Νέα φάρμακα για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, πρόκειται να προστεθούν το επόμενο διάστημα στη φαρέτρα της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας.
Δύο νέα σκευάσματα που ήδη κυκλοφορούν στην Αμερική, σε συνδυασμό με την εξέλιξη της μεταβολικής-βαριατρικής χειρουργικής, αναμένεται να αλλάξουν το τοπίο στη θεραπεία της σύγχρονης αυτής μάστιγας, που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα δημόσιας υγείας παγκοσμίως. Τα νεότερα δεδομένα στην αντιμετώπιση της νόσου θα παρουσιαστούν στο 9ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εφαρμοσμένης Φαρμακευτικής, που διοργανώνει ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης σήμερα και αύριο σε ξενοδοχείο της πόλης.
Όπως είπε στη Voria.gr η παθολόγος Χαρίκλεια Δημητρούλα, διδάκτορας ΑΠΘ και επιστημονικής συνεργάτης της Α΄ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, η οποία θα κάνει τη σχετική ανακοίνωση στο συνέδριο, ήδη την τελευταία πενταετία κυκλοφορούν στην Ελλάδα δύο φάρμακα. Το ένα είναι ο συνδυασμός ναλτρεξόνη/βουπροπιόνη, το Mysimba, που είναι από στόματος φάρμακο, το οποίο αυτή τη στιγμή δεν είναι διαθέσιμο στα φαρμακεία, γιατί αλλάζει η εταιρεία που το διακινεί, οπότε θα κυκλοφορήσει και πάλι σε έναν με δύο μήνες. Το δεύτερο είναι η λιραγλουτίδη στη δόση των 3 mg, ένα ενέσιμο φάρμακο που χρησιμοποιείται και στον σακχαρώδη διαβήτη σε μικρότερη δοσολογία. Το επόμενο διάστημα, όμως, αναμένεται να κυκλοφορήσουν και άλλα δύο σκευάσματα, που έχουν πολύ καλά αποτελέσματα. «Υπάρχει η σεμαγλουτίδη, το γνωστό Ozempic για το οποίο έγινε χαμός (σ.σ. πρόκειται για το φάρμακο για τον διαβήτη που εξαντλήθηκε από τα φαρμακεία, γιατί η δράση του συνδέθηκε με απώλεια βάρους), που όμως είναι σε δόση του 1 mg για τον διαβήτη, ενώ για την παχυσαρκία είναι στα 2,4 mg. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα δεν κυκλοφορεί σε αυτήν τη δόση για την παχυσαρκία. Έχει πάρει έγκριση και από τον FDA και από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες ήδη κυκλοφορεί και, σύμφωνα με την εταιρεία που το παρασκευάζει, αναμένεται στη χώρα μας στις αρχές του 2024. Υπάρχουν επίσης νεότερα φάρμακα, όπως η τιρζεπατίδη, ένα φάρμακο το οποίο έχει δείξει ακόμα πιο θεαματικά αποτελέσματα στην απώλεια βάρους και από τη σεμαγλουτίδη, που επίσης χρησιμοποιείται στον σακχαρώδη διαβήτη κι έχει πάρει έγκριση από τον FDA ως φάρμακο ταχείας δράσης και για την παχυσαρκία. Και αυτό σε ένα – δύο χρόνια θα έρθει στην Ευρώπη και στη χώρα μας», ανέφερε η κ. Δημητρούλα.
Η χειρουργική αντιμετώπιση
Σημαντική είναι και η πρόοδος στη μεταβολική-βαριατρική χειρουργική, με τις επεμβάσεις που γίνονται για την απώλεια σωματικού βάρους να έχουν πλέον ελάχιστες επιπλοκές. «Είναι επεμβάσεις που είτε ελαττώνουν τον όγκο του στομάχου και κατ’ επέκταση της ποσότητας της τροφής που μπορεί να παραλάβει κάποιος, είτε επεμβάσεις κατά τις οποίες παρακάμπτεται ένα μέρος του εντέρου, ώστε να μην απορροφώνται οι θερμίδες και θρεπτικές ουσίες, είτε σύνδυασμός των δύο επεμβάσεων. Πλέον, υπάρχουν κέντρα αριστείας και γιατροί που είναι πιστοποιημένοι χειρουργοί σε αυτού του τύπου τις επεμβάσεις. Γίνονται λαπαρασκοπικά κι έχουμε καλά αποτελέσματα με πολύ λίγες παρενέργειες. Σε αυτές τις επεμβάσεις, βέβαια, ο ασθενής πρέπει να παρακολουθείται όπως και κάθε παχύσαρκος, γιατί μπορεί να χρειαστεί αναπλήρωση κάποιων θρεπτικών συστατικών και βιταμινών για υποκατάσταση εφ’ όρου ζωής. Έχουν όμως πολύ ευνοϊκά αποτελέσματα από τις πρώτες μέρες στον διαβήτη κι αυτό μας βοήθησε να καταλάβουμε και τους ορμονικούς μηχανισμούς που εμπλέκονται εκτός από τον περιορισμό της λήψης τροφής. Γι’ αυτό άλλωστε έχουν πέσει και τα όρια για να υποβληθεί κάποιος σε τέτοια επέμβαση. Δηλαδή, παλαιότερα έπρεπε κάποιος να έχει δείκτη μάζας 35, ενώ τώρα το όριο έχουν πέσει και στο 30 για ασθενείς με συνοσηρότητες, όπως ο διαβήτης», εξήγησε η κ. Δημητρούλα.
