Skip to main content

Μπετόβεν, Χατζιδάκις, Σινάτρα και Παπάζογλου μαζί σε κάποιο φεγγάρι

Ανάμεσα στο ρεαλισμό ενός ρεπορτάζ και την μυστηριώδη τρέλα κάθε ιδέας που εξηγεί τα πάντα μέσω του ανεξήγητου, κυκλοφορεί η πραγματικότητα.

Πριν από 50 χρόνια, πάνω κάτω τέτοιες μέρες, ο άνθρωπος πατούσε στο φεγγάρι. Η φιγούρα του Νιλ Άρμστρονγκ να περπατάει στη σελήνη σηκώνοντας σκόνη με το πόδι του ασφαλώς είναι από τις λίγες εικόνες του 20ου αιώνα, που θα αξίζουν κάτι ακόμη κι αν ο άνθρωπος καταφέρει να επιβιώσει στη Γη για δεκάδες αιώνες ακόμη. «Είναι ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα μεγάλο άλμα για την ανθρωπότητα» ήταν η φράση το πρώτου ανθρώπου που περπάτησε σε άλλο πλανήτη, ενώ ο Μπαζ Όλντριν, ο δεύτερος αστροναύτης που κατέβηκε από τη σεληνάκατο 20 λεπτά αργότερα, αναφώνησε «θαυμάσια ερήμωση».

Αυτά τα συγκλονιστικά, που πολλοί άνθρωποι και στην Ελλάδα, παρακολούθησαν τότε σε απευθείας μετάδοση από την ασπρόμαυρη τηλεόραση, στις 4.30 το πρωί μιας καλοκαιρινής Δευτέρας, ενδιαφέρουν όσους κοιτούν τη ζωή με το βλέμμα του ρεπόρτερ. Αργότερα κάποιοι είπαν ότι η εικόνα ήταν απάτη και ότι οι αστροναύτες περπάτησαν απλώς σε κάποια έρημο, στη Νεβάδα ή κάπου αλλού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτή είναι μια ιστορία που εξιτάρει τους συνωμοσιολόγους. Αυτούς που οι υπόλοιποι χαρακτηρίζουν… ψεκασμένους. Τέτοιους συναντάς σε όλη τη Γη, από την Ελλάδα μέχρι το Περού.

Ανάμεσα στο ρεαλισμό ενός ρεπορτάζ και την μυστηριώδη τρέλα κάθε ιδέας που εξηγεί τα πάντα μέσω του ανεξήγητου, κυκλοφορεί η πραγματικότητα. Αυτό που ο καθένας ζει μέσα του. Και έξω του. Η προσωπική μυθολογία και οι εμμονές του κάθε ανθρώπου, που συντηρούν την καθημερινότητά του. Οι κινητήριες δυνάμεις για να σηκωθεί το πρωί από το κρεβάτι και να ξεκινήσει τη μέρα του. Ή να πέσει το πρωί για ύπνο, εάν η δουλειά του είναι βραδινή και οι ανησυχίες του νυχτερινές. Σε αυτό τον πραγματικό κόσμο η κατάκτηση του φεγγαριού από τον άνθρωπο είναι υπόθεση πολύ παλαιότερη από το 1969. Παλαιότερη ακόμη και από τη δεκαετία του 1860, όταν ο Ιούλιος Βερν έστελνε τους τρεις ήρωές του «Από τη Γη στη Σελήνη», γράφοντας την ιστορία 100 χρόνια νωρίτερα. Διότι η σχέση του ανθρώπου με το φεγγάρι ανάγεται από την πρώτη πανσέληνο που εκστασιασμένος αντίκρισε στον ουρανό. Και συνεχίζεται αδιάλειπτα μέχρι σήμερα, κάθε φορά που οι φεγγαρόστρατες χαράζουν τη στεριά και τη θάλασσα. Αλλά και κάθε φορά που ακούγεται στον αέρα μια μελωδία, ένα τραγούδι για το φεγγάρι και κάποιος –έστω ένας από τα 7,5 δισεκατομμύρια των ανθρώπων- νιώθει να λούζεται στη λάμψη του. Να περπατάει στο δρόμο του. Να ζεσταίνεται από το φως του.

• Όπως ο Μπετόβεν όταν έγραφε τη σονάτα «Υπό το σεληνόφως», κι ας δόθηκε το προσωνύμιο της πέντε χρόνια μετά το θάνατο του από έναν ποιητή.

• Όπως ο Μάνος Χατζιδάκις που με το φίλο του Νίκο Γκάτσο έγραψαν το αδιανόητο για εποχή εμφυλίου πολέμου «Χάρτινο το φεγγαράκι / ψεύτικη η ακρογιαλιά / αν με πίστευες λιγάκι / θάταν όλα αληθινά».

• Όπως η «φωνή» του 20ου αιώνα, που στο σώμα του Φράνκ Σινάτρα τραγούδησε στο «Fly me to the moon» λόγια σαν κι αυτά: «Ταξίδεψε με στο φεγγάρι / άσε με να παίξω με τα άστρα / άσε με να δω πως είναι η άνοιξη στον Άρη και το Δία. / Με άλλα λόγια κράτα το χέρι μου. / Με άλλα λόγια φίλα με μωρό μου».



• Όπως ο αξέχαστος Νίκος Παπάζογλου που κάποτε σε μια ακροθαλασσιά, στο Πήλιο, είδε ένα βλέμμα, έναν τόσο δα ουρανό, να αστράφτει, να συννεφιάζει, να αναδιπλώνεται. Αλλά τη νύχτα, είδε αυτόν τον ίδιο ουρανό, να πλημμυρίζει με τόσο φως από το αυγουστιάτικο φεγγάρι, που κατάφερε να φωτίσει από μέσα τη φυλακή των αισθημάτων του. Πως να μη γίνει μια τέτοια φάση τραγούδι; Ο «Αύγουστος», το καλύτερο του Νίκου. Με διαφορά.