«Η σημασία για εμάς δεν είναι μόνο να προλάβουμε τη φωτιά μέσα στον αρχαιολογικό χώρο. Αυτό το οποίο είναι πολύ κρίσιμο και σημαντικό είναι η φωτιά να μην φτάσει στον αρχαιολογικό χώρο. Να έχουμε, δηλαδή, δημιουργήσει εκείνες τις προϋποθέσεις ώστε να μην χρειαστεί να δράσουμε στην περίφραξη ή εντός του αρχαιολογικού χώρου», δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, κατά την ενημέρωση για τον σχεδιασμό αντιπυρικής περιόδου 2022 που πραγματοποιήθηκε σήμερα από κοινού με τον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστο Στυλιανίδη, τον υφυπουργό Περιβάλλοντος, Γιώργο Αμυρά και τον υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ευάγγελο Τουρνά στο Μαρούσι.
Η υπουργός αναφέρθηκε στους 11 αρχαιολογικούς χώρους στους οποίους εστίασαν τα τρία υπουργεία για την αντιπυρική προστασία της φετινής περιόδου (Δελφούς, Μυκήνες, Επίδαυρος, Μυστράς, Αρχαία Ολυμπία, Επικούρειος Απόλλωνας, Αρχαία Μεσσήνη, Αφαία Αίγινα, Ηραίο Σάμου, Βυζαντινό κάστρο Πλαταμώνα, Σπάθες Ολύμπου), τονίζοντας τους λόγους αυτής της επιλογής. «Ήταν μια άσκηση η οποία έγινε από το ΕΚΠΑ σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟΑ και τη Διεύθυνση Σχεδιασμού και Αντιμετώπιση Εκτάκτων Αναγκών της ΓΓ Πολιτικής Προστασίας κατά την οποία εκτίμησαν τον κίνδυνο από τις δασικές πυρκαγιές μέσω ενός σχεδιασμού: της εκτίμησης του κλιματικού κινδύνου και της τρωτότητας των αρχαιολογικών χώρων, λαμβάνοντας υπόψη πρώτον την επισκεψιμότητά τους (δεν μπορούμε να τους δούμε ξεκομμένους από τους επισκέπτες και όσους μπορεί να βρεθούν μέσα στον αρχαιολογικό χώρο σε μια στιγμή εκδήλωσης πυρκαγιάς), στο αν αποτελούν μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO και αν φιλοξενούν πολιτιστικές εκδηλώσεις κατά τους θερινούς μήνες», σημείωσε η κ. Μενδώνη, η οποία αναφέρθηκε και στην προσμέτρηση στους παραπάνω χώρους, της Ακρόπολης Αθηνών και των έξι αρχαιολογικών χώρων γύρω της, δηλαδή τις κλιτύες, βόρεια και νότια, την Αρχαία Αγορά, τον Άρειο Πάγο και τους δυτικούς λόφους των Μουσών, της Πνύκας και των Νυμφών.
«Οι συγκεκριμένοι χώροι προφανώς δεν κινδυνεύουν από δασική πυρκαγιά με τη στενή έννοια, όμως αποτελούν μια ειδική κατηγορία που χρήζει μιας ιδιαίτερης μεθοδολογικής προσέγγισης για τον κίνδυνο της φωτιάς γιατί βρίσκονται ναι μεν μέσα σε αστικό περιβάλλον αλλά περιστοιχίζονται από πυκνή βλάστηση και έχουν πολύ μεγάλη επισκεψιμότητα. Σημειωτέον ότι η περιοχή των λόφων ναι μεν προστατεύεται από το ΥΠΠΟ, δεν είναι όμως οριοθετημένοι, δεν υπάρχει περίφραξη, άρα πολλές φορές μπορεί κάποιος να θελήσει να ανάψει φωτιά. Κι αυτό το λέμε γιατί έχουμε τέτοιες περιπτώσεις στα προηγούμενα χρόνια μέσα στον χώρο ιδιαίτερα των λόφων», τόνισε η υπουργός.
