Σε αγώνα δρόμου πρέπει να επιδοθούν η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, οι δήμοι με παραθαλάσσιες εκτάσεις στον Θερμαϊκό κόλπο και η κυβέρνηση, προκειμένου να υλοποιηθεί το σχέδιο για την ενοποίηση, ανάπλαση και αναβάθμιση του παράκτιου μετώπου της Θεσσαλονίκης.
Το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο που αποτελεί τη βάση για να υλοποιηθεί σε βάθος χρόνου και με ορίζοντα το 2030 η ενοποίηση του παραλιακού μετώπου, η οποία θα διαμορφώσει και τη νέα ταυτότητα της πόλης για τις επόμενες πολλές δεκαετίες, έχει περάσει από δημόσια διαβούλευση και απαιτούνται μια σειρά από ενέργειες και διαδικασίες, μέχρι να φτάσει να εγκριθεί οριστικά και να εκδοθεί το σχετικό προεδρικό διάταγμα.
Ακόμη ο σχεδιασμός είναι σε επίπεδο «γραφειοκρατίας», ενώ στη συνέχεια θα χρειαστεί να τρέξουν μια σειρά από μελέτες και αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, ώστε ακολούθως να διασφαλιστούν οι χρηματοδοτήσεις και να αρχίσουν να υλοποιούνται μία μία οι προβλεπόμενες παρεμβάσεις.
Μετά την ευρύτατη διαβούλευση με 130 φορείς που κατέθεσαν τις απόψεις τους, τα επόμενα βήματα θα οδηγήσουν στην έκδοση του προεδρικού διατάγματος, αφού όμως περάσει το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο τη βάσανο των αρμόδιων υπηρεσιών της Πολιτείας, αλλά και του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Το προεδρικό διάταγμα δεν αναμένεται πριν από το τέλος του έτους ή εντός του πρώτου τριμήνου του 2023. Μόλις εκδοθεί θα έχουν οριστικοποιηθεί οι χρήσεις γης σε όλη την έκταση του παραλιακού μετώπου και μετά θα τρέξουν οι μελέτες και οι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί όπου απαιτούνται. Για την εκπόνησή τους υπολογίστηκε χρονικό διάστημα δυο ετών (2023 – 2024). Μετά θα αρχίσουν οι δημοπρατήσεις των έργων και των παρεμβάσεων, για τις οποίες θα εξασφαλίζεται χρηματοδότηση.
Το συνολικό κόστος των παρεμβάσεων προϋπολογίστηκε σε περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ, ποσό διόλου ευκαταφρόνητο, όπως άλλωστε και το συνολικό πρότζεκτ, το οποίο είναι το μεγαλύτερο που σχεδιάστηκε και εκπονήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες για τη Θεσσαλονίκη.
Πηγές χρηματοδότησης, σύμφωνα με τους αρμόδιους, θα είναι το νέο ΕΣΠΑ, πιθανώς για κάποια έργα το Ταμείο Ανάκαμψης, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τα ΣΔΙΤ.
Ήδη η πρώτη παρέμβαση είναι σε εξέλιξη στη δυτική πλευρά, όπου απορρυπαίνεται η περιοχή από το Καλοχώρι μέχρι τον ΟΛΘ, προκειμένου στη συνέχεια να εξυγιανθεί και να αρχίσει η αναβάθμισή της αρχικά με την κατασκευή ενιαίας περιπατητικής και ποδηλατικής διαδρομής και στη συνέχεια με μια γενναία ανάπλαση.
Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο
Για να έχει κάποιος μια εικόνα του συνολικού πρότζεκτ για το παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης, όπως σχεδιάζεται στο Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο, τα στοιχεία είναι τα εξής:
Το παραλιακό μέτωπο μήκους 40 χλμ. από το Καλοχώρι έως το Αγγελοχώρι χωρίστηκε σε τρεις περιοχές:
-Περιοχή 1: Το τμήμα δυτικά του Λιμανιού (Γαλλικός - ΟΛΘ ) με επιμέρους ενότητες:
1.1 Τον κηρυγμένο υγροβιότοπο ως εθνικό πάρκο.
1.2 Το τμήμα με διαβρωμένη ακτογραμμή και υποβαθμισμένη παράκτια ζώνη με συγκέντρωση αποθηκών πετρελαϊκών προϊόντων.
-Περιοχή 2: Το παράκτιο τμήμα του αστικού ιστού (ΟΛΘ – Περιφερειακή Τάφρος) με επιμέρους ενότητες:
2.1 Το τμήμα βορείως του λιμανιού του.
