Βελονισμός λέγεται η ιατρική πράξη, η οποία εκτελείται με την ειδική και ανώδυνη εισαγωγή λεπτότατων βελονών σε προκαθορισμένα σημεία του δέρματος, με στόχο τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων. Ο βελονισμός δεν είναι επώδυνη πράξη.
Οι βελόνες είναι ανθεκτικές, λεπτές σαν τρίχες και φυσικά είναι μίας χρήσεως. Ο χρόνος παραμονής των βελονών στα σημεία βελονισμού είναι είκοσι μέχρι εικοσιπέντε λεπτά της ώρας. Αυτός διαφέρει από πάθηση σε πάθηση και από ασθενή σε ασθενή. Όλο αυτό το χρονικό διάστημα ο ασθενής είναι ξαπλωμένος σε αναπαυτική κλίνη και αισθάνεται άνετα. Πολλοί μάλιστα χαλαρώνουν τόσο, ώστε κοιμούνται. Βέβαια η λειτουργική δράση του βελονισμού είναι ανεξάρτητη από τη χαλάρωση ή όχι του αρρώστου.
Ο Βελονισμός είναι μια παραδοσιακή Κινέζικη "ιατρική" τεχνική για να "ξεμπλοκάρεται" το Τσι (chi ή qi) με την διείσδυση βελόνων σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος ώστε να εξισοροπηθούν οι αντίθετες δυνάμεις του γιν και του γιάν (yin-yang).Το Τσι είναι μια ενέργεια που υποθετικά περιβάλει όλα τα πράγματα.Πιστεύεται οτι ρέει μέσα στο σώμα πάνω σε 14 οδούς που ονομάζονται μεσημβρινοί.Όταν το γιν και το γιάν βρίσκονται σε αρμονία τότε το τσι κυλάει ελεύθερα και το άτομο είναι υγιές.Όταν το άτομο είναι άρρωστο ή τραυματισμένο , υπάρχει μια παρακώλυση του τσι σε εναν από τους μεσημβρινούς. Η παραδοσιακή κινέζικη ιατρική έχει ταυτοποιήσει γύρω στα 500 σημεία που πρέπει να μπουν οι βελόνες, για να προκαλέσουν συγκεκριμένα απότελέσματα.
Για την ερμηνεία του τρόπου δράσης του βελονισμού υπάρχουν η παραδοσιακή θεωρία και οι σύγχρονες θεωρίες.
Η παραδοσιακή θεωρία στηρίζεται στο γεγονός ότι στο ανθρώπινο σώμα υπάρχει η ενέργεια "Τσι" ή ζωική ενέργεια με τη μορφή του "Γιν" και "Γιανγκ", δηλαδή της θετικής και αρνητικής έκφρασης. Η ενέργεια αυτή πρέπει να βρίσκεται σε συνεχή ισορροπία για να έχουμε φυσιολογική λειτουργία των οργάνων και λειτουργιών του σώματος. Η διαταραχή αυτής της ισορροπίας προκαλεί την εκδήλωση των διαφόρων νοσημάτων.
Ο βελονισμός έχει σαν στόχο την αποκατάσταση της ενέργειας και κατά συνέπεια της υγείας. Αυτό επιτυγχάνεται τοποθετώντας ειδικές βελόνες στα σημεία βελονισμού και με διάφορους συνδυασμούς, ανάλογα με τη διάγνωση και νόσο.
Οι σύγχρονες θεωρίες ερμηνείας του τρόπου δράσης του βελονισμού είναι περισσότερες της μίας. Θα αναφέρουμε τη νευρο-ορμονική θεωρία.
Τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί με πειράματα ότι κατά τη θεραπεία με βελονισμό ορισμένες ουσίες όπως η β-ενδορφίνη, οι προσταγλανδίνες, η σεροτονίνη, η ACTH, και άλλες αυξάνονται πολλαπλάσια.
Έτσι ερμηνεύονται πολλά από τα αποτελέσματα του βελονισμού.
Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή η επίδραση ερεθισμάτων, που προκαλούν οι βελόνες στα ειδικά σημεία του δέρματος που εισάγονται, ο ανθρώπινος οργανισμός αντιδρά και ενεργοποιείται ποικιλότροπα. Έτσι με την παραγωγή ενδογενών ουσιών και την πρόκληση λειτουργικών ρυθμίσεων, θεραπεύονται παθήσεις και συμπτώματα.
Υπολογίζεται οτι γύρω στα 10 με 15 εκατομύρια Αμερικανοί ξοδεύουν περίπου 500 εκατομύρια δολάρια το χρόνο στο βελονισμό για θεραπείες σε κατάθλιψη, AIDS,αλλεργίες, άσθμα, αρθρίτιδα, προβλήματα με την κύστη και τα νεφρά,διάρροια, δυσκοιλιότητα, κρυολογήματα, βρογχίτιδες, ζαλάδες, κάπνισμα, κόπωση, γυναικολογικές διαταραχές, ημικρανίες,πονοκεφάλους,παράλυση,υπέρταση, ισχιαλγία, σεξουαλικές δυσλειτουργίες,άγχος,εγκεφαλικά επεισόδια, τενοντίτιδες και προβλήματα στην όραση.
Χρήστος Ιβάνοβιτς- Φυσιοθεραπευτής