Να μη σταματήσουν να ονειρεύονται, να μη σταματήσουν να πιστεύουν ότι η ζωή που άφησαν πίσω τους φεύγοντας από την πατρίδα, τα σπίτια και πολλές φορές από την οικογένειά τους είναι ένα όνειρο ζωντανό που μπορεί να γίνει και πάλι πραγματικότητα, καλεί τα παιδιά - πρόσφυγες η συγγραφέας του παιδικού βιβλίου, «Μια ζαχαρένια συνταγή», Φωτεινή Κωνσταντοπούλου, στη συνέντευξή της στη Voria.gr.
Το «Μια ζαχαρένια συνταγή», από τις εκδόσεις Ιανός, πραγματεύεται τη σημασία της μόρφωσης και την αξία της αλληλεγγύης και τελεί υπό την αιγίδα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Όλα τα έσοδα από τις πωλήσεις του θα διατεθούν για τη στήριξη της παγκόσμιας εκστρατείας Back2School της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, η οποία στηρίζει την πρόσβαση στην εκπαίδευση των προσφυγόπουλων σε όλον τον κόσμο. Την παρούσα έκδοση, με παράλληλες δράσεις, υποστηρίζει και ο δήμος Πειραιά.
Η κα. Κωνσταντοπούλου, αστυνομικός στο επάγγελμα, εν όψει της παρουσίασης του βιβλίου της στο κατάστημα Ιανός επί της πλατείας Αριστοτέλους (13/12, 12:00), μιλά στη Voria.gr για τον ήρωα πονήματός της, Ρένιο Ζαχαρένιο, τον ζαχαροπλάστη που με τη δύναμη της αγάπης και της αλληλεγγύης κατάφερε κι «έφτιαξε τη "Ζαχαρένια Συνταγή" που έδωσε τη λύση», ζητεί από τα παιδιά «να μη σταματήσουν να πιστεύουν ότι κάθε στιγμή της ζωής μας είναι μια καινούρια αρχή για εκείνα τα όμορφα και τα θετικά που επιθυμούμε να συμβούν», εξηγεί τις θετικές επιπτώσεις του «Μια ζαχαρένια συνταγή» σε παιδιά και... μεγαλύτερα παιδιά και αναδεικνύει την αξία και την αναγκαιότητα, «όσο ποτέ άλλοτε», της μόρφωσης και της γνώσης, σε ένα παρόν που ο κόσμος δυστυχεί και υποφέρει.
Ποιο είναι πραγματικά το μυστικό «Μιας ζαχαρένιας συνταγής»;
Εκεί ανάμεσα στις σελίδες του βιβλίου, τις λέξεις και τις εικόνες του οι μικροί και οι μεγάλοι αναγνώστες θα βρουν κρυμμένα όλα τα μυστικά της. Είναι ένας πολύχρωμος περίπατος αγάπης για την αναζήτηση του κρυμμένου θησαυρού. Ας αφήσουμε τους φίλους μας να τον περπατήσουν και ελπίζω να τον απολαύσουν.
Από πού αντλήσατε την έμπνευση για τη δημιουργία του βιβλίου και γιατί σας συνεπήρε ο Ρένος Ζαχαρένιος;
Όλα ξεκίνησαν από τις εικόνες που κατέκλυσαν το διαδίκτυο με παιδιά που τα όνειρά τους έχουν αφετηρία τη φυγή από έναν πόλεμο, τα γεμάτα φόβο μάτια τους και όλους εκείνους, τους εξόριστους από τις πατρίδες τους, ανθρώπους που το ταξίδι του λυτρωμού τους έβρισκε διέξοδο στη θάλασσα, χωρίς ποτέ να γνωρίζουν αν η «τύχη» θα είναι με το μέρος τους. Και από τη μεγάλη μου επιθυμία για έναν κόσμο φωτεινό, ονειρικό, γεμάτο χαρούμενες παιδικές φωνές και ανθρώπους ευτυχισμένους. Ήταν εκείνο το βράδυ που ο ήρωας του βιβλίου ο Ρένος ο Ζαχαρένιος εμφανίστηκε στις σκέψεις μου και μου έδειξε τη λύση γι’ αυτόν ακριβώς τον κόσμο. Ο ζαχαροπλάστης που με τη δύναμη της αγάπης και της αλληλεγγύης κατάφερε κι έφτιαξε τη Ζαχαρένια Συνταγή που έδωσε τη λύση.
Τι θέλει να πει ο Ρένος Ζαχαρένιος σε ένα παιδί και τι σε έναν γονέα;
Είναι ένα βιβλίο που απευθύνεται τόσο στις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους, όσο και στον τρόπο που όλοι μαζί μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν κόσμο γεμάτο χρώματα και ευτυχία. Σαν εκείνα τα χρώματα που κατακλύζουν τις σελίδες του. Σαν εκείνη την ευτυχία που σκορπά η Ζαχαρένια Συνταγή του αλλιώτικου ζαχαροπλάστη στον πλανήτη σαν κύμα χωρίς σταματημό.
