του Γιάννη Μαγκριώτη*
Μετά τους τρελούς λογαριασμούς της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου, ακολούθησαν οι τρελές τιμές στα καύσιμα.
Η κυβέρνηση, μπορεί να λέει ότι είναι εισαγόμενη η ακρίβεια και σε μεγάλο βαθμό είναι, όμως πως δικαιολογείται και πάλι, όπως στην πανδημία, όπου έχουμε τα χειρότερα αποτελέσματα, από όλες τις χώρες της ΕΕ, της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, να έχουμε τις υψηλότερες τιμές και στα καύσιμα;. Σίγουρα ένας βασικός λόγος είναι ο υψηλότερος Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης και ο υψηλότερος ΦΠΑ.
Αυτό σημαίνει, ότι το κράτος φορολογεί την κατανάλωση, με τον έμμεσο αυτό τρόπο, πολύ περισσότερο από χώρες που έχουν πολύ πιο υψηλά εισοδήματα.
Όμως, τι συμβαίνει, όταν, κάποιος έκτακτος λόγος, όπως την περίοδο που διανύουμε, που οι έκτακτοι λόγοι είναι πολλοί, εκτινάσσουν πολύ πάνω από το συνηθισμένο τις τιμές;
Τότε, εκτός από την αλυσίδα του ιδιωτικού τομέα, που αυξάνει την κερδοφορία του, με την αρχή της αλυσίδας, να έχει τα μεγαλύτερα κέρδη, αποτέλεσμα της κερδοσκοπίας τους, κάτι που οι κυβερνήσεις, είτε δεν θέλουν είτε αδυνατούν να ελέγξουν, κερδοσκοπεί και το δημόσιο, δηλαδή η κυβέρνηση, κερδοσκοπεί εις βάρος της οικονομίας, της παραγωγής και περισσότερο εις βάρος των καταναλωτών, δηλαδή της πλειοψηφίας των πολιτών.
Η χώρα μας, δεν φημίζεται για τους επαρκείς ελεγκτικούς μηχανισμούς, αφήνω την κυβερνητική βούληση, για να περιορίσει την ιδιωτική κερδοσκοπία.
Δυστυχώς όμως, σε μερικές περιπτώσεις, λόγω των υψηλών έμμεσων φόρων στα καύσιμα, η κερδοσκοπία του κράτους, δηλαδή της κυβέρνησης, είναι πολύ μεγάλη.
Πολλές κυβερνήσεις της ΕΕ, αν και έχουν χαμηλότερους συντελεστές φορολόγησης από την χώρα μας, τους κατέβασαν και άλλο, για να βοηθήσουν την παραγωγική οικονομία τους και φυσικά την πλειοψηφία των καταναλωτών, μειώνοντας και τα κρατικά έσοδα. Η δική μας κυβέρνηση, θεωρεί αυτή την επιλογή υπονόμευση της δημοσιονομικής σταθερότητας και ακραίο λαϊκισμό.
Έχει όμως βάση, αυτό που λέει; Όχι φυσικά.
Ο ΕΦΚ στην βενζίνη, την απλή αμόλυβδη, στην χώρα μας, έχει 700 ευρώ/χιλιόλιτρο, ο ελάχιστος συντελεστής σε ΕΕ είναι 359 ευρώ/χιλιόλιτρο. Πετρέλαιο εσωτερικής καύσης κινητήρων 410 ευρώ/χιλιόλιτρο στην Ελλάδα, 330 ευρώ/χιλιόλιτρο, ο ελάχιστος συντελεστής στην ΕΕ.
Στις ανακοινώσεις της η κυβέρνηση, για την ανακούφιση του παραγωγικού κόσμου και των νοικοκυριών, είπε ότι:
1. Θα επιδοτήσει 60 λίτρα τον μήνα, για τρείς μήνες, για οικογενειακά εισοδήματα μέχρι 30.000 ευρώ, δηλαδή, πάντα σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης, για 3.000.000 περίπου νοικοκυριά και για ένα αυτοκίνητο
2. Η επιδότηση θα είναι 22 ευρώ το λίτρο για την αμόλυβδη βενζίνη των 95 οκτανίων και 15 ευρώ το λίτρο, για το πετρέλαιο κίνησης(diesel).
3. Το συνολικό ποσό που θα διαθέσει η κυβέρνηση το υπολογίζει περίπου στα 130.000.000 ευρώ.
Αν τώρα κάνουμε μερικές απλές αριθμητικές πράξεις, θα βρεθούμε μπροστά σε μια μεγάλη δυσάρεστη έκπληξη για την κοινωνία και πολύ ευχάριστη, για την κυβέρνηση.
