομεία της χώρας και ειδικά της Θεσσαλονίκης, διότι είχε ως αποτέλεσμα, λόγω των νοσηλειών, τα νοσοκομεία να φθάσουν στα όριά τους. Κατά το δεύτερο κύμα της πανδημίας που πλήττει τη χώρα μας μολύνθηκαν 10 γιατροί και επτά νοσηλευτές του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, ένα από τα περιστατικά και ο ίδιος, 8 νοσηλεύτριες λόγω αδυναμίας απομόνωσης στο σπίτι τέθηκαν σε καραντίνα στη νέα πτέρυγα του νοσοκομείου και 25 άτομα του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού τέθηκαν σε καραντίνα. «Προκαλέσαμε μια τεράστια αναστάτωση στο σύστημα», δήλωσε αναφορικά με τις επιπτώσεις που είχε η πανδημία στο νοσοκομείο.
Όπως τόνισε ο λοιμωξιολόγος, ορισμένες αποφάσεις στη χώρα έπαιξαν μεγάλο ρόλο για την εξάπλωση της νόσου.
«Αν θέλουμε να μιλήσουμε για την αποτελεσματικότητα των μέτρων, το καθολικό lockdown είναι το μόνο μέτρο που κατάφερε να περιορίσει την πανδημία», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Πάνω από το μισό η θνητότητα διασωληνωμένων στο ΑΧΕΠΑ
Από την αρχή της πανδημίας έως σήμερα, στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ νοσηλεύτηκαν συνολικά 466 ασθενείς με κορωνοϊό, εκ των οποίων οι 260 εκτός ΜΕΘ με τη θνητότητα στην απλή κλινική να αγγίζει το 8,1% και στη ΜΕΘ το 53,5%.
Ο αναπληρωτής καθηγητής λοιμωξιολογίας ανέφερε ότι στη χώρα μας έχει εντοπιστεί ένα στέλεχος του κορωνοϊού, κάτι το οποίο σημαίνει ότι υπάρχει «τοπική εξάπλωση» και δεν προέρχεται από διάφορους άλλους προορισμούς.
Παράλληλα, έκανε μια αναφορά και στη θεραπεία με ρεμδεσιβίρη, καταλήγοντας ότι μπορεί να συμβάλλει θετικά σε περιστατικά με ήπια συμπτώματα και όχι σε βαριά περιστατικά.
Κλείνοντας, ανέφερε ότι είναι δύσκολο να αξιολογηθούν τα ψευδώς θετικά κρούσματα, αλλά τόνισε ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τηρούνται τα πρωτόκολλα.
Κιουμής: Απαραίτητος ο εμβολιασμός κατά γρίπης και πνευμονιοκόκκου στις ομάδες υψηλού κινδύνου
Την αναγκαιότητα, αλλά και την ασφάλεια του εμβολιασμού κατά της γρίπης και του πνευμονιοκόκκου, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της πανδημίας που διανύουμε τόνισε στην ομιλία του ο καθηγητής Πνευμονολογίας και Λοιμωξιολογίας, διευθυντής της Κλινικής Αναπνευτστικής Ανεπάρκειας ΑΠΘ στο ΓΝΘ Παπανικολάου, Ιωάννης Κιουμής.
Σχετικά με το ποιο από τα δύο εμβόλια να κάνουμε για την προστασία από λοιμώξεις του αναπνευστικού, δήλωσε ότι «αν θέλουμε να προστατεύσουμε τους ασθενείς μας απέναντι στην πνευμονία, τότε χρειάζεται να κάνουμε και το εμβόλιο της γρίπης και το εμβόλιο του πνευμονιοκόκκου».
Ο καθηγητής ανέφερε ότι «η συνύπαρξη του κορωνοϊού στην πανδημία αυτή και της γρίπης παριστά την τέλεια θύελλα», καθώς είναι ένας παράγοντας που μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική επιβάρυνση του συστήματος Υγείας και σε μαζικές συνέπειες στον τομέα της υγείας των ευπαθών ομάδων. Παράλληλα τόνισε ότι είναι σημαντικό να ανιχνεύονται έγκαιρα οι δύο ασθένειες.
Σε ό,τι αφορά το εμβόλια κατά της γρίπης, ο πνευμονολόγος δήλωσε ότι εμβολιασμός ωφελεί τα άτομα επειδή βελτιώνει την ανοσία τους απέναντι σε συγκεκριμένες ασθένειες, ενώ επίσης προστατεύει την κοινότητα μέσω της «ανοσίας της αγέλης».
«Για να επιτευχθεί η ανοσία πρέπει το ποσοστό του εμβολιασμού των ατόμων της κοινότητας να υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο όριο (HIT), διαφορετικό για κάθε λοίμωξη», επισήμανε.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για την γρίπη το όριο αυτό είναι 33-44%, ενώ για τον κορωνοϊό, σύμφωνα με τον ειδικό, δεν είναι ακόμη γνωστό, ωστόσο ενδέχεται να αγγίζει το 60-70%.
O κ. Κιουμής τόνισε την αναγκαιότητα του έγκαιρου εμβολιασμού, καθώς όπως είπε ένας πρόωρος και ένας αργός εμβολιασμός είναι ουσιαστικά ένας άσκοπος εμβολιασμός.
