Skip to main content

10.000 ανέλεγκτες πράξεις μπλοκάρουν το Κτηματολόγιο στη Θεσσαλονίκη

Άρθρο του προέδρου του ΔΣΘ Στάθη Κουτσοχήνα στη Voria για τις ανέλεγκτες πράξεις που μπλοκάρουν τον εκσυγχρονισμό του Κτηματολογίου στη Θεσσαλονίκη

Του Στάθη Κουτσοχήνα*  

Επιλέγω να κάνω μία αναφορά στα τρέχοντα ζητήματα λειτουργίας των κτηματολογικών γραφείων, διότι σύμφωνα με τις ρυθμίσεις της ισχύουσας ΚΥΑ και μετά από επίμονα αιτήματα της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων τα Κτηματολογικά γραφεία δεν βρίσκονται πλέον σε αναστολή. Έχουν επανέλθει σε «κανονική» λειτουργία, όσο γίνεται να είναι κανονική η λειτουργία εν μέσω πανδημίας, καθώς ο συσσωρευμένος όγκος συναλλαγών σε συνδυασμό με τις υποστελεχωμένες υπηρεσίες, τις άδειες ειδικού σκοπού των υπαλλήλων και τα μέτρα προστασίας από την πανδημία προκαλούν αναπόφευκτα ταλαιπωρία στους επαγγελματίες (δικηγόρους, συμβολαιογράφους, δικαστικούς επιμελητές) και στους πολίτες και σημαντική ζημιά στην αγορά και την κοινωνία, που πλήττονται άμεσα από τις μεγάλες καθυστερήσεις (π.χ. ένα έτος αναμονή για την καταχώριση συμβολαίου στο Κτηματολογικό γραφείο Θεσσαλονίκης) και την ανασφάλεια των συναλλαγών.

Η εύρυθμη λειτουργία των κτηματολογικών γραφείων της χώρας και η άμεση και χωρίς ταλαιπωρία εξυπηρέτηση των συναλλασσόμενων, μεταξύ αυτών και των δικηγόρων, είναι ένα μεγάλο στοίχημα τόσο για την Πολιτεία όσο και για τους Δικηγορικούς Συλλόγους. Τα προβλήματα δεν είναι τωρινά, προέρχονται από το παρελθόν και είναι χρόνια: σε πολλές περιπτώσεις ο όγκος της δουλειάς είναι τεράστιος και κυριολεκτικά συνθλίβει τις υποστελεχωμένες υπηρεσίες.

Οι συνέπειες της πανδημίας

Τα παραπάνω χρόνια προβλήματα μεγεθύνονται από την πανδημία και τις συνέπειές της: κλειστές ή υπολειτουργούσες υπηρεσίες για μεγάλο διάστημα, άδειες ειδικού σκοπού του προσωπικού στις ήδη υποστελεχωμένες υπηρεσίες, εξυπηρέτηση με ραντεβού λόγω μέτρων προστασίας της υγείας κλπ. συνθέτουν εν τέλει μία εκρηκτική κατάσταση.
Ο  Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, προκειμένου να συνδράμει με τρόπο άμεσο και αποτελεσματικό στην επίλυση του μεγάλου αυτού ζητήματος, ανέπτυξε σειρά δράσεων σε δύο κατευθύνσεις:

Αφενός, υιοθέτησε μέτρα άμεσης εφαρμογής, που μάλιστα υπερβαίνουν το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του και όμοια τους δεν έχουν υιοθετηθεί πουθενά αλλού στην επικράτεια, στοχεύοντας στην επίλυση καθημερινών προβλημάτων ή έστω στην ανακούφιση από αυτά. Ενδεικτικά:

1. Η απασχόληση ασκούμενων δικηγόρων του ΔΣΘ τόσο στα γραφεία του Κτηματολογίου όσο και του Υποθηκοφυλακείου Θεσσαλονίκης δίνει σημαντική βοήθεια στις υποστελεχωμένες υπηρεσίες.