Με μέση τιμή το λίτρο η απλή αμόλυβδη, όπως αναφέρεται στο παρατηρητήριο τιμών του υπουργείου ανάπτυξης, τις τελευταίες ημέρες, 2,1 ευρώ, για 60 λίτρα ο καταναλωτής, θα πληρώσει 126 ευρώ. Τον Σεπτέμβριο με μέση τιμή στο 1,5 περίπου για τα 60 λίτρα πλήρωνε 90 ευρώ, δηλαδή 36 ευρώ περισσότερα σήμερα. Η ανακούφιση της κυβέρνησης είναι 22 λεπτά το λίτρο, δηλαδή 13,2 ευρώ στα 60 λίτρα. Επειδή όμως η μέση κατανάλωση ενός μέσου κυβισμού αυτοκίνητου, κατ’ ελάχιστο είναι 120 λίτρα τον μήνα, αυτό σημαίνει ότι θα πληρώσει ο καταναλωτής, το ελάχιστο 58,8 ευρώ, περισσότερα τον μήνα.
Να δούμε τώρα, πόσα περισσότερα ευρώ εισπράττει το κράτος σήμερα από ότι τον Σεπτέμβριο : Τον Σεπτέμβριο το κράτος στα 60 λίτρα έπαιρνε 54 ευρώ. Σήμερα για τα ίδια λίτρα εισπράττει 75,6 ευρώ. Και επειδή θα βάλουμε δύο φορές το μήνα από 60 λίτρα περίπου, το κράτος θα εισπράξει 151,2, τουλάχιστον τον μήνα από το κάθε αυτοκίνητο.
Και επειδή, όπως είπε η κυβέρνηση, αυτό θα ισχύσει, για περίπου 3.000.000 νοικοκυριά και για το ένα αυτοκίνητο της οικογένειας, το επιπλέον ποσό που θα εισπράξει το κράτος είναι 529.200.000 ευρώ. Υπάρχουν και άλλα 3.000.000 αυτοκίνητα, πάντα σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης, τα οποία δεν θα έχουν καμία επιδότηση. Εάν και αυτά, θα έχουν την ίδια περίπου κατανάλωση, τότε το κράτος θα εισπράξει περίπου 648.000.000 ευρώ περισσότερα από τον Σεπτέμβριο, δηλαδή συνολικά 1.177.200.000. περισσότερα.
Το συνολικό ποσό που θα δώσει η κυβέρνηση, όπως το ανακοίνωσε, είναι 130.000.000 ευρώ, δηλαδή στο τέλος του τριμήνου θα μείνουν στα κρατικά ταμεία 1.047.200.000 ευρώ περισσότερα.
Τα ποσά φυσικά δεν μπορεί να είναι ακριβή, γιατί δεν ξέρουμε πόσο διάστημα η μεσοσταθμική τιμή θα είναι στα 2,1 ευρώ το λίτρο, το τρίμηνο μπορεί να ανέβει, μπορεί και να κατέβει, μπορεί και να κρατήσει περισσότερο από τρείς μήνες η τιμή, πάνω από την βάση του 1,5 ευρώ το λίτρο, που πήραμε την μέση τιμή του Σεπτέμβρη, όπως μπορεί η γενικευμένη ακρίβεια, να οδηγήσει σε περιορισμό ή και ακινητοποίηση, πολλών αυτοκινήτων. Όμως σε κάθε περίπτωση σε αυτήν την κλίμακα θα είναι περίπου τα ποσά.
Το ίδιο και χειρότερα είναι τα πράγματα με το πετρέλαιο κίνησης. Φυσικά τα ίδια αναλογικά ισχύουν με το φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια.
Τώρα είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί περιχαρής η κυβέρνηση ανακοίνωσε υπέρβαση εσόδων του δημοσίου κατά 538.000.000 ευρώ, από τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, ενώ λόγω παράτασης της πανδημίας, μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας, λόγω πανδημίας και ακρίβεια, αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο, έπρεπε να έχουμε λογικά έσοδα, κάτω των προβλέψεων του προϋπολογισμού.
Όσο πιο μεγάλη είναι η ακρίβεια και όσο πιο υψηλός είναι ο πληθωρισμός, τόσο περισσότερα εισπράττει το δημόσιο, από τους πολίτες. Βέβαια, μέχρι ένα όριο, γιατί, από ένα σημείο και μετά, αρχίζει η κατάρρευση, εάν μάλιστα υπολογίσουμε και την αύξηση των επιτοκίων που μοιραία θα φέρει ο υψηλός πληθωρισμός, τότε θα βρεθούμε κοντά στο 2008.
*Ο Γιάννης Μαγκριώτης είναι πρώην υφυπουργός κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