Σύμφωνα με τον λιομωξιολόγος ο σωστός εμβολιασμός στη χώρα μας είναι ο εμβολιασμός μετά τις 15 Νοεμβρίου, πριν την έξαρση της γρίπης.
Παράλληλα, ο καθηγητής παρέθεσε αποτελέσματα έρευνας σύμφωνα με τα οποία τα εμβόλια της γρίπης και του πνευμονιοκόκκου σχετίζονται με χαμηλότερη πιθανότητα εμφάνισης λοίμωξης Covid-19.
Σιούτας: Πώς θα προστατέψουμε το κοινό από τον κορωνοϊό
Για την αερομεταφερόμενη μετάδοση παθογόνων μέσω σταγονιδίων, όπως ο κορωνοϊός, μίλησε στην ομιλία του ο καθηγητής Πολιτικής και Περιβαλλοντικής Μηχανικής, Αεροδιαστημικής και Μηχανολόγων Μηχανικών στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, Κωνσταντίνος Σιούτας.
Ο καθηγητής ανέφερε ότι τα μεγάλα σταγονίδια από το στόμα μπορούν να παραμείνουν στην ατμόσφαιρα για μικρό χρονικό διάστημα, ωστόσο τα μικρά σταγονίδια μπορούν να παραμείνουν από μια ημέρα έως και εβδομάδες.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι μάσκες κάνουν πολύ καλή δουλειά και εμποδίζουν τα μεγάλα σταγονίδια από το μεταφερθούν στον αέρα, ωστόσο δεν είναι τόσο αποτελεσματικές με τα μικρά σταγονίδια τα οποία μπορούν να διαπεράσουν τα φίλτρα τους.
Όπως τόνισε, η καλύτερη επόμενη λύση είναι ο σωστός και αποτελεσματικός εξαερισμός του χώρου, ο οποίος γίνεται με τέσσερις τρόπους:
- Από το παράθυρο
- Από τροφοδοσία αέρα από εξωτερικό χώρο
- Μέσω ανακύκλωσης του αέρα (σημαντικά επικίνδυνο για την παρούσα φάση της πανδημίας χωρίς καλό φίλτρο)
- Μέσω φορητού καθαριστή αέρα (purifier)
Τιτόπουλος: Όλοι μας είμαστε υποψήφια θύματα της πανδημίας
Από την πλευρά ο επεμβατικός Πνευμονολόγος και διευθυντής Πνευμονολογικής Κλινικής στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, Ηρακλής Τιτόπουλος, ο οποίος συντόνισε το σεμινάριο τόνισε την κρισιμότητα της περιόδου του δεύτερου κύματος που διανύουμε έως ότου ανακαλυφθεί το εμβόλιο του κορωνοϊού.
Παράλληλα, ανέφερε ότι οι κοινωνίες πρέπει και οφείλουν να επιστρατεύσουν όλες τους τις επιστημονικές δυνάμεις και να προστατευθούν μέχρι να βγεί το νέο εμβόλιο.
«Όλοι μας, δίχως εξαίρεση, είμαστε υποψήφια θύματα της πανδημίας», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά του ο πνευμονολόγος και πρόεδρος δημοτικού συμβουλίου δήμου Θεσσαλονίκης, Δρόσος Τσαβλής, τόνισε ότι η τοπική αυτοδιοίκηση κατά τη διάρκεια της πανδημίας δώσανε με επιτυχία τη μάχη να διατηρηθούν οι πόλεις καθαρές, να διαφυλαχθεί η δημόσια υγεία, να παρέχονται οι δημόσιες υπηρεσίες στον πολίτη χωρίς διακοπή, να γίνουν βήματα για την ψηφιακή αναβάθμιση των υπηρεσιών και να αναδειχθεί το ανθρώπινο πρόσωπο της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Ο Γιώργος Χειλάς, πνευμονολόγος και επιμελητής Α’, 5η Πνευμονολογική Κλινική, στο Γ.Ν.Ν.Θ.A. «Η Σωτηρία» ανέφερε ότι ένα είναι το σίγουρο μήνυμα που ανέδειξε η πανδημία, ότι «με ή χωρίς κορωνοϊό το ΕΣΥ είναι υποστελεχωμένο».
Παράλληλα, ανέφερε ότι πλέον οι υγειονομικοί έχουν καταλάβει περισσότερα για τα φάρμακα που σχετίζονται με τον κορωνοϊό, αλλά και με τη διαχείριση των ασθενών. Ακόμη, έκανε μια αναφορά στην ιστορία του νοσοκομείου έως σήμερα.
Τέλος, ο ιατρός εργασίας, διδάκτωρ Ιατρικής ΕΚΠΑ και αντιπρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Ιατρών Εργασίας και Περιβάλλοντος Βασίλης Δρακόπουλος, μεταξύ άλλων ανέφερε ότι ελλείψει της «ανοσίας της αγέλης» ή μέχρι να αναπτυχθεί εμβόλιο, και αφού δεν υπάρχει ακόμη αποτελεσματική θεραπεία, «η τήρηση των μέτρων ασφαλείας για την πρόληψη της μετάδοσης πρέπει να συνεχίσει να είναι αυστηρή και αναπόσπαστη».