2.2 Το ρυθμισμένο πολεοδομικά με τον ανασχεδιασμό του Hebrard διαμορφωμένο τα τελευταία 100 χρόνια κέντρο της πόλης.
2.3 Το αντίστοιχο διαμορφωμένο τα τελευταία 60 χρόνια και πρόσφατα αναπλασμένο τμήμα της νέας παραλίας.
2.4 Το τμήμα σε λειτουργική ασυνέχεια λόγω φυσικού ανάγλυφου με τον αστικό ιστό της Καλαμαριάς.
-Περιοχή 3: Το εξωαστικό τμήμα έως το αεροδρόμιο με υποβαθμισμένη ακτογραμμή.
-Περιοχή 4: Το νότιο περιαστικό τμήμα (Αεροδρομιο – Αγγελοχωρι) με επιμέρους ενότητες.
4.1 Το τμήμα με διαβρωμένη ακτογραμμή και υποβαθμισμένη παράκτια αδόμητη ζώνη.
4.2 Το τμήμα με υποβαθμισμένη ακτογραμμή σε συνέχεια οικιστικής περιοχής του Δήμου Θερμαϊκού.
Οι 19+ παρεμβάσεις που προβλέπονται
Οι νέες προτάσεις και ρυθμίσεις ανά περιοχή είναι οι εξής:
-Καλοχώρι – ΟΛΘ:
1.Στη λιμνοθάλασσα στο Καλοχώρι η εφαρμογή της μελέτης που εκπόνησε το ΕΚΒΥ καθώς και ένα αλιευτικό καταφύγιο, το οποίο επιπρόσθετα θα λειτουργήσει ως στάση της θαλάσσιας συγκοινωνίας σε περίπτωση επέκτασής της.
2.Δημιουργία διαδρομής πεζού και ποδηλάτου επί πασσαλόπηκτης ελαφριάς κατασκευής από την περιοχή της λιμνοθάλασσας έως και το Δενδροπόταμο.
3.Ανάπλαση της κοίτης του Δενδροποτάμου, που θεωρείται και η αρχή της πορείας του Δυτικού Τόξου προς τα στρατόπεδα Μεγ. Αλεξάνδρου, Παπακυριαζή, Παύλου Μελά, Στρεμπενιώτη, το Επταπύργιο και τους Κήπους του Πασά.
4.Εξυγίανση και ανάπλαση της περιοχής του Δενδροποτάμου και των βυρσοδεψείων με συνέχιση της διαδρομής πεζού και ποδηλάτου έως την οδό 26ης Οκτωβρίου.
-Περιοχή ΟΛΘ – Δυτικής Εισόδου:
5.Δημιουργία Μητροπολιτικού Δυτικού Πάρκου στο χώρο του παλιού εμπορευματικού σταθμού σε συνέχεια των προβλεπόμενων εγκαταστάσεων του Μουσείου Ολοκαυτώματος με την ένταξη σε σχέδιο πόλης περιοχής μεγέθους 140 στρ. ιδιοκτησίας της ΓΑΙΟΣΕ.
6.Δημιουργία διαδρομής από το νέο Μουσείο Ολοκαυτώματος έως την Πλατεία Ελευθερίας, διαμέσου του παλαιού Εμπορευματικού Σταθμού και του ΟΛΘ ως πορεία μνήμης, σε ανάδειξη της Νεώτερης Ιστορίας της Θεσσαλονίκης.
-Πρώτος Προβλήτας ΟΛΘ – Μέγαρο Μουσικής:
7.Συνέχιση της διαδρομής πεζού και ποδηλάτου από τον 1ο προβλήτα του ΟΛΘ έως τον Λευκό Πύργο με επέκταση του κρηπιδώματος σε κυμαινόμενο πλάτος με χρήση αναστρέψιμων κατασκευών χωρίς εμπλησμό.
8.Πολεοδομικές ρυθμίσεις στην περιοχή των ναυτικών ομίλων για την ενσωμάτωση των προτεινόμενων ακτομηχανικών παρεμβάσεων στον αστικό ιστό.
9.Χωροθέτηση μεγάλου μεγέθους υπόγειων χώρων στάθμευσης στα οικοδομικά τετράγωνα ανατολικά της οδού Μεγ. Αλεξάνδρου.