2. Ο ΔΣΘ παραλαμβάνει αιτήσεις και χορηγεί κτηματολογικά φύλλα και διαγράμματα εδώ και πάρα πολλούς μήνες στους δικηγόρους (είναι χαρακτηριστικό ότι σε διάστημα μόλις ενός μηνός, από 15.12.20 έως 15.1.21, μέσω του ΔΣΘ έλαβαν φύλλο και διάγραμμα περίπου 1.500 δικηγόροι!) επιτρέποντας έτσι να καταρτιστούν αντίστοιχες συμβολαιογραφικές πράξεις, να κλείσουν φάκελοι προτάσεων σε εκκρεμείς δίκες κλπ.

3. Η εγκατάσταση και λειτουργία από τον ΔΣΘ αίθουσας Η/Υ και παροχής δικτύου στα γραφεία του Υποθηκοφυλακείου στην οδό Σαπφούς, από τα οποία γίνεται έρευνα στα στοιχεία του Κτηματολογίου (περιοχή ΧΑΝΘ), έχει δώσει διέξοδο στις ατελείωτες ανάγκες για ραντεβού για έρευνα τίτλων.

4. Η ηλεκτρονική εφαρμογή που ανέπτυξε ο ΔΣΘ για όλα τα κτηματολογικά γραφεία του πολεοδομικού συγκροτήματος, ώστε να κλείνονται ραντεβού για έρευνα, βοήθησε να μην αναμένουν με τις ώρες στις ουρές οι συνάδελφοι.

5. Η παροχή υλικού, όπως εκτυπωτές, πλέξι γκλας και αντισηπτικά, στα κτηματολογικά γραφεία, βοήθησε να βελτιωθεί ο τρόπος λειτουργίας τους και εξυπηρέτησης του κοινού με ασφάλεια.

6. Οι συνεχείς συσκέψεις με τους προϊσταμένους των Κτηματολογικών γραφείων δίνουν σε καθημερινή βάση και στο μέτρο του δυνατού πρακτικές λύσεις (π.χ. εξυπηρέτηση για φύλλο και διάγραμμα από ξεχωριστό ταμείο σε σχέση με τις καταχωρίσεις κλπ.).

Όλα τα παραπάνω και πολλά άλλα που έγιναν στην πορεία, κατέστησαν εφικτά χάρη στη συνεργασία με αλληλοεκτίμηση και σεβασμό που αναπτύχθηκε με τον Γενικό Διευθυντή του Κτηματολογίου, κ. Κοτσώλη, όπως και με όλους τους Προϊστάμενους των Κτηματολογικών γραφείων της Θεσσαλονίκης.

Πραγματική επανάσταση

Αφετέρου, πέρα από τα μέτρα που στοχεύουν στην άμεση ανακούφιση, ο ΔΣΘ και η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων στόχευσαν στην ουσιαστική και θεσμική υποστήριξη της προσπάθειας της Πολιτείας να λυθούν οριστικά τα χρονίζοντα προβλήματα λειτουργίας των κτηματολογικών γραφείων, με ριζικές λύσεις, που θα φέρουν πραγματική επανάσταση στον τρόπο που συναλλασσόμαστε με αυτά: Μετά από σημαντική προετοιμασία και πολλές συσκέψεις με τους αρμόδιους Υπουργούς (Δικαιοσύνης, Περιβάλλοντος και πλέον Ψηφιακής Διακυβέρνησης), αλλά και τον Γενικό Διευθυντή του Κτηματολογίου, είναι πλέον θέμα ημερών η δημοσίευση της ΚΥΑ που θα δίνει τη δυνατότητα στους δικηγόρους να διενεργούν «απομακρυσμένο» έλεγχο τίτλων από τα γραφεία τους! Δυνατότητα που έχουμε επιμείνει ότι θα πρέπει να γίνει με πλήρη διασφάλιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των δικηγόρων και χωρίς επιπλέον κόστος.