Η σημασία της απώλειας βάρους
Η παχυσαρκία είναι μία χρόνια υποτροπιάζουσα νόσος με πολυπαραγοντική αιτιολογία, η επίπτωση της οποίας αυξάνει ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες. Συνιστά σημαντική απειλή για την υγεία του ατόμου, καθώς επιδρά σε κάθε όργανο και σύστημα του οργανισμού και συνδέεται με σοβαρότατα προβλήματα υγείας, όπως η καρδιαγγειακή νόσος, ο σακχαρώδης διαβήτης και ο καρκίνος.
Τα ποσοστά παχυσαρκίας έχουν αυξηθεί με γεωμετρική πρόοδο τα τελευταία 40 χρόνια και στην Ελλάδα. Όπως επισήμανε η κ. Δημητρούλα, περίπου 35% του πληθυσμού είναι παχύσαρκοι και περίπου 32% υπέρβαροι, δηλαδή ένα ποσοστό 65%-70% του πληθυσμού έχει σωματικό βάρος πάνω από το φυσιολογικό. Και πλέον, η φαρμακευτική βιομηχανία στρέφει το ενδιαφέρον της προς την κατεύθυνση της απώλειας βάρους. «Φαίνεται ότι υπάρχει μία τέτοια τάση στη βιομηχανία -γιατί όλο και περισσότερο καταλαβαίνουμε κάποιους μηχανισμούς- οπότε στοχεύουν εκεί τα φάρμακα και το κλίμα στην παχυσαρκία θα αλλάξει. Άλλωστε, ήδη πέρσι σε μία κοινή ανακοίνωση από την αμερικανική και την ευρωπαϊκή εταιρεία διαβήτη δόθηκε πολύ μεγάλο βάρος στη διαχείριση του βάρους και στην απώλεια βάρους. Κι ενώ παλαιότερα οι διαβητολόγοι μιλούσαν περισσότερο για τη διαχείριση του ζαχάρου για την πρόληψη επιπλοκών, τώρα πάμε να προλάβουμε τον ασθενή να χάσει βάρος, ώστε να μην χρειαστεί να τρέχουμε για να προλάβουμε τις επιπλοκές του διαβήτη» σημείωσε.
Σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης η διατροφή και η άσκηση. «Τα φάρμακα δεν είναι για όλους και δεν είναι πανάκεια. Σίγουρα θα πρέπει να υπάρχει διατροφή και άσκηση, όμως μόνα τους αυτά δεν αρκούν πολλές φορές. Επιπλέον, οι ευνοϊκές δράσεις των φαρμάκων διαρκούν όσο κανείς τα παίρνει. Όταν τα σταματήσει, σταματούν οι ανασταλτικοί μηχανισμοί και ο ασθενής επανακτά το χαμένο βάρος στο μεγαλύτερο ποσοστό», επισήμανε.
Ίσως το πιο κρίσιμο ζήτημα, σύμφωνα με την κ. Δημητρούλα, είναι οι ασθενείς να απευθύνονται σε ειδικούς, που να τους παρέχουν σωστή ενημέρωση και να προτείνουν την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση. «Δυστυχώς, στην παχυσαρκία υπάρχει στίγμα και κοινωνική απομόνωση κι ακόμα κι εμείς οι γιατροί δεν είμαστε εκπαιδευμένοι στο να προσεγγίσουμε έναν ασθενή με παχυσαρκία και να τον ενημερώσουμε. Όλοι ξέρουν ότι πρέπει να χάσουν βάρος. Άρα πρέπει να ενημερώσεις με τέτοιον τρόπο, ώστε ο ασθενής να μπορέσει να εντάξει στην καθημερινότητά του κάποιες αλλαγές στις συνήθειές του, που θα τον βοηθήσουν σε αυτήν τη διαδικασία, η οποία είναι ουσιαστικά δια βίου», κατέληξε.