Και ακριβώς επειδή το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά είναι γραμμένο σε γλώσσα απλή και κατανοητή, προτρέποντάς τα να εντάξουν στο ήδη υπάρχον λεξιλόγιό τους και άλλες πιο βαθιές έννοιες με τρόπο παιχνιδιάρικο και χρωματιστό. Η εικονογράφος του βιβλίου, η Σάντρα Ελευθερίου, φρόντισε να αναδείξει τα σημεία εκείνα του κειμένου με πολύ ζωντανά χρώματα και τις κατάλληλες εικόνες.
Δεν είναι, όμως, μόνο ένα παιδικό βιβλίο. Η αγάπη δεν γνωρίζει όρια, πόσο μάλλον ηλικιακά, και η αλληλεγγύη μας καλεί όσο ποτέ άλλοτε να την υπηρετήσουμε.
Αν πέσει στα χέρια ενός παιδιού: Θα το γεμίσει αυτοπεποίθηση και δύναμη ότι ναι, σίγουρα ο κόσμος μπορεί να αλλάξει, αρκεί μόνο το μυστικό της Ζαχαρένιας Συνταγής.
Αν πέσει στα χέρια ενός μεγάλου ή καλύτερα ενός «μεγαλύτερου παιδιού»: Θα τον κάνει να ονειρευτεί μαζί με τα παιδιά του ότι όλοι μαζί μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο, αρκεί να το θέλουμε όλοι μαζί.
Τι μπορεί να κάνει ένας γονιός για να βοηθήσει το παιδί του ν’ αγαπήσει το διάβασμα από μικρή ηλικία;
Μία συνταγή έχω κατά νου. Εκείνη που δοκίμασε όταν ήμουν μικρή και ο δικός μου ο μπαμπάς και έπιασε. Τον θυμάμαι να διαβάζουμε μαζί πολλά παραμύθια. Να μου εξηγεί λέξεις άγνωστες, να συζητάμε για την ιστορία που διαβάσαμε. Να μου αναλύει το δίδαγμα. Όταν έμαθα να διαβάζω αργότερα τον θυμάμαι πάντα να μου λέει «διάβασε μέχρι εκεί που μπορείς κι ας σε πάρει ο ύπνος.» Το έκανα. Το κάνω μέχρι σήμερα. Αγάπη και φιλική προσέγγιση θέλει το διάβασμα. Το βιβλίο είναι ένας φίλος που σου μιλάει με φωνή που φτιάχνεις εσύ και εικόνες που ζωγραφίζεις με τον νου. Και πάντα κάτι έχει να σου δώσει.
Λένε πως το παιδί είναι ο αυστηρότερος κριτής. Είναι τα παιδιά ένα ώριμο αναγνωστικό κοινό;
Είναι μια κοινωνία γεμάτη αλήθεια και ένα κοινό γεμάτο προκλήσεις. Αν αυτή η αλήθεια μοιάζει στα μάτια των μεγάλων αυστηρή αυτό δεν κάνει τα ίδια τα παιδιά αυστηρά. Ο αυθορμητισμός τους από την άλλη που προέρχεται από την αθωότητα τους, η οποία δεν γνωρίζει όρια καθωσπρεπισμού τα κάνει αξιαγάπητα. Επομένως ναι, είναι όχι απλά ένα ώριμο κοινό, αλλά ένα κοινό που θα πει αλήθειες, αρκεί να είναι κανείς ώριμος και έτοιμος να τις ακούσει.
Όπως αναφέρεται στην περιγραφή του, το βιβλίο θέτει ως στόχο την καλλιέργεια της αγάπης και της αλληλεγγύης. Ποιος είναι ο ευκολότερος τρόπος να επιτευχθεί αυτό και τι σημαίνουν για εσάς οι δύο, αυτές, βαρυσήμαντες έννοιες;
Το βιβλίο αναδεικνύει τις έννοιες της αγάπης και της αλληλεγγύης μέσα από την πολύχρωμη ιστορία του Ρένου του Ζαχαρένιου. Είναι δύο έννοιες που μόνο αυτές αρκούν για να κάνουν τη συνταγή της ζωής γλυκιά. Αρκεί μόνο να τις εκφράζουμε σε κάθε ευκαιρία που μας δίνεται. Να απλώνουμε το χέρι να προσφέρουμε τη βοήθεια μας σε εκείνους που την έχουν ανάγκη και τη χρειάζονται, ένας όμορφος λόγος, ένα χαμόγελο, μια καλημέρα. Δεν απαιτεί καθοδήγηση ούτε ιδιαίτερους τρόπους χρήσης. Αρκεί μόνο να σκεφτούμε ότι όταν δίνουμε αγάπη θα πάρουμε αγάπη, όταν προσφέρουμε αλληλεγγύη κάνουμε έναν άνθρωπο, έστω προς στιγμήν, χαρούμενο. Προσωπικά τις θεωρώ αφετηρία όμορφων στιγμών που όταν αυξάνονται δημιουργούν περιβάλλον ευτυχίας και χαράς.
Τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου σας θα διοχετευθούν σε ένα εξαιρετικό σκοπό. Στην εκστρατεία Back2School της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. για την επιμόρφωση των παιδιών – προσφύγων, τα οποία στερούνται την πρόσβασή τους στο Αγαθό της Παιδείας και της Μόρφωσης. Σε ποιο βαθμό μπορεί να συνεισφέρει η Παιδεία ούτως ώστε να ξημερώσει ένας καινούριος, καλύτερος κόσμος;
Πάντα θυμάμαι τα λόγια του πατέρα μου που έλεγε ότι η μόρφωση είναι η σπίθα της γνώσης και μαζί ανοίγουν ορίζοντες, απελευθερώνουν, δημιουργούν ανθρώπους που ερευνούν, αναζητούν, κρίνουν. Ανθρώπους που επιλέγουν χωρίς παρεμβολές και παρεμβάσεις, ανθρώπους χωρίς στερεότυπα και παρωπίδες. Δυναμώνουν τα όνειρα, πυροδοτούν τα θέλω των μεγάλων αλλαγών. Σε ένα παρόν που ο κόσμος δυστυχεί και υποφέρει, η αξία της μόρφωσης και της γνώσης κρίνεται αναγκαία, όσο ποτέ άλλοτε. Και σκέφτομαι πόσο διαφορετικά θα φάνταζαν όλα αν καταφέρναμε και εφαρμόζαμε στις ζωές μας τη δύναμη που προσφέρει η ουσιαστική μόρφωση.
Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε σε όλα εκείνα τα χιλιάδες προσφυγόπουλα που βρίσκονται καθ’ οδόν, μετά χιλίων κόπων και βασάνων, αναζητώντας μία ευρωπαϊκή, «Ζαχαρένια συνταγή»;
Να μη σταματήσουν να ονειρεύονται, να μη σταματήσουν να πιστεύουν ότι η ζωή που άφησαν πίσω τους φεύγοντας από την πατρίδα, τα σπίτια και πολλές φορές από την οικογένειά τους είναι ένα όνειρο ζωντανό που μπορεί να γίνει και πάλι πραγματικότητα. Να μη σταματήσουν να πιστεύουν ότι κάθε στιγμή της ζωής μας είναι μια καινούρια αρχή για εκείνα τα όμορφα και τα θετικά που επιθυμούμε να συμβούν. Αρκεί να το θελήσουμε, να το πιστέψουμε, να του δώσουμε δύναμη, για να αποκτήσει το όνειρο δυναμική πραγματικότητας.
Με τι μπορεί να συγκριθεί η εικόνα ενός παιδιού, το πρόσωπο του οποίου είναι λαχταριστά μουτζουρωμένο από γλυκά;
Με έναν υπέροχο πίνακα ζωγραφικής.
*H φωτογραφία είναι της Σωτηρίας Πάτρα
Απόσπασμα από τον πρόλογο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες:
«Τα παιδιά είναι η πιο ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα σε καιρούς πολέμου και εκτοπισμού. Εκτεθειμένα συχνά σε απειλές όπως είναι η παιδική εργασία και εκμετάλλευση, επιδίδονται σε έναν καθημερινό αγώνα επιβίωσης. Πολλά από αυτά έχουν περάσει σχεδόν όλη τους τη ζωή σε προσφυγικούς καταυλισμούς και η θαλπωρή του σπιτιού, το παιχνίδι με τους φίλους στην αυλή του σχολείου μοιάζoυν με μία μακρινή πολυτέλεια.
»Οραματίζονται έναν κόσμο όπου η αγάπη, η ανθρωπιά, η αλληλεγγύη και η γνώση δεν έχουν σύνορα, αλλά προσφέρονται απλόχερα παντού! Διεκδικούν με τις φωνούλες τους έναν κόσμο που η πρόσβαση στην εκπαίδευση δεν είναι προνόμιο, αλλά δικαίωμα.
Γιατί το όνειρο του "Τι θέλω να γίνω όταν μεγαλώσω" είναι και παραμένει πάντοτε ζωντανό».
Υποστηρίξτε το έργο της Υ.Α. και τα παιδιά-πρόσφυγες με μια δωρεά σήμερα:
Δωρεά Online www.unhcr.gr/back2school
Κατάθεση σε τράπεζα. ALPHABANK: 101-00-2002055436, IBAN: GR89 0140 1010 1010 0200 2055 436
ΠEIΡΑΙΩΣ: 5055011562-423, IBAN: GR11 0172 0550 0050 5501 1562 423
Παρακαλούμε επιβεβαιώστε την κατάθεσή σας
Τηλεφωνικά: 210 6728430, Email: psfrgre@unhcr.org, Fax: 210 6726417.
Μάθετε περισσότερα για το έργο της Υ.Α. στο www.unhcr.gr