Skip to main content

Ο ρόλος που πρέπει να παίξει το κράτος στην ανάπτυξη του λιμανιού

Ποιες θα είναι οι τρεις βασικές συνιστώσες των εξελίξεων μετά την αλλαγή σελίδας οριστικά και αμετάκλητα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

Τις επόμενες ημέρες το λιμάνι της Θεσσαλονίκης γυρίζει σελίδα. Οριστικά και αμετάκλητα. Η ιδιωτικοποίηση της ΟΛΘ ΑΕ διευθετεί μια εκκρεμότητα δεκαετίας, καθώς από το 2007-2008 είχε γίνει κατανοητό ότι η ανάπτυξη του λιμανιού περνάει μέσα από την εμπλοκή ιδιωτών στις λιμενικές εργασίες. Στην αρχή είχε προωθηθεί η παραχώρηση του σταθμού διακίνησης κοντέινερς, που τελικά απέτυχε, αλλά στα χρόνια των μνημονίων η πώληση του πλειοψηφικού ποσοστού της ΟΛΘ ΑΕ από το δημόσιο σε ιδιώτες κατέστη μονόδρομος.

Από εδώ και στο εξής οι βασικές συνιστώσες των εξελίξεων θα είναι τρεις:

Πρώτον, το επενδυτικό πρόγραμμα που απαιτείται για τον εκσυγχρονισμό του λιμανιού, κάτι που προβλέπεται στη συμφωνία της πώλησης. Κυρίως η επέκταση της 6ης προβλήτας, που εκκρεμεί για δύο δεκαετίες, η ανανέωση και ενίσχυση του μηχανολογικού εξοπλισμού και η δημιουργία logistic center, ώστε η εξυπηρέτηση των φορτίων να είναι γρήγορη και αποτελεσματική.

Δεύτερον, η προσέλκυση περισσότερων φορτίων, η οποία αναμένεται να επιτευχθεί με βασικό όχημα τη συμμετοχή στο επενδυτικό σχήμα και τη διοίκηση της ΟΛΘ μιας εταιρίας του μεγέθους και της εξειδίκευσης  της Terminal Link, στην οποία συμμετέχουν η τρίτη μεγαλύτερη εταιρεία ναυτικών μεταφορών, η γαλλική CMA CGM και η κινέζικη China Merchants Port Holding. Από στρατηγική άποψη το «μυστικό» για την αύξηση φορτίων είναι η διεύρυνση της εμβέλειας του λιμένα της Θεσσαλονίκης προς Βορράν, ώστε να φτάσει να εξυπηρετεί έναν ποσοστό της διακίνησης φορτίων των βαλκανικών χωρών και ενδεχομένως λίγο βορειότερα.   

Τρίτον, η ενεργοποίηση του ελληνικού δημοσίου για την ενίσχυση των υποδομών εκτός του λιμένα είναι κομβικής σημασίας. Διότι για την ανταγωνιστική εξυπηρέτηση των φορτίων που φτάνουν ή «αναχωρούν» από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης απαιτείται η βελτίωση των σιδηροδρομικών και οδικών προσβάσεων που φτάνουν στην περίφραξη του λιμανιού και παραμένουν επί δεκαετίες υποβαθμισμένες. Κυρίως το θέμα του σιδηροδρόμου είναι κομβικής σημασίας, διότι ο συνδυασμός πλοίου και τρένου είναι ο πιο αποτελεσματικός (κόστος, χρόνος, κ.λπ.) στον κόσμο των διεθνών συνδυασμένων μεταφορών. Οι σχετικές δεσμεύσεις έχουν αναληφθεί εδώ και καιρό έναντι της οικονομικής και επιχειρηματικής κοινότητας του Βορρά, χωρίς όμως κάποιο πρακτικό αποτέλεσμα.

Σήμερα οι οδικές και σιδηροδρομικές προσβάσεις στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι από μέτριες έως προβληματικές, γεγονός που υπονομεύει ευθέως την ανταγωνιστικότητα της ΟΛΘ ΑΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι για λίγες εκατοντάδες μέτρα δρόμου, που παραμένει σε εκκρεμότητα, η σύνδεση του λιμανιού με την Εγνατία Οδό και την ΠΑΘΕ είναι δαιδαλώδης και πέρα από καθυστερήσεις δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην ευρύτερη περιοχή του Καλοχωρίου. Όσο για το σιδηρόδρομο, οι γραμμές που φτάνουν στην είσοδο του λιμανιού είναι πολυκαιρισμένες, παλαιάς τεχνολογίας, κακοσυντηρημένες και για να συναντήσουν το κεντρικό σιδηροδρομικό άξονα που οδεύει προς Βορράν διασχίζουν τους δρόμους του κέντρου της πόλης.

Επίσης, πολύ σημαντική για τις εξελίξεις θεωρείται η βελτίωση του θεσμικού πλαισίου για τις επιχειρηματικές δραστηριότητες στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης, ώστε να διευκολυνθεί η δημιουργία και λειτουργία μεταφορικών εταιριών και κέντρων logistics, ώστε να υπάρχει επαρκής εξυπηρέτηση των φορτίων.

Εξάλλου, στην αρμοδιότητα του ελληνικού κράτους είναι και η εντατικοποίηση των εργασιών των τελωνειακών υπηρεσιών που λειτουργούν εντός του λιμένα. Από τον περασμένο Σεπτέμβριο η αποχή των τελωνειακών από τη νυχτερινή βάρδια δημιουργεί μεγάλες καθυστερήσεις για τις οποίες διαμαρτύρονται σε καθημερινή βάση οι ναυτικοί πράκτορες και οι άλλοι επαγγελματίες χρήστες του λιμανιού χωρίς αποτέλεσμα.     

Όλα αυτά δεν είναι στο χέρι της ιδιωτικής ΟΛΘ ΑΕ να τα επιλύσει, όπως δεν ήταν και στο χέρι της δημόσιας ΟΛΘ ΑΕ. Το κράτος -σε όλες του τις μορφές- πρέπει να ενεργοποιηθεί και να συντονιστεί με τις εξελίξεις, ώστε να υπάρξει το προσδοκώμενο αναπτυξιακό αποτέλεσμα. Με αυτή την έννοια η υπόθεση έχει ενδιαφέρον, ενώ δεν χωράει κανένας εφησυχασμός, αφού επί χρόνια οι τοπικοί φορείς τα λένε και τα ξαναλένε στους… αρμοδίους εισπράττοντας μόνο κατανόηση. Για τη Θεσσαλονίκη η ποσοτική και ποιοτική πρόοδος του λιμανιού είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την οικονομία και την απασχόληση, άρα για την κοινωνία. Δεν υπάρχει δεύτερο αναπτυξιακό εργαλείο της αξίας, της εμβέλειας και της απόδοσης του λιμανιού, που να μπορεί να επηρεάσει την οικονομική εικόνα στην ευρύτερη περιοχή.