Skip to main content

Μια Εβραία στην υπηρεσία της Γκεστάπο

Ένα βιβλίο για μια Εβραία βοηθό της Γκεστάπο προκαλεί έντονες συζητήσεις στη Γερμανία. Σκληρά λόγια για το μυθιστόρημα του Τάκις Βύργκερ.

«Υπάρχει ένας νέος διάλογος για τη λογοτεχνία», υποστηρίζει η Χάνα Λίμαν, κριτικός λογοτεχνίας στην εφημερίδα Die Welt «και αυτή είναι ζωτικής σημασίας». Ο λόγος για το νέο βιβλίο του Τάκις Βύργκερ με τίτλο «Στέλλα», το οποίο κυκλοφόρησε στις 11 Ιανουαρίου στη Γερμανία από τον εκδοτικό οίκο Χάνσερ.  

Ο Τάκις Βύργκερ είναι δημοσιογράφος και το μυθιστόρημα «Στέλλα» είναι το δεύτερο βιβλίο του. Το έργο του βασίζεται σε μια πραγματική ιστορία, πραγματεύεται τη ζωή της εβραίας Στέλλα Κίμπλερ, το γένος Γκόλντσλαγκ, η οποία κατά τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος κατέδιδε Εβραίους συμπολίτες της στη Γκεστάπο. Ο συγγραφέας έγραψε μια μυθοπλαστική ιστορία γύρω από την πραγματική. Οι απόψεις για το αν η απόδοση είναι επιτυχημένη ή όχι διίστανται.

Ωστόσο η συζήτηση για το βιβλίο του είναι ασυνήθιστα έντονη. Έτσι η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung γράφει ότι το βιβλίο είναι «σκάνδαλο, προσβολή και πραγματικό παράπτωμα» αλλά και «σύμβολο ενός κλάδου που φαίνεται να έχει χάσει κάθε εθνικό ή αισθητικό κριτήριο αν θέλει να πουλήσει ένα τέτοιο βιβλίο εν είδει πολύτιμης προσφοράς στη μνήμη του Ολοκαυτώματος».

Τι θα πουν οι αναγνώστες;

Η παραπάνω δριμεία κριτική είναι μόνο μια από πολλές που δημοσιεύονται τις τελευταίες μέρες στον γερμανικό Τύπο. Από την πλευρά του ο εκδοτικός οίκος απάντησε μέσω Facebook: «Αυτή η συζήτηση για το πώς και τι επιτρέπεται να γράφεται χαρακτηρίζει δικαίως τη λογοτεχνία από το '45 και μετά», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Φλόριαν Κέσλερ, δημοσιογράφος και επιμελητής του οίκου Χάνσερ. Στην αναλυτική του απάντηση επεσήμανε επίσης ότι τη δεκαετία του 1990 ο συγγραφέας του μυθιστορήματος «Σφραγισμένα Χείλη» Μπέρνχαρντ Σλινκ κατηγορήθηκε για αναπαραγωγή κλισέ και εκμετάλλευση του Ολοκαυτώματος. Λίγα χρόνια αργότερα το βιβλίο προστέθηκε στη σχολική διδακτική ύλη.

Πάντως η κριτικός λογοτεχνίας Χάνα Λίμαν απορεί για την σκληρή κριτική. Η ίδια τάσσεται γενικά υπέρ του βιβλίου αν και παραδέχεται ότι υπάρχουν πολλά ερωτήματα που θα μπορούσαν να τεθούν.

Μένει να φανεί ποια θα είναι η άποψη του αναγνωστικού κοινού. Σίγουρα πάντως υπάρχει ενδιαφέρον. Τα εισιτήρια για σχετική εκδήλωση, παρουσία του συγγραφέα στο Αμβούργο στις 14 Ιανουαρίου είχαν εξαντληθεί καιρό πριν. Ενδιαφέρον υπάρχει και στο εξωτερικό. Το βιβλίο πρόκειται να μεταφραστεί σε εννέα γλώσσες, μεταξύ άλλων στα Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά και Κινεζικά.

Πέτρα Λάμπεκ

Επιμέλεια: Αλεξάνδρα Κοσμά

Πηγή: Deutsche Welle