Με αργά μεν σταθερά δε βήματα προχωρά ο σχεδιασμός για την υλοποίηση των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων στην Κεντρική Μακεδονία, σύμφωνα με τα στοιχεία του αρμόδιου Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ).
Παρά τις αντιδράσεις σε τοπικό, αλλά και κατά περιπτώσεις σε πολιτικό επίπεδο, οι διασφαλισμένοι (και εξαιρετικά υψηλοί) πόροι για την ολοκλήρωση του σχεδιασμού διαχείρισης των απορριμμάτων, σε συνδυασμό με τη βούληση των αρμοδίων και την ανάγκη τήρησης των υποχρεώσεων της χώρας έναντι των "επιταγών" - οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι οι παράγοντες που οδηγούν τον σχεδιασμό προς την ολοκλήρωσή του.
Στην Κεντρική Μακεδονία σήμερα έχει υλοποιηθεί και λειτουργεί μία Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ Σερρών) και δύο μονάδες έχουν δρομολογηθεί προς υλοποίηση (ΜΕΑ Ανατολικού και Δυτικού Τομέα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας).
Το μοντέλο σχεδιασμού και λειτουργίας των μονάδων αυτών, όπως προβλεπόταν στον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) του 2016, είναι προσανατολισμένο στην επεξεργασία των υπολειμματικών σύμμεικτων κυρίως αποβλήτων.
Οι κεντρικές μονάδες επεξεργασίας των αποβλήτων αποτελούν πυρήνα για τον σχεδιασμό του κεντρικού ισοζυγίου και ως βασικό στοιχείο του δικτύου των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) επηρεάζουν καθοριστικά το αποτέλεσμα της διαχείρισης και το βαθμό επίτευξης των στόχων, που έχουν τεθεί σε περιφερειακό επίπεδο.
Για τους λόγους αυτούς, όπως επισημαίνει ο ΦΟΔΣΑ, το σύνολο των μονάδων της Περιφέρειας θα πρέπει να προσαρμοστεί στους στόχους των Οδηγιών της Κυκλικής Οικονομίας και να συνεισφέρει ουσιαστικά στην κυκλική διαχείριση των αποβλήτων και κατ' επέκταση στη μετάβαση της Περιφέρειας σε μια πιο κυκλική οικονομία.
Η ΜΕΑ Νομού Σερρών είναι η πρώτη μονάδα που υλοποιήθηκε στην Κεντρική Μακεδονία από τις τρεις που σχεδιάστηκαν και εντάχθηκαν στον ΠΕΣΔΑ το 2016. Το έργο αυτό έχει εισάγει την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στη νέα εποχή διαχείρισης των παραγόμενων απορριμμάτων.
Έχουν δρομολογηθεί προς υλοποίηση και οι δύο επιπλέον ΜΕΑ, οι οποίες θα καλύπτουν τις υπόλοιπες πέντε περιφερειακές ενότητες (ΜΕΑ Ανατολικού και Δυτικού Τομέα της ΠΚΜ). Με τον υπό υλοποίηση ΠΕΣΔΑ προτείνεται επίσης η τροποποίηση του σχεδιασμού και λειτουργίας των μονάδων οι οποίες, από μονάδες επεξεργασίας (ΜΕΑ), θα πρέπει να μετατραπούν σε Μονάδες Ανακύκλωσης – Ανάκτησης Αποβλήτων (ΜΑΑΑ), στις οποίες θα λαμβάνει χώρα:
• Επεξεργασία βιοαποβλήτων.
• Επεξεργασία χωριστά συλλεγέντων ανακυκλώσιμων αποβλήτων.