Πρόβλημα στη Θεσσαλονίκη

Δυστυχώς, για το πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης, μόλις τεθεί σε εφαρμογή αυτή η δυνατότητα, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο από το Κτηματολογικό γραφείο Καλαμαριάς, το οποίο έχει ενταχθεί οριστικά στον φορέα του Κτηματολογίου. Το κεντρικό Κτηματολογικό γραφείο της Θεσσαλονίκης λειτουργεί ακόμα ως μεταβατικό γραφείο, με υπαλλήλους του παλιού Υποθηκοφυλακείου, η δε ένταξη του στον φορέα του Κτηματολογίου, ώστε να λειτουργήσει ηλεκτρονικά και να παρέχει τη δυνατότητα για απομακρυσμένη έρευνα και ηλεκτρονική εξυπηρέτηση, δεν είναι εφικτή, αν δεν εκκαθαριστούν οι χιλιάδες πράξεις –σύμφωνα με εκτιμήσεις ίσως πρόκειται για 10.000 πράξεις- που εκκρεμούν για νομικό έλεγχο. Στο κρίσιμο αυτό ζήτημα έρχεται να συνδράμει μία σημαντική πρωτοβουλία του ΔΣΘ και της Ολομέλειας, καθώς μετά από σχεδόν ένα έτος προσπαθειών και πολλά εμπόδια και ιδεοληψίες που ξεπεράστηκαν στην πορεία, είναι θέμα ημερών η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του ΔΣΘ και του Κτηματολογίου, που θα έχει ως στόχο τη διενέργεια του νομικού ελέγχου των πράξεων του Κτηματολογίου Θεσσαλονίκης που εκκρεμούν προς καταχώριση από δικηγόρους μέλη του ΔΣΘ. Ο έλεγχος θα γίνει από συναδέλφους που θα παρακολουθήσουν εξειδικευμένα σεμινάρια, τα οποία θα διοργανωθούν δωρεάν από τον ΔΣΘ και θα αναλάβουν, με τη σειρά και κατόπιν κλήρωσης, τον έλεγχο των πράξεων, αλλά και την υποστήριξη λειτουργίας του κτηματολογικού γραφείου με φυσική παρουσία. Η διαδικασία αυτή έχει πολλαπλά οφέλη, τόσο για τους δικηγόρους, που θα αποκτήσουν δωρεάν εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία και θα αμειφθούν για την εργασία τους, όσο και για το Κτηματολόγιο που θα βοηθηθεί στην εκκαθάριση του τεράστιου στοκ των ανέλεγκτων πράξεων.

Σημαντικά οφέλη θα αποκομίσει, όμως, και η αγορά και η κοινωνία της πόλης που θα δει το προσεχές διάστημα μία πραγματική επανάσταση στον τρόπο λειτουργίας του Κτηματολογίου, χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς ταλαιπωρία, αλλά και το δικηγορικό σώμα που θα αναβαθμίσει το κύρος του έχοντας βοηθήσει στο να επιλυθεί ένα μεγάλο πρόβλημα λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης (όπως φιλοδοξούμε να γίνει και με τη συμμετοχή των δικηγόρων στην έκδοση συντάξεων με αντίστοιχη προγραμματική σύμβαση με το υπουργείο Εργασίας).

Εν κατακλείδι, η λειτουργία του Κτηματολογίου και η εξυπηρέτηση των συναλλασσόμενων είναι αναμφισβήτητο ότι γίνεται σήμερα μετ’ εμποδίων, λόγω των συσσωρευμένων χρόνιων προβλημάτων, που επιτείνονται από την πανδημία. Ωστόσο, η μεθοδική δουλειά που γίνεται εδώ και αρκετό καιρό, με την ουσιαστική και θεσμική συμμετοχή του ΔΣΘ και της Ολομέλειας, διαμορφώνει μία νέα πραγματικότητα στο Κτηματολόγιο που θα τεθεί σε λειτουργία μέσα στο αμέσως προσεχές μέλλον, επ’ ωφελεία των δικηγόρων και λοιπών επαγγελματιών, των πολιτών και εν τέλει της κοινωνίας και της αγοράς της Θεσσαλονίκης.

*Ο κ. Στάθης Κουτσοχήνας είναι πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης