Skip to main content

Μοντέλο 3D απεικόνισης του ήπατος από ομάδα του ΑΠΘ σώζει ασθενείς με καρκίνο

Με ειδικό λογισμικό εκτυπώνονται τρισδιάστατα και απεικονίζονται σε επαυξημένη πραγματικότητα οι βλάβες στο ήπαρ καθοδηγώντας τους χειρουργούς

Ένα πρωτοποριακό σύστημα τρισδιάστατης απεικόνισης του ήπατος, που αποτελεί πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των χειρουργών, δημιούργησε ομάδα φοιτητών του ΑΠΘ.

Το Liver3D αποτελεί μία καινοτομία διεπιστημονικού χαρακτήρα, η οποία δίνει τη δυνατότητα τρισδιάστατης αναπαράστασης ενός μοντέλου, που αποδίδει σε φυσικό μέγεθος το ήπαρ του ασθενούς ως πλαστικό διαφανές υλικό, επιτρέποντας να φαίνεται η θέση και η έκταση της βλάβης του, αλλά και το δίκτυο των χοληφόρων και των αιμοφόρων αγγείων.

Μέσω ειδικού λογισμικού μπορεί να γίνει 3D εκτύπωση του ήπατος, γεγονός που βοηθά στον καλύτερο σχεδιασμό της χειρουργικής επέμβασης προεγχειρητικά, αλλά και στην καλύτερη εκπαίδευση νέων ιατρών στην αντιμετώπιση δύσκολων περιστατικών, όπως ο ηπατοκυτταρικός καρκίνος.

Ταυτόχρονα, όμως, μπορεί να προβληθεί με τη μορφή επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality) πάνω στο χειρουργικό τραπέζι, έτσι ώστε να γίνεται με μεγαλύτερη ακρίβεια η επέμβαση. Ήδη, μάλιστα, το πρωτόκολλο έχει εφαρμοστεί σε 20 περιστατικά ασθενών, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου.

Για την ανάπτυξη του συστήματος, η οποία παρουσιάζεται στην 85η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, συνεργάστηκε διεπιστημονική ερευνητική ομάδα από το τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ, την Α’ πανεπιστημιακή χειρουργική κλινική του ΑΠΘ στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου και το νοσοκομείο Παπαγεωργίου, καθώς επίσης η εταιρεία Vidavo, η οποία έχει αναπτύξει την πλατφόρμα στην οποία ανεβαίνουν ανώνυμα, χωρίς προσωπικά δεδομένα, τα στοιχεία των ασθενών και η εταιρεία CONMET, που παρέχει τους ειδικούς τρισδιάστατους εκτυπωτές.

Το Liver3D έρχεται ουσιαστικά να καλύψει τα κενά που υπάρχουν στις υπάρχουσες μεθόδους απεικονίσεων, καθώς η μεν αξονική τομογραφία αποδίδει ως τελικό προϊόν μόνο τη σειρά των εικόνων της τομογραφίας σε διαφορετικές χρονικές στιγμής της εξέτασης, η δε μαγνητική μπορεί να αποδώσει μόνο μερικά από τα χαρακτηριστικά της γεωμετρίας του ήπατος σε τρισδιάστατη μορφή.

«Παίρνουμε εικόνες από αξονικές τομογραφίες, οι οποίες είναι ένα πρωτόκολλο που ονομάζεται τριφασική τομογραφία. Έχουμε αναπτύξει αυτό το λογισμικό, μέσω του οποίου πρακτικά παίρνουμε κάποια σημεία του περιγράμματος και στη συνέχεια ο αλγόριθμος διαμορφώνει όλο το ηπατικό παρέγχυμα. Με τον αλγόριθμο καταλήγουμε στην πλήρη τρισδιάστατη απεικόνιση του ήπατος και ανά τμήμα, ηπατικό παρέγχυμα, πυλαία φλέβα, ηπατική αρτηρία, όγκος, δηλαδή όπως το θέλει ο γιατρός. Με αυτά τα δεδομένα μπορούμε να δημιουργήσουμε μοντέλα, τα οποία μπορούμε να προβάλουμε με augmented reality πάνω στο χειρουργικό τραπέζι, την ώρα που χειρουργείται ο ασθενής. Έχουμε κάνει 20 χειρουργεία στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου με το συγκεκριμένο πρωτόκολλο, το οποίο παράλληλα μας χρησιμεύει να διαμορφώσουμε ένα σύστημα navigation, για να γνωρίζει ο χειρουργός την τοπολογία του όγκου και πώς ακριβώς πρέπει να παρέμβει. Αυτό το μοντέλο μπορούμε να το κάνουμε τρισδιάστατη εκτύπωση, με ειδικούς εκτυπωτές, γιατί χρειαζόμαστε πολλαπλά χρώματα κάτι που χρησιμεύει στον προεγχειρητικό σχεδιασμό. Συμβάλλει πρακτικά στην εκπαίδευση των ειδικευόμενων γιατρών, αλλά και στην αναγνώριση της τοπολογίας του όγκου με σκοπό την καλύτερη έκβαση του χειρουργείου», εξήγησε στη Voria.gr ο υποψήφιος διδάκτορας του τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών, Ίων-Αναστάσιος Κάρολος.

Το μοντέλο έχει δημιουργηθεί συγκεκριμένα για το συκώτι, αλλά η ομάδα ήδη το αναπτύσσει και για άλλα σπλαχνικά όργανα, όπως η σπλήνα, το πάγκρεας και τα νεφρά.