Όπως επισήμανε η κ. Μενδώνη, η Αρχαιολογική Υπηρεσία φρόντισε για το σύνολο των αρχαιολογικών χώρων. «Η Ελλάδα έχει περισσότερους από 21.000 αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία. Εδώ εστιάσαμε την προσοχή μας πολύ περισσότερο, αλλά το σύνολο των αρχαιολογικών χώρων με τη φροντίδα της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και των κατά τόπους Εφορειών Αρχαιοτήτων έλαβε προληπτικά μέτρα πυροπροστασίας. Οι χώροι είναι καθαρισμένοι σήμερα κατά 80% και όλη η αποψίλωση των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων συντονίζεται από τις αρμόδιες διευθύνσεις και γενικές διευθύνσεις του ΥΠΠΟΑ», πρόσθεσε η υπουργός, τονίζοντας ότι «η αρμοδιότητα του υπουργείου Πολιτισμού είναι εντός των αρχαιολογικών χώρων, στους περιφραγμένους οργανωμένους αρχαιολογικούς χώρους ή όπου αλλού είναι οριοθετημένοι. Η μεθοδολογία που εφαρμόζεται αλλά και το πλαίσιο συνεργασίας και συντονισμού που ξεκινήσαμε στην πραγματικότητα φέτος να κάνουμε θα αποτελέσει το πρότυπο για την εφαρμογή αντίστοιχων παρεμβάσεων θωράκισης και σε άλλους αρχαιολογικούς χώρους. Δεν πρόκειται, σε καμία περίπτωση, για μια ευκαιριακή συνεργασία, αλλά για μια δομικού τύπου συνεργασία η οποία έχει προοπτική συνέχειας και τα επόμενα χρόνια. Φέτος ξεκινήσαμε, πειραματιστήκαμε, καταλήξαμε σε ένα μοντέλο, προφανώς θα δοκιμαστεί, θα διορθωθεί όπου χρειάζεται, αλλά είναι πλέον μια δομημένη συνεργασία».
Επιπλέον συμπλήρωσε ότι έχει «ήδη προγραμματίσει μια τροποποίηση του Οργανογράμματος του υπουργείου Πολιτισμού προκειμένου να αποκτήσει ειδική διεύθυνση που θα ασχολείται με την κλιματική κρίση και τις επιπτώσεις στην πολιτιστική κληρονομιά. Πρέπει αυτό όλο που κάνουμε να αποτυπωθεί και στη δομή του ΥΠΠΟ», επισήμανε.
Επίσης πληροφόρησε ότι διενεργήθηκε «σημαντικός αριθμός αυτοψιών σε αρχαιολογικούς χώρους προκειμένου να επισημανθούν επιμέρους τα προβλήματα και να λάβουμε μέτρα», ενώ ήδη το ΥΠΠΟ με δικούς του πόρους και μέσα «προχώρησε σε διορθωτικές ενέργειες και παρεμβάσεις για τη βέλτιστη θωράκιση αρχαιολογικών χώρων και κτηρίων που υπάρχουν μέσα σε αυτούς» και παράλληλα ολοκλήρωσε τη σύνταξη των σχεδίων απομάκρυνσης του πληθυσμού από τους αρχαιολογικούς χώρους. «Αυτό είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Δεν ξέρει κανείς πότε θα ξεσπάσει η φωτιά και πόσοι άνθρωποι θα είναι μέσα, έτσι έγινε μια προσαρμογή με το γενικό σχέδιο "ΙΟΛΑΟΣ" και πλέον αυτά έχουν κατατεθεί στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης για να τύχουν της δικής τους έγκρισης», επισήμανε η κ. Μενδώνη.
Τέλος, ενημέρωσε ότι «προγραμματίζουμε από κοινού κάποιες ασκήσεις πεδίου γιατί πρέπει και το προσωπικό των αρχαιολογικών χώρων, από τον Έφορο Αρχαιοτήτων ως τον αρχαιοφύλακα, να αντιληφθεί τι σημαίνει η πυροπροστασία στους αρχαιολογικούς χώρους, η πρόληψη και η αντιμετώπιση του προβλήματος αν τυχόν προκύψει. Έτσι ξεκινάμε με την ελπίδα από την αρχαία Ολυμπία και την Αφαία της Αίγινας όπου οι τρεις υπηρεσίες, τα στελέχη τους, θα βρεθούν μαζί για να αντιμετωπίσουν εν είδει άσκησης το πρόβλημα, με την παρουσία των αρμοδίων από τους δήμους, την αστυνομία, την περιφέρεια, το ΕΤΑΔ».