Του Γιάννη Μαγκριώτη*
Τα πλημμυρικά φαινόμενα στη Χαλκιδική είναι συνεχή και οι καταστροφές μεγάλες, ενώ η περιοχή λόγω της οικιστικής υπερανάπτυξης και της τουριστικής μεγέθυνσης, εδώ και χρόνια, στερείται των αναγκαίων υδάτινων πόρων για την ασφαλή υδροδότηση της και την άρδευση, της σημαντικής και ποιοτικής αγροτικής παραγωγής της.
Ουσιαστικά σημαντικά έργα, αντιπλημμυρικής προστασίας στην Χαλκιδική τόσο από την Περιφέρεια, όσο και από τις Κυβερνήσεις δεν έχουν γίνει.
Τα τρία φράγματα Ολύνθιου, Χαβρία και Πετρένια με τα δίκτυά τους, χωροθετηθήκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και ταυτόχρονα έγιναν και οι προκαταρκτικές μελέτες τους.
Τα τρία φράγματα εκτός από το ότι θα λύσουν οριστικά τα προβλήματα υδροδότησης και άρδευσης συνολικά της Χαλκιδικής, θα αποτελέσουν και την βασική αντιπλημμυρική ασπίδα της.
Οι οριστικές μελέτες τους δημοπρατηθήκαν την περίοδο 2010-2012, συνολικού κόστους περίπου 25 εκ. ευρώ και είχαν χρόνο ολοκλήρωσης το αργότερο το 2014.
Δυστυχώς όμως, η μελέτη για το φράγμα στον Ολύνθιο εγκαταλείφτηκε, στα Πετρένια που ολοκληρώθηκε πριν δυο περίπου χρόνια δεν έγινε καμία προσπάθεια εξεύρεσης των πόρων χρηματοδότησης του, περίπου 50 εκ. ευρώ, ούτε από την Περιφέρεια, ούτε από την κυβέρνηση, ενώ του Χαβρία που η κατασκευή του φράγματος είχε ενταχθεί από την κυβέρνηση το 2014 στο ΕΣΠΑ με 120 εκ. ευρώ, κατά παράδοξο τρόπο απεντάχθηκε από την επόμενη κυβέρνηση το 2016. Σήμερα που έχει τελειώσει και η μελέτη για την πρώτη φάση του δικτύου μεταφοράς του νερού, όχι μόνο δεν συζητά η κυβέρνηση την ένταξη του, έστω στο επόμενο ΕΣΠΑ (2020-2027), αλλά αποφάσισε να αναζητήσει ιδιωτική χρηματοδότηση.
Η Χαλκιδική με τα μοναδικά συγκριτικά της πλεονεκτήματα στον πρωτογενή, δευτερογενή τομέα και κυρίως στον τουρισμό, πρέπει να υποστηριχτεί αποφασιστικά τόσο από την Περιφέρεια, όσο και από την κυβέρνηση, γιατί μπορεί να προσφέρει, πέρα από την τοπική οικονομία και απασχόληση, πολλά περισσότερα στην οικονομία της χώρας και στην απασχόληση συνολικά της Μακεδονίας.
Το master plan των βασικών δημοσίων υποδομών της Χαλκιδικής υπάρχει από το 2011 και καλύπτει τους τρεις βασικούς πυλώνες για την ανάπτυξή της που είναι, οι συγκοινωνιακές υποδομές για την γρήγορη και ασφαλή μετακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων, τα τρία φράγματα με τα αντίστοιχα δίκτυα για την ύδρευση, την άρδευση και την αντιπλημμυρική προστασία της συνολικά και τις υποδομές για την αποτελεσματική διαχείριση των σκουπιδιών, των οικιακών, αλλά και των βιομηχανικών αποβλήτων.
