Η έναρξη της άρσης των μέτρων περιορισμού, μιας «σταδιακής και μακρόσυρτης» διαδικασίας, ξαναφέρνει στο προσκήνιο την ατομική ευθύνη.
Επανερχόμενη η ομαλότητα στις μετακινήσεις της καθημερινότητάς μας δεν πρέπει να μας οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι απαλλαχτήκαμε από τον κορωνοϊό.
Ο κίνδυνος δεν θα περάσει, όμως θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτόν, σε ένα νέο περιβάλλον, σε μια νέα πραγματικότητα.
Τουλάχιστον μέχρι να βρεθεί ένα αξιόπιστο φάρμακο κι ένα εμβόλιο ή έστω να αποκτηθεί τεκμηριωμένα η ανοσία αγέλης.
Αμέσως μετά το Πάσχα φάνηκε ότι ο κόσμος δεν μπορεί να κρατηθεί άλλο μέσα. Ένα κουράγιο για την Πρωτομαγιά και στη συνέχεια είναι προφανές ότι πλέον η απαγόρευση των μετακινήσεων δεν μπορεί να σταθεί ως μέτρο. Δεν θέλει άλλο να το υποστηρίξει η κοινωνία, ακριβώς επειδή βλέπει τα καλά δεδομένα στην πορεία του κορωνοϊού στη χώρα.
Οι αρμόδιοι ορθώς προβληματίζονται για τη συνέχεια και για τυχόν πισωγυρίσματα, που θα είναι ακόμη πιο επώδυνα. Άλλωστε, το ανάθεμα δε θα πέσει σε κανέναν πολίτη, αλλά στην Πολιτεία, που έχει και την ευθύνη προστασίας της δημόσιας υγείας.
Τις επόμενες μέρες αναμένεται να ανοίξει και η Νέα Παραλία στη Θεσσαλονίκη. Και μετά την Πρωτομαγιά και το Σέιχ Σου. Να περάσει κι αυτός ο «σκόπελος» και να επανέλθει η... κανονικότητα. Ή μήπως όχι;
Η Πολιτεία θα μπορεί στο εξής να ισχυριστεί ότι έκανε όλα όσα έπρεπε για να προστατεύσει τη δημόσια υγεία, για να θωρακίσει τους πολίτες έναντι της απειλής της πανδημίας και ότι πέτυχε όσο το σχέδιό της ήταν σε πλήρη εφαρμογή.
Από τις 4 Μαΐου και μετά όμως η Πολιτεία κάνει ό,τι ακριβώς ζητεί η πλειονότητα των Ελλήνων. Αίρει σταδιακά και προσεχτικά τα περιοριστικά μέτρα και με λιγότερο ελεγχόμενο τρόπο επαγρυπνεί.
Το ζητούμενο είναι αν συνειδητοποιούμε όλοι πως ουσιαστικά δεν επιστρέφουμε στην προηγούμενη κατάσταση, αλλά ότι μπαίνουμε σε μια νέα πραγματικότητα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι στη χώρα μας η μεγαλύτερη επένδυση των ημερών είναι η παραγωγή μασκών από τη Lariplast στη Λάρισα και την Πλαστικά Θράκης στην Ξάνθη. Τριακόσιες χιλιάδες μάσκες την ημέρα θα παράγουν οι δυο βιομηχανίες, ενώ ο παιδικός μου φίλος, Γιάννης Τσερέπας, είπε πως η μονάδα της Λάρισας θα παράγει 9 εκατομμύρια μάσκες μηνιαίως.
Αντιλαμβάνεται καθένας ότι η χρήση προστατευτικής μάσκας στο εξής θα γίνει καθημερινό μας αξεσουάρ. Απαραίτητο, ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού, ο οποίος θα παραμείνει εδώ, και μέχρι να τελειώσουμε με αυτό τον εφιάλτη.
Μάσκες και γάντια, αντισηπτικά και κανόνες ατομικής υγιεινής θα πρέπει να γίνουν βίωμα όλων. Όλοι απειλούμε όλους. Και με δεδομένο ότι η διάθεση για βόλτες, όπως φούσκωσε θα ξεφουσκώσει ή δε θα είναι τόσο μαζική όσο μετά ενάμιση μήνα «εγκλεισμού», σταδιακά θα εισέλθουμε στο νέο μας κόσμο. Με το φόβο παρόντα, με τις συναναστροφές περιορισμένες, με κάποιους περιορισμούς μόνιμους. Σκηνές όπως σε όλες τις πόλεις μόλις άνοιξε ο καιρός, κι όχι μόνο στη λαϊκή της Βούλγαρη, θα πρέπει να αποτελέσουν και στο μέλλον εξαίρεση, όχι μόνο τώρα που ισχύουν τα περιοριστικά μέτρα.
