Ίσως δεν είναι επίκαιρο το θέμα, εμπρός στα όσα συμβαίνουν καθημερινώς στην Ελλάδα, και που δεν γνωρίζεις με ποιο να πρωτοαπασχοληθείς, όμως αφού το ανοίξαμε ας το ολοκληρώσουμε.
Ιμπεριαλιστής λοιπόν ο Αλέξανδρος, κατά την Αριστερά, επειδή έκανε επιθετικό πόλεμο, λέγει. Εχθές εξήγησα νομίζω, πως το δίκαιο ενός πολέμου δεν εξαρτάται από το αν διεξάγεται εντός ή εκτός συνόρων, αλλά από αν υπάρχει αναγκαιότητα διεξαγωγής του, οπουδήποτε, προκειμένου να υπερασπιστεί κάποιος την πατρίδα του.
Η εποχή στον ελληνικό χώρο, μετά τον ολέθριο Πελοποννησιακό Πόλεμο, είναι από αυτές που δεν μπορούν χαρακτηριστούν από θετικά αποτελέσματα. Ο θεσμός πόλεως-κράτους παρακμάζει. Έχουν εξασθενήσει οι άλλοτε κραταιές πόλεις, είτε από τις μεταξύ τους συγκρούσεις, είτε επήλθε και αποδυνάμωση έναντι ισχυρών αντιπάλων που επέλαυναν συνεχώς από όλα τα σημεία του ορίζοντα (Ιλλυριοί, Σκύθες, Πέρσες, Καρχηδόνιοι).
Ιδιαιτέρως, τα ολέθρια αποτελέσματα του Πελοποννησιακού πολέμου προβλημάτισαν και έδωσαν το έναυσμα για συζητήσεις περί ενότητος των ελληνικών πόλεων ώστε να αποκτήσουν την δύναμη προς αντιμετώπιση των δύσκολων καταστάσεων. Οι προσπάθειες του Κίμωνος, ή του Καλλικρατίδα δεν καρποφόρησαν, αλλά υπήρχε και ο Ισοκράτης.
Ισοκράτης και Δημοσθένης, προέβησαν στην ίδια διαπίστωση της δυσκολίας της καταστάσεως, αλλά ο μεν πρώτος εμφανίζεται ως ο πατέρας της Πανελλήνιας Ιδέας, στην οποία δεν έμεινε μόνον θεωρητικά, όπως προηγούμενοί του, αλλά της έδωσε δυναμική διάσταση. «Ένωσε τους Έλληνες ακόμη και με τη βία», έγραψε στον Φίλιππο.
Αντίπαλός του ο Δημοσθένης, που επεδίωκε κι αυτός την ενδυνάμωση του ελληνικού χώρου, αλλά υπό τη ηγεσία των Αθηνών, γι’ αυτό και στράφηκε εναντίον του Μακεδόνων, διαβλέποντας ότι θα είναι η επόμενη ισχυρά δύναμη του ελλαδικού χώρου, και όχι η Αθήνα.
Ο Αρχέλαος ήταν εκείνος που πρώτος συνέβαλε στην ιδέα μακεδονικού κράτους, με την ένωση όλων των μικρών βασιλείων και ο Φίλιππος την υλοποιεί πλήρως. Ο Ισοκράτης, στέλνει επιστολές παντού, παρακινώντας τους ηγεμόνες να δραστηριοποιηθούν, για να προλάβουν νέα περσική εισβολή. Απευθύνεται ως και στον Αρχίδαμο τον Σπαρτιάτη, τον γιο του σπουδαίου βασιλιά Αγησιλάου, που δεν έχει όμως δυνατές πλάτες να σηκώσει τέτοιο βάρος.
Στέλνει επιστολή στον Ιάσωνα τον Θεσσαλό, ο οποίος όμως δολοφονείται, επειδή υπήρχαν υποψίες ότι συνεργαζόταν με τους Σπαρτιάτες. Η Αθήνα είναι κατεστραμμένη από τον Λύσσανδρο, στη Λιβύη περιορίζονται οι ελληνικές επαρχίες λόγω πιέσεων Καρχηδονίων.
Το ίδιο και στη Σικελία, όπου οι Καρχηδόνιοι είχαν καταλάβει το δυτικό τμήμα. Στη Νότιο Ιταλία πιέζουν οι φυλές των Απεννίνων. Στον Πόντο διεξαγόταν αγώνας κατά Σκυθών ή Τριβαλλών. Η Ιωνία και το Αιγαίο Πέλαγος ήσαν υπό την επιρροή των Περσών, λόγω "Ανταλκιδείου ειρήνης". Η μόνη αξιόλογη δύναμη ήταν το Μακεδονικό Βασίλειο, όπως προείπα.
Ο Ισοκράτης απευθύνεται προς τον Φίλιππο. Υπάρχει και επιστολή του προς τον Αλέξανδρο, αλλά όταν εγράφη ο Αλέξανδρος ήταν ακόμη μικρός, και ίσως να πρόκειται για τον βασιλιά Αλέξανδρο τον Θεσσαλό. Σε όλες τις επιτολές, εξηγεί γιατί πρέπει να ξεκινήσουν εκστρατεία εναντίον των Περσών στα εδάφη τους, πριν προλάβουν εκείνοι να ξαναεπιτεθούν κατά της Ελλάδας, που τώρα θα την κατακτούσαν πλήρως, πλην Μακεδονίας και Ηπείρου.
Τέσσερα είναι τα επιχειρήματά του. Πρώτον, κάθε φορά που ενικώντο οι Πέρσες, έφευγαν, αλλά άφηναν πίσω τους ερείπια, χήρες και ορφανά. Δεν έπρεπε να ξανασυμβεί αυτό. Δεύτερον, υπήρχαν λόγοι γεωοικονομικοί: Να εύρουν γη και εργασία οι πλάνητες, όπως αποκαλούσαν τότε τους άστεγους και ανέργους με μηδενική περιουσία. Τρίτον, υπήρχαν λόγοι ζωτικού χώρου. Ο πλεονάζων πληθυσμός, έπρεπε να βρει γη να εγκατασταθεί. Και τέταρτον, ο Ισοκράτης επικαλέστηκε ιστορικούς και συναισθηματικούς λόγους. Επιβαλλόταν η απελευθέρωση της Μικράς Ασίας, γης ελληνικής, και μάλιστα ο Ισοκράτης έκανε χρήση και του φυσικού δικαίου, συμφώνως προς το οποίο θεωρούσε όνειδος να βρίσκονται οι Έλληνες, απόγονοι του Ηρακλέους, σε θέση υποδούλωσης από τους "βαρβάρους".
Αυτό έπραξε ο Μ. Αλέξανδρος, για να υπερασπίσει τις ελληνικές πόλεις. Αποδυνάμωσε πλήρως τον εχθρό [τελειωτική νίκη, τότε και τώρα, επέρχεται με την κατάκτηση της πρωτεύουσας του κράτους]. Και δεν πήγε σε κανέναν τόπο, ως κατακτητής, αλλά ως απελευθερωτής, γι’ αυτό και είχε την υποστήριξη του ντόπιου πληθυσμού, γι’ αυτό και ο πληθυσμός εκείνος, μέχρι κι σήμερα, τον λατρεύει ως θεότητα.