Skip to main content

Ο αγωγός East Med (Ισραήλ-Κύπρος-Ελλάδα-Ιταλία) δυναμικά στο προσκήνιο

Μετά και την επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την αδειοδότηση των τεμαχίων 6, 8 και 10 της κυπριακής ΑΟΖ, υπάρχει διάχυτη αισιοδοξία.

Στην περίπτωση του περιβόητου αγωγού East Med (Mediterranean) ισχύει η περίφημη ευαγγελική ρήση, και οι έσχατοι έσονται πρώτοι. Και τούτο διότι η περίπτωση κατασκευής ισραηλινο-ελλαδικού αγωγού ήταν η τέταρτη και τελευταία εκδοχή των σεναρίων εκμετάλλευσης των ενεργειακών αποθεμάτων Κύπρου και Ισραήλ, και βρίσκεται τώρα στην πρώτη προτίμηση, λόγω των πολλών εξελίξεων που συνέβησαν εν τω μεταξύ.

Μετά και την επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την αδειοδότηση των τεμαχίων 6, 8 και 10 της κυπριακής ΑΟΖ, υπάρχει διάχυτη αισιοδοξία (πέραν των 100 εκατ. δολ. που εισπράττει η Κύπρος με την υπογραφή), δεδομένου ότι οι επιλεγέντες προσφοροδότες είναι κολοσσοί (ΕΝΙ ΤΟΤΑL, ΕΝΙ και Εxxon Mobil Qatar Petroleum).

Δεν μπορεί φυσικά από τώρα να ληφθούν αποφάσεις για τον τρόπο μεταφοράς του αερίου, αφού έχουν μεν προβλεφθεί, αλλά οι εταιρίες οφείλουν και να βεβαιωθούν για τις ενυπάρχουσες ποσότητες ενέργειας στα εν λόγω, αλλά και στα άλλα Οικόπεδα. Ως εκ τούτου, έγινε μεν συζήτηση στην Κύπρο για τον τερματικό σταθμό υγροποίησης, αλλά τονίστηκε και το σοβαρό ενδεχόμενο κατασκευής του East Med.

Επισημάνθηκε, πως οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου δημιουργούν νέα δυναμική για τερματικό υγροποίησης, καθώς η Qatar petroleum είναι μια από τις εταιρείες που συμμετέχουν στο οικόπεδο 10. «Ουδέποτε η επιλογή του τερματικού είχε φύγει από το τραπέζι», τονίστηκε, με την σημείωση, όπως ανέφερα ανωτέρω, ότι οι τελικές αποφάσεις θα εξαρτηθούν από τις ποσότητες, καθώς η κυπριακή Κυβέρνηση οφείλει να είναι προετοιμασμένη για όλα τα ενδεχόμενα, τόσο για πλωτό τερματικό όσο και για οποιαδήποτε άλλη λύση. Τονίστηκε επίσης, ότι ανάμεσα στις βασικές επιλογές είναι η κατασκευή του αγωγού East Med (Ισραήλ-Κύπρος-Ελλάδα-Ιταλία), αλλά και η μεταφορά του φυσικού αερίου με αγωγό στους σταθμούς υγροποίησης στην Αίγυπτο.

Συζήτηση επ’ αυτού είχαν προ ημερών αρμόδιοι από την Κύπρο, Ελλάδα και Ισραήλ πραγματοποίησαν στην Ιερουσαλήμ την πρώτη Τριμερή συνάντηση για θέματα διασποράς. Οι τρεις χώρες συνεργάζονται, ήδη, σε πολλούς άλλους τομείς, όπως εκείνος της ενέργειας.

Όπως γράφει η Σημερινή Λευκωσίας, στο μεταξύ η Τουρκία επιδιώκει να δημιουργηθούν νέες στρατηγικές ισορροπίες, οι οποίες θ’ ανατρέψουν τα σημερινά δεδομένα. Επιζητεί να καταλήξει σε μία ιστορική συμφωνία με το Ισραήλ σχετικά με την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της ισραηλινής ΑΟΖ. Απώτερος στόχος είναι η Τουρκία ν' απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος των αποθεμάτων για τις δικές της ανάγκες και με αγωγούς, που διαθέτει στο έδαφός της, να διοχετεύει το υπόλοιπο στην ευρωπαϊκή αγορά.

Καθησυχαστικοί εμφανίζονται, ωστόσο, κυβερνητικοί αξιωματούχοι της Κύπρου, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι οι τουρκικοί σχεδιασμοί θα πέσουν στο κενό. Να σημειώσω πάντως, ότι ο Ερντογάν συζητά στη Μόσχα με τον Πούτιν, και αμέσως μετά θα υπάρξει συνάντηση Πούτιν-Νετανιάχου. Δεν μπορεί να είναι σύμπτωση η σχεδόν ταυτόχρονη συνάντηση του Πούτιν με τους δύο εξίσου μ’ αυτόν ενδιαφερόμενους για την πορεία της εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου της λεκάνης της Ανατ. Μεσογείου.

Ο Πούτιν γνωρίζει βεβαίως τις προσπάθειες των ΗΠΑ να αποκλειστεί η Ρωσία από την προμήθεια φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Προ ημερών επισκέφθηκε το Μέγαρο Μαξίμου για πρώτη φορά η υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδια για την ενεργειακή διπλωματία, Ρόμπιν Ντάνιγκαν, υπενθυμίζοντας προς πάσα κατεύθυνση ότι «αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για τις ΗΠΑ και κομβική για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης η υλοποίηση του Νότιου Ενεργειακού Διαδρόμου, αφού θα διαφοροποιήσει τις σημερινές πηγές προμήθειας της ΕΕ, φέρνοντας αέριο από την Κασπία».

Μάλιστα, η υφυπουργός των ΗΠΑ, πέρα από την παραπάνω δήλωση που αναφέρεται ευθέως στη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της ΕΕ από τη Ρωσία, φέρεται να διευκρίνισε ότι δεν ισχύουν τα περί αλλαγής της ενεργειακής πολιτικής των ΗΠΑ στην περιοχή και επαναπροσέγγισης με τη Ρωσία μετά την εκλογή Τραμπ, λέγοντας σε σχέση με τα σχέδια για τον ελληνοϊταλικό αγωγό ITGI και τον Turkish Stream, που εξυπηρετούν ρωσικά σχέδια, ότι αποτελούν "σχέδια για το μέλλον", ενώ ο Νότιος Διάδρομος είναι έργο 40 δισ. που «υλοποιείται ήδη» και άρα «πρέπει να δοθεί έμφαση στην υλοποίησή του».

Οι παίκτες είναι πολλοί. Και η απόφαση θα είναι περισσότερο πολιτική, παρά οικονομική.