Και η νέα πραγματικότητα θα μπει και στους χώρους εργασίας μας. Σκεφτείτε τι θα γίνει με τους ανήλικους που τους καλοκαιρινούς μήνες οι εργαζόμενοι γονείς τους απασχολούσαν σε διάφορες δραστηριότητες. Θα μπορούν ή θα πρέπει να αναπροσαρμόσουν τα ωράριά τους για να τους κρατήσουν (μαντρωμένους) στο σπίτι; Εκτός κι αν δοθεί η δυνατότητα να λειτουργήσουν και πάλι ΚΔΑΠ, κατασκηνώσεις και άλλες δομές που είναι το καταφύγιο των εργαζόμενων γονέων. Πότε και με ποιους όρους;
Επίσης, τι θα γίνει στους χώρους εργασίας, που αναγκαστικά οι εργαζόμενοι συναθροίζονται σε λίγα τετραγωνικά και οι αποστάσεις μεταξύ τους είναι μικρότερες του ενός μέτρου; Τι θα γίνει με τα μέσα συγκοινωνίας και τα ταξί; Θα επιτρέπεται περιορισμένος αριθμός επιβατών; Κι αν αυτό συμβεί η οικονομική επίπτωση; Δεν βάζω κάτω τους δεδομένους προβληματισμούς για το πώς θα ανοίξουν ξανά και θα λειτουργήσουν επιχειρήσεις που έμειναν κλειστές για τόσο διάστημα, ούτε την πορεία του τουρισμού, ούτε τα ζητήματα ανεργίας που θα ανακύψουν. Ήδη αυτά συζητούνται εκτενώς.
Το επόμενο διάστημα θα έχουμε την ευκαιρία πολύ γρήγορα να διαπιστώσουμε ότι το μικρότερο πρόβλημα της πανδημίας του κορωνοϊού ήταν η αδυναμία βόλτας στη Νέα Παραλία και το Σέιχ Σου, το «χαμένο» Πάσχα και η «χαμένη» Πρωτομαγιά.
Τα ζητήματα που ανακύπτουν αχνοφαίνονται σήμερα. Ήδη οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση είναι ζοφερές. Εικασίες, λένε οι πιο αισιόδοξοι, που προβλέπουν μεν ζημιές, αλλά θέλουν να τις βλέπουν μικρότερες σε σχέση με τις δυσοίωνες εκτιμήσεις. Η πράξη μόνο θα δείξει πόσο μεγάλη είναι η πληγή που άνοιξε ο κορωνοϊός στην ελληνική κοινωνία. Ο προβληματισμός από μια υποβόσκουσα νέα υγειονομική κρίση, σε μια διαδικασία κοινωνικής και οικονομικής αναστήλωσης, μόνο εύκολη απάντηση δεν έχει.
Αν οι απώλειες στη διάρκεια των τελευταίων δυο μηνών είναι αυτές που δημοσιεύονται επισήμως και ανεπισήμως, καθένας μπορεί να αντιληφθεί τι έπεται εάν χάσουμε και ένα καλοκαίρι...
Τέτοια πολυτέλεια δεν έχουμε, όπως δεν έχει και η Πολιτεία τη δυνατότητα να συνεχίσει να επιδοτεί τις επιπτώσεις του κορωνοϊού. Σε κάθε περίπτωση τα 800άρια, τα 600άρια και οι άλλες παροχές δε θα συνεχιστούν για μήνες ακόμη. Η οικονομία θα ανοίξει και θα πρέπει να ασχοληθεί όλος ο ντουνιάς με τα ζητήματα που δημιουργήθηκαν, με τα νέα δεδομένα λειτουργίας.
Καλό είναι συνεπώς να ελαφρύνουμε με τη στάση μας ο καθένας αυτό το μεγάλο πρόβλημα και μέσω της ατομικής ευθύνης να προστατεύσουμε εαυτούς και αλλήλους. Θα μας απαλλάξει ως κοινωνία από ένα πρόσθετο και αχρείαστο βάρος και πρόβλημα και θα δώσει την ευκαιρία σε όλους απερίσπαστοι από τον κορωνοϊό να ασχοληθούμε με όσα έρχονται.