Skip to main content

Μετρό: Με 13 «Ναι» από το ΚΑΣ η απόσπαση των αρχαίων στη Βενιζέλου

Πράσινο από το ΚΑΣ για κατασκευή του σταθμού Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης με τη μέθοδο της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων.

Έπειτα από μαραθώνια συνεδρίαση η οποία διήρκεσε περί τις 14 ώρες, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ενέκρινε γύρω στις 8.30 το πρωί της Πέμπτης την πρόταση της Αττικό Μετρό για κατασκευή του σταθμού Βενιζέλου με τη μέθοδο της προσωρινής απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων. Η πρόταση εγκρίθηκε με ευρεία μάλιστα πλειοψηφία καθώς υπέρ αυτής ψήφισαν 13 μέλη του Συμβουλίου και κατά δύο, ενώ υπήρξαν και δύο που δεν συμμετείχαν στην ψηφοφορία (κατά μία άλλη εκδοχή ψήφισαν λευκό).

“Τώρα αρχίζει η πολλή και σοβαρή δουλειά ώστε ο σταθμός Βενιζέλου να είναι πανέτοιμος, με τις αρχαιότητες στη θέση τους, τον Απρίλιο του 2023. Η σημερινή απόφαση του ΚΑΣ, αλλά και όλα όσα ακούστηκαν αυτές τις 14 ώρες, έδειξαν ότι η λύση της απόσπασης και επανατοποθέτησης των ευρημάτων την οποία προτείναμε, είναι η μόνη υλοποιήσιμη”. Αυτό ανέφεραν στη Voria.gr στελέχη της Αττικό Μετρό λίγη ώρα μετά το τέλος της συνεδρίασης του ΚΑΣ.

Σε δήλωσή του προς τη Voria.gr ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας είπε πως “η λύση η οποία αποφασίστηκε σήμερα από το ΚΑΣ είναι αυτή που είχα υποστηρίξει από την πρώτη στιγμή, ήδη από το 2013. Εάν είχε ξεκινήσει τότε η υλοποίησή της τώρα θα είχαμε τελειώσει. Υπάρχει μια δέσμευση από την κυβέρνηση, από την Αττικό Μετρό και θα πρέπει να υπάρξει και από τους αρχαιολόγους ώστε το 2023 να ολοκληρωθεί το μετρό και να λειτουργήσει. Αυτή τη δέσμευση ο δήμος Θεσσαλονίκης κι εγώ προσωπικά θα την επιβλέπω και θα την παρακολουθώ. Θα είμαι εκεί κάθε μέρα για να δω ότι αυτό το έργο το οποίο είπαμε χθες στο ΚΑΣ όλοι όσοι εκπροσωπήσαμε την πόλη, πως πρέπει να λειτουργήσει το 2023, ότι αυτό πράγματι θα υλοποιηθεί”.

Στη διάρκεια αυτών των 14 ωρών υπήρξε εξαντλητική συζήτηση, τόσο επί της πρότασης την οποία υπέβαλε η Αττικό Μετρό, όσο και για ό,τι συνέβη από το 2015 και εντεύθεν, όταν επιχειρήθηκε να υλοποιηθεί η λύση της κατασκευής του σταθμού με τις αρχαιότητες in situ. Κατά τη συζήτηση που έγινε υπήρξαν ορισμένες σημαντικές αποκαλύψεις οι οποίες έπαιξαν απ' ότι φάνηκε το ρόλο τους στην τελική ετυμηγορία των μελών του ΚΑΣ.

Μη υλοποιήσιμη η λύση του 2017

Μια από αυτές ήταν η απάντηση την οποία έδωσε ο διευθυντής του Μετρό Θεσσαλονίκης Γιώργος Κωνσταντινίδης σε ερώτηση μελών του ΚΑΣ σχετικά με τη λύση κατασκευής του σταθμού με κατά χώραν διατήρηση των αρχαιοτήτων. Ο κ. Κωνσταντινίδης είπε, σύμφωνα με πληροφορίες ότι “πράγματι, μετά την απόφαση του ΚΑΣ το 2017 συγκροτήσαμε ειδική ομάδα προκειμένου να μελετήσει αυτή τη λύση. Όμως, δυστυχώς, δεν καταφέραμε να φτάσουμε σε κατασκευάσιμη λύση. Το 2018 είδαμε ότι η διαδικασία αυτή δεν μπορούσε να δώσει τη λύση που θέλαμε και μέχρι σήμερα δεν μπορούμε ακόμη να έχουμε μία μελέτη που να αποδεικνύει ότι υπάρχει κατασκευασιμότητα στη λύση in situ”.

Επίσης, νωρίτερα, είχε αποκαλυφθεί ότι η προκαταρκτική πρόταση - μελέτη, βάσει της οποίας το ΚΑΣ αποφάσισε τη λύση της in situ παραμονής το 2017, ανατρέποντας προηγούμενη απόφαση, ίδια με αυτήν την οποία έλαβε σήμερα, δεν έφερε υπογραφή μηχανικών, ούτε κατά την ημέρα της συζήτησης στο Συμβούλιο, αλλά ούτε και μετέπειτα. Ο κ. Κωνσταντινίδης ρωτήθηκε και για το θέμα αυτό, δηλαδή για το πώς μια πρόταση-μελέτη του 2017 που δεν έφερε υπογραφές μηχανικών έγινε εν συνεχεία υπουργική απόφαση για να απαντήσει ότι “αυτό είναι ένα θέμα το οποίο δεν είναι στην αρμοδιότητά μου”. Για το ίδιο θέμα είχε ερωτηθεί νωρίτερα και ένα μέλος της ομάδας που είχε παρουσιάσει τη μελέτη το 2017, χωρίς και εκείνος να δώσει κάποια εξήγηση για την απουσία υπογραφών.

Το μεγαλύτερο μέρος της συνεδρίαης του ΚΑΣ αναλώθηκε στην παρουσίαση της πρότασης εκ μέρους της Αττικό Μετρό την οποία έκαναν ο πρόεδρος της εταιρείας Νίκος Ταχιάος, ο διευθύνων σύμβουλος Νίκος Κουρέτας, καθώς και στελέχη της εταιρείας. Σύμφωνα με πληροφορίες η παρουσίαση διήρκεσε περισσότερο από τρεις ώρες καθώς παρουσιάστηκαν περίπου 140 διαφάνειες, μαζί και όλες οι παράμετροι της προτεινόμενης λύσης.

Μετά την παρουσίαση της πρότασης ακολούθησαν δεκάδες ερωτήσεις από τα μέλη του ΚΑΣ. Στη συζήτηση κλήθηκαν και άλλοι παράγοντες, μεταξύ των οποίων και ο μηχανικός Δημήτρης Κορρές ο οποίος είχε αναλάβει τη μελέτη για το έργο της απόσπασης των αρχαιοτήτων από τον Σταθμό Βενιζέλου το 2014 και έχει ήδη υλοποιήσει τη μελέτη και έχει μετάσχει στο έργο της απόσπασης των αρχαιοτήτων στον Σταθμό Αγίας Σοφίας.

Κληθείς να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων είπε, σύμφωνα με πληροφορίες, πως από αυτήν την διαδικασία δεν θα υπάρξει κίνδυνος για τις αρχαιότητες, ότι μπορεί να υπάρξει άριστη συνεργασία με τους αρχαιολόγους, ώστε η απόσπαση και επανατοποθέτηση να γίνει σύμφωνα με τις δικές τους υποδείξεις. Ανέφερε επίσης πως η απόσπαση θα διαρκέσει περίπου έξι μήνες και άλλους τρεις η επανατοποθέτηση.

Σε νέα παρέμβασή του ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό Νίκος Ταχιάος ξεκαθάρισε προς τα μέλη του ΚΑΣ ότι “ο σταθμός δεν πρόκειται να παραδοθεί εάν προηγουμένως δεν έχουν αποκατασταθεί πλήρως οι αρχαιότητες στο -1 επίπεδο”.