• Επεξεργασία υπολειμματικών σύμμεικτων ΑΣΑ. Στο τμήμα αυτό θα προβλέπεται η ενισχυμένη ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών, τα οποία περιέχονται στα εισερχόμενα υπολειμματικά σύμμεικτα αστικά απόβλητα και θα ακολουθεί η παραγωγή δευτερογενούς καυσίμου (SRF/RDF) / υπολείμματος προς ενεργειακή αξιοποίηση ώστε να εξασφαλίζεται η χρήση του προς την κατεύθυνση της ολοκληρωμένης διαχείρισης και την επίτευξη των στόχων κυκλικής οικονομίας. Η παραγωγή CLO θα πρέπει να περιορίζεται στο βαθμό που απαιτείται για χρήση σε εργασίες «επίχωσης», όπως για την αποκατάσταση λατομείων/ορυχείων, τραυματισμένων τοπίων, διαβρωμένων εκτάσεων κ.ά.
Αναλυτικά τα στοιχεία για τις δυο μεγάλες ΜΕΑ της περιοχής:
1.«ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΜΕΑ) ΔΥΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ» που θα υλοποιηθεί με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ):
Στις 16 Σεπτεμβρίου 2019 η Διυπουργική Επιτροπή Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα ενέκρινε την αίτηση υπαγωγής του Περιφερειακού Συνδέσμου Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Κεντρικής Μακεδονίας στις διατάξεις του Ν. 3389/2005 (ΦΕΚ Α' 232), όπως ισχύει, του έργου «Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) Δυτικού Τομέα Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας».
Ως εκ τούτου το έργο της ΜΕΑ Δυτικού Τομέα Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ήδη δημοπρατήθηκε με τη διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης σύμπραξης. Αυτή τη στιγμή έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση του διαγωνισμού (πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος) και είναι σε εξέλιξη η Β1 φάση, δηλαδή η πρόσκληση συμμετοχής σε διάλογο. Για το έργο έχει ήδη υποβληθεί αίτημα χρηματοδότησής του εντός της προγραμματικής περιόδου (ΕΣΠΑ 2014 - 2020).
Στο πλαίσιο της προτεινόμενης ΣΔΙΤ ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης θα υλοποιήσει τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση της ΜΕΑ Δυτικού Τομέα, ενώ για την κάλυψη της δημόσιας δαπάνης έχει υποβληθεί πρόταση χρηματοδότησης της πράξης στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020».
2.«ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΟΝΑΔΑΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΜΜΕΙΚΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΑΣΑ) ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΛΕΓΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΜΕΑ) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ»:
Η μονάδα θα υποδέχεται και επεξεργάζεται δύο ρεύματα στερεών αποβλήτων:
• Σύμμεικτα απορρίμματα.
• Προδιαλεγμένα οργανικά.
Το έργο έχει ενταχθεί για χρηματοδότηση στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020» και αναμένεται προσεχώς η δημοπράτηση του.
Τα δημοτικά απόβλητα κουζίνας (απόβλητα τροφίμων) και τα πράσινα απόβλητα (ιδίως των κήπων και πάρκων) θα συλλέγονται χωριστά και θα υφίστανται επεξεργασία σε Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) από όπου, ύστερα από αερόβια ή αναερόβια επεξεργασία, θα παράγεται κομπόστ υψηλής ποιότητας κι ενδεχομένως και βιοαέριο προς ανάκτηση ενέργειας. Στην Περιφέρεια προβλέπεται η κατασκευή κεντρικών και αποκεντρωμένων ΜΕBA.
Λαμβάνοντας υπόψιν αφενός την οριστικοποιημένη πλέον χωροθέτηση των τριών μονάδων επεξεργασίας της Περιφέρειας (εκεί υπήρχε άλλωστε και το μείζον ζήτημα για όσους αντιδρούσαν), οι οποίες στο σύνολό τους ενσωματώνουν και τμήμα επεξεργασίας προδιαλεγμένου οργανικού (ΜΕΒΑ του νομού Θεσσαλονίκης και ΜΕΒΑ του νομού Σερρών), οι υπόλοιποι νομοί της Κεντρικής Μακεδονίας θα εξυπηρετούνται από αποκεντρωμένες μονάδες επεξεργασίας βιοαποβλήτων, οι οποίες είναι σε προχωρημένο βαθμό ώριμες και έχουν υποβληθεί για χρηματοδότηση, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΦΟΔΣΑ.
Φωτογραφία αρχείου