-Μέγαρο Μουσικής – Ποσειδώνιο – Αλλατίνι:
10.Ρυθμίσεις στο νότιο άκρο του Δήμου Θεσσαλονίκης, με σκοπό την ενιαία πολεοδομική αντιμετώπιση της περιοχής του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης – Ποσειδωνίου – Αλλατίνη και της εκτός σχεδίου παράκτιας περιοχής στο όριο με τον Δήμο Καλαμαριάς με τη δημιουργία Ανατολικού Μητροπολιτικού Πόλου Πολιτισμού , Αθλητισμού και Τουρισμού με στόχο:
-Την επανάχρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη των ιστορικών διατηρητέων κτιρίων των Μύλων Αλλατίνη και την άμεση προβολή τους στο παραθαλάσσιο μέτωπο.
-Τη δημιουργία ενός μεγάλου κοινόχρηστου χώρου στη θέση του Ποσειδώνιου από τους Μύλους Αλλατίνη έως τον Κελλάριο κόλπο.
-Την ενσωμάτωση των κτιρίων του ΟΜΜΘ στον αστικό ιστό με τη δημιουργία νέας πλατείας ως σημείο αναφοράς τη σημειακή εκτροπή ή μερική υπογειοποίηση της οδού Μαρία Κάλλας και τη σύνδεσή της με την οδό Γκόνη.
-Τη δημιουργία νέου Ναυταθλητικού υπερτοπικού κέντρου.
-Την κατασκευή μικρού μεγέθους εμπλησμού μετά από ακτομηχανική μελέτη και έγκριση της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων.
-Περιοχή Δήμου Καλαμαριάς – Περιοχή Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη:
11.Πολεοδομικές ρυθμίσεις στο παράκτιο μέτωπο του Δήμου Καλαμαριάς, για τις πρώην εγκαταστάσεις του Κυβερνείου, του ΙΚΑ και του ΝΟΚ και για τη χωροθέτηση του μνημείου των Απολυμαντηρίων.
12.Δημιουργία της πρώτης αστικής τεχνητής κολυμβητικής περιοχής μετά από ακτομηχανικές μελέτες στην πλαζ της Αρετσούς.
13.Δημιουργία ζώνης παραλιακού κοινόχρηστου χώρου για την ανάπτυξη κολυμβητικών περιοχών στο μέτωπό της μετά από μελέτες και ακτομηχανικά έργα.
14.Ενσωμάτωση στον πολεοδομικό σχεδιασμό της γραμμής επέκτασης του ΜΕΤΡΟ προς Αεροδρόμιο, και των αναγκαίων κυκλοφοριακών ρυθμίσεων.
15.Επαναπροσδιορισμός των πολεοδομικών κατευθύνσεων και επιλογών της παραλιακής περιοχής της Δ.Ε. Πυλαίας που εντάσσεται σε σχέδιο πόλης με στόχο τη δημιουργία υπερτοπικού πόλου κεντρικών λειτουργιών και τουρισμού – αναψυχής, με παράλληλη απομάκρυνση και μετεγκατάσταση σε άλλη θέση των υφιστάμενων ναυπηγοεπισκευαστικών εγκαταστάσεων.
-Αγρόκτημα Θέρμης – Δήμος Θερμαϊκού:
16.Δημιουργία Ανατολικού Μητροπολιτικού Πάρκου – Βοτανικού κήπου σε τμήμα της έκταση του ΑΠΘ πλησίον του αεροδρομίου με ταυτόχρονη διατήρηση της χρήσης των εκπαιδευτικών εγκαταστάσεων και ανάδειξη του μη χαρακτηρισμένου υγροτόπου, καθώς και η χωροθέτηση στάσης ΜΕΤΡΟ και Θαλάσσιας συγκοινωνίας με τις απαιτούμενες συνοδές υποστηρικτικές χρήσεις.
17.Χωροθέτηση Επιχειρηματικού Πάρκου για την ανάπτυξη Ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης για την εξυπηρέτηση του αλιευτικού στόλου του Θερμαϊκού Κόλπου.
18.Επαναπροσδιορισμός των πολεοδομικών ρυθμίσεων της ευρύτερης περιοχής του πρόσφατα χωροθετημένου Τεχνολογικού Πάρκου Thess-INTEC.
19.Επανάκτηση του ρόλου και των στοιχείων ανάπτυξης της παράκτιας περιοχής του Δήμου Θερμαϊκού, ως κύριας ζώνης θαλάσσιας αναψυχής του ΠΣΘ, με την επικαιροποίηση των δεδομένων και την προβολή των αναμνήσεων των δεκαετιών του '60 και '70.
* Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην έντυπη Voria - Μπορείτε να τη διαβάσετε εδώ.