Αυτός ο πρώτος και σημαντικότερος κύκλος της συνεδρίασης διήρκεσε έως περίπου τις 2 τα ξημερώματα, από τις 6.30 το απόγευμα της Τρίτης που είχε ξεκινήσει η όλη διαδικασία. Αμέσως μετά, τα μέλη του ΚΑΣ άκουσαν τις απόψεις των εκπροσώπων της Θεσσαλονίκης οι οποίοι περίμεναν έξω από την αίθουσα.

Τι είπαν οι εκπρόσωποι της Θεσσαλονίκης

Αρχικά μίλησε αντιπροσωπεία της Κίνησης Πολιτών για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς η οποία εκπροσωπήθηκε από τον τέως δήμαρχο Γιάννη Μπουτάρη, τον αρχαιολόγο Βασίλη Κονιόρδο και τον δικηγόρο και πρόεδρο της Κίνησης Φωκίωνα Δεληγιάννη. Οι τρεις τους ζήτησαν από τα μέλη του ΚΑΣ να μην αλλάξουν την προηγούμενη απόφαση καθώς κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε καταστροφή των αρχαιοτήτων, όπως είπαν και διαβεβαίωσαν παράλληλα ότι η λύση της in situ παραμονής είναι υλοποιήσιμη.

Στη συνέχεια μπήκαν στην αίθουσα ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας, ο περιφερειάρχης Απόστολος Τζιτζικώστας και ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας και δήμαρχος Πυλαίας Χορτιάτη Ιγνάτιος Καϊτεζίδης, οι οποίοι τάχθηκαν υπέρ της πρότασης της Αττικό Μετρό.

Τζιτζικώστας: Μεγαλύτεροι οι κίνδυνοι με την in situ λύση

Ο κ. Τζιτζικώστας είπε στην τοποθέτησή του: «Στόχος μας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι να διαφυλαχθεί η πολιτιστική μας κληρονομιά, όπως τα μοναδικά αρχαιολογικά ευρήματα στον σταθμό Βενιζέλου, αλλά και να προστατεύσουμε το δημόσιο συμφέρον με την ολοκλήρωση του σταθμού. Για μένα είναι στον ίδιο βαθμό σοβαρότητας και τα δύο.

» Δεν αντέχει η Θεσσαλονίκη άλλη καθυστέρηση. Θεωρώ οι κίνδυνοι είναι μεγαλύτεροι με την in situ επιλογή.

» Η άποψη της ΠΚΜ ήταν και είναι η απόσπαση και επανοτοποθέτηση των αρχαίων. Εάν αποφασίσετε τη λύση αυτή, στο πρόσωπό μου θα έχετε έναν σύμμαχο. Θα είμαι εκεί για να διασφαλίσω ότι δεν θα διαταραχθεί η πολιτιστική μας κληρονομιά. Εάν φύγουμε από το 2023, εκτός του ότι η χώρα θα χρεωθεί 712 εκατ. ευρώ. δεν θα γίνουν ποτέ οι επεκτάσεις στην ανατολική και δυτική πλευρά της πόλης. Αυτό θα είναι η καταστροφή της Θεσσαλονίκης. Το έργο των 9χλμ και 13 σταθμών είναι από μόνο του ένα έργο λειψό.

» Η τοπική κοινωνία τάσσεται στη μεγάλη της πλειοψηφία υπέρ της απόσπασης.

» Είναι δυστυχές αλλά πραγματικό ότι είχαμε πέσει θύματα πολιτικάντικης προπαγάνδας. Δεν θα τελείωνε το έργο το 2021. Το έργο είχε εκτραχυνθεί. Είχε φύγει από τις ράγες. Το έργο πηγαίνει με ρυθμούς χελώνας. Να λάβουμε μια γενναία απόφαση απέναντι στην ιστορία μας.

Μάλιστα, ο Περιφερειάρχης καταθέτει σήμερα το πρωί στα πρακτικά δημοσιεύματα από το 2013, όπου ο πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης είχε ταχθεί υπέρ της προσωρινής απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαίων στον σταθμό Βενιζέλου.