Χρειάζεται αποφασιστική και υπεύθυνη διεκδίκηση από τους τοπικούς φορείς και τους πολιτικούς εκπροσώπους της Χαλκιδικής καθώς και σταθερή, ουσιαστική υποστήριξη από την Περιφέρεια και την κυβέρνηση, κάτι που δεν υπάρχει, αφού κανένα σημαντικό έργο δεν δημοπρατήθηκε μετά το 2012 και αυτά που είχαν δημοπρατηθεί και είχαν ξεκινήσει, είτε δεν τέλειωσαν ακόμη, είτε τέλειωσαν με μεγάλες καθυστερήσεις και μεγάλες υπερβάσεις του προϋπολογισμού τους.
Και ξαφνικά, την ημέρα της ομιλίας του Πρωθυπουργού στο Παλέ ντε Σπόρ, οι υπουργοί κάλεσαν σύσκεψη των αυτοδιοικητικών παραγόντων της Χαλκιδικής στην Θεσσαλονίκη και ανακοίνωσαν, ότι έχουν πρόθεση να αναζητήσουν συμβούλους για να ετοιμάσουν την κατασκευή του φράγματος Χαβρία με ιδιωτική χρηματοδότηση, γιατί δεν έχουν προβλεφθεί για τα επόμενα πολλά χρόνια πόροι από τον κρατικό προϋπολογισμό και το ΕΣΠΑ.
Τα ερωτήματα πολλά:
1) Γιατί απένταξαν από το τρέχον ΕΣΠΑ το 2016 το φράγμα του Χαβρία;
2) Γιατί η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας δεν ενδιαφέρθηκε να εντάξει το φράγμα στα Πετρένια, με χαμηλότερο κόστος, στο τρέχον ΕΣΠΑ, όταν οι μελέτες του είναι έτοιμες από το 2016;
3) Τα 140 εκατομμύρια ευρώ, που υπολογίζει η κυβέρνηση να κοστίσει τώρα, η κατασκευή του φράγματος στον Χαβρία και η πρώτη φάση του δικτύου για την Κασσανδρία και τα οποία θα τα αναζητήσει από ιδιώτες, είναι ουσιαστικά δάνειο του δημοσίου και θα μπει στο χρέος, κάτι που πρέπει να πάρει την έγκριση της Τρόικας και να κοπούν από αλλού, από που;
4) Εάν δεν μπουν στο δημόσιο χρέος για να πληρωθούν με τους τόκους τα επόμενα χρόνια από τον κρατικό προϋπολογισμό, σημαίνει, ότι το νερό θα πρέπει να είναι πολύ ακριβό για να αποπληρώσει την ιδιωτική επένδυση, την λειτουργεία και την συντήρηση, όπως οι αυτοκινητόδρομοι με τα πυκνά και ακριβά διόδια.
5) Ακόμη και αν όλα πάνε όπως τα εξήγγειλε η κυβέρνηση, ο χρόνος για την ανάθεση στους συμβούλους της προετοιμασίας του ΣΔΙΤ, η δημοπράτηση του έργου, οι απαλλοτριώσεις, κόστους 30 περίπου εκ. ευρώ που δεν υπάρχουν πουθενά, θέλουν τρία με τέσσερα χρόνια περίπου, για να αρχίσει η κατασκευή του, γιατί το κρύβουν;
6) Για την Καλλικράτεια, την Σιθωνία, την Βόρεια Χαλκιδική και το τρίτο πόδι καμία πρόβλεψη, ούτε στα χαρτιά, γιατί;
Δυστυχώς, όταν τόσα χρόνια Περιφέρεια και τοπικοί αξιωματούχοι δεν έδειξαν κανένα ενδιαφέρον, είναι βέβαιο, ότι θα χειροκροτούν τις εξαγγελίες και ας είναι λόγια πριν τις εκλογές χωρίς αντίκρισμα αλήθειας.
Βολεύονται όλοι, γιατί φαίνεται, ότι κάτι κάνουν.
*Ο Γιάννης Μαγκριώτης είναι συντονιστής της Πρωτοβουλίας για τη Νέα Σοσιαλδημοκρατία και πρώην υφυπουργός Υποδομών του ΠΑΣΟΚ