Ζέρβας: Κάθε μέρα χωρίς το μετρό η πόλη χάνει 3 εκατ. ευρώ

Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κ. Ζέρβας, σημείωσε:

«Πέραν από τα ζητήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης η ευαισθησία για τα αρχαία είναι δεδομένη. Το μετρό θα αλλάξει τη ζωή και την ιστορία της πόλης μας, η οποία πασχίζει να μπει σε μία καινούργια 10ετία και να κερδίσει χαμένος έδαφος, το οποίο χάθηκε εξαιτίας των υποδομών της πόλης. Η Θεσσαλονίκη αυτήν τη στιγμή βρίσκεται με μισό μέσο μαζικής μεταφοράς. Κάθε μέρα χωρίς το μετρό της Θεσσαλονίκης η πόλη χάνει 3 εκατ. ευρώ. Όταν έχει στην Αθήνα στάση εργασία το Μετρό, είναι κόλαση. Η Θεσσαλονίκη ζει κάθε μέρα αυτήν την κόλαση. Μας έχει γίνει εθισμός.

» Ακόμη πληρώνουμε ένα έργο που δεν έγινε ποτέ. Την υποθαλάσσια αρτηρία. Μη γίνει ξανά της υποθαλάσσιας. Όλα αυτά όταν τα ακούει κάποιος στη Θεσσαλονίκη αισθάνεται προδομένος και ότι τίποτα δεν πρόκειται να γίνει στην πόλη.

» Οι Θεσσαλονικείς είμαστε πολύ περήφανοι για το παρελθόν μας, αλλά χρειαζόμαστε και ένα αντίστοιχο μέλλον». 

Καϊτεζίδης: Όλοι ομόφωνα κι ομόψυχα υπέρ της απόσπασης

Με τη σειρά του, ο Ιγνάτιος Καϊτεζίδης τόνισε: «Θέλω να ενώσω τη φωνή μου με τον περιφερειάρχη και τον δήμαρχο και να μεταφέρω την αγωνία του κόσμου. Η πόλη δεν αντέχει άλλο καθυστερήσεις. Το έργο ταλαιπωρεί τους πολίτες. Η πόλη δεν έχει συγκοινωνία. Ο ΟΑΣΘ είναι σε ελεύθερη πτώση. Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη που δεν μπορείς να κυκλοφορήσεις.

» Τόσο οι αιρετοί όσοι και οι παραγωγικοί φορείς της πόλης εκφράζουμε τους πολίτες. Όλοι αυτοί είναι η πόλη. Σας καλούμε να ακούσετε την πόλη. Είμαστε ομόφωνα και ομόψυχα υπέρ της απόσπασης. Το έργο πρέπει να τρέξει».

Ακολούθησαν εκπρόσωποι του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και της Ομοσπονδίας Υπαλλήλων του υπουργείου Πολιτισμού οι οποίοι τάχθηκαν κατά της πρότασης της Αττικό Μετρό και υπέρ της διατήρησης της προηγούμενης λύσης της in situ παραμονής και τελευταίοι μπήκαν οι εκπρόσωποι των φορέων της Θεσσαλονίκης (ΤΕΕ/ΤΚΜ, ΟΣΕΘ, ΕΒΕΘ, Εμπορικός Σύλλογος κ.ά.) οι οποίοι υποστήριξαν τη λύση της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων.

Η ακρόαση των φορέων ολοκληρώθηκε γύρω στις 4.30 τα ξημερώματα και ακολούθησε διαβούλευση των μελών του ΚΑΣ, κεκλεισμένων των θυρών η οποία διήρκεσε περίπου τέσσερις ώρες.

Κατά την έναρξη της συνεδρίασης υποβλήθηκε αίτημα για την εξαίρεση δύο μελών του ΚΑΣ το οποίο απορρίφθηκε ομόφωνα. Το αίτημα υποβλήθηκε από κοινού από τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, τον Ενιαίο Σύλλογο Υπαλλήλων ΥΠΠΟ Αττικής, Στερεάς και Νήσων και την Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων. Αφορούσε δύο μέλη του ΚΑΣ, τον Μιχάλη Τιβέριο και τον Μανώλη